Bao giờ mùa Thu thực sự mới bắt đầu, dù theo lịch thì đã sắp đến Trung Thu?

Tết Trung Thu năm nay là ngày 17/9 Dương lịch, tức là theo Âm lịch thì thời điểm đó đã là giữa mùa Thu.

Còn “mùa Thu khí tượng” lại bắt đầu vào ngày 1/9 hằng năm, vì mùa Thu được tính là bao gồm tháng 9, 10 và 11, theo Trung tâm Quốc gia về Thông tin Môi trường (NCEI) của Mỹ. Cũng theo đó thì mỗi mùa khí tượng trong năm sẽ gồm 3 tháng (mùa Đông là tháng 12 - 1 - 2, mùa Xuân là tháng 3 - 4 - 5, mùa Hè là tháng 6 - 7 - 8). NCEI cho biết, các mùa được chia đều đặn như vậy để dễ tính toán về mặt thống kê, thuận tiện hơn cho nông nghiệp, thương mại và nhiều mục đích khác.

Tết Trung thu năm nay là ngày 17/9 Dương lịch. Ảnh minh họa: TPO.

Tuy nhiên, theo quan điểm của khoa học phương Tây và của nhiều người, bao gồm cả những người theo dõi thời tiết để làm nông nghiệp, thì ngày đầu tiên của mùa Thu - gọi là mùa Thu thiên văn - ở Bắc Bán cầu là ngày có điểm Thu phân (ngày bắt đầu tiết Thu phân, vẫn được quen gọi là ngày Thu phân).

Ngày này khác nhau qua từng năm do còn có những năm nhuận và do quỹ đạo hình elip của Trái Đất xung quanh Mặt Trời. Ngày Thu phân năm nay là Chủ Nhật, 22/9.

Kể từ ngày Thu phân, tại Bắc Bán cầu, ngày bắt đầu ngắn hơn - tức là thời gian có ánh sáng Mặt Trời trong ngày sẽ giảm, trời sẽ mát hơn, đời sống của thực vật và nhiều loại động vật cũng chậm lại. Vì vậy, nhiều người cũng cho rằng vào mùa Thu - Đông, khi trời bắt đầu chuyển lạnh, con người cũng nên sống chậm lại một chút cho phù hợp với tự nhiên.

Hình minh họa cho thấy vào điểm phân (ví dụ Thu phân), trục Trái Đất vuông góc với tia sáng của Mặt Trời vì Mặt Trời ở thẳng trên đường xích đạo. Ảnh: Time and Date.

Trong mùa Thu thiên văn, dù trời đã se lạnh nhưng vẫn có nguy cơ xảy ra dông bão và thực tế, một số cơn bão mạnh nổi tiếng ở Tây Thái Bình Dương đã xuất hiện vào tháng 11 - 12.

Nguy cơ dông bão nhìn chung thường giảm dần vào cuối mùa Thu thiên văn khi ở Bắc Bán cầu dần chuyển sang mùa Đông, vào khoảng cuối tháng 12.

Thục Hân