Báo động tình trạng suy thận gia tăng ở người trẻ
Không còn là căn bệnh của người cao tuổi, suy thận ngày càng xuất hiện ở những người trẻ, đáng tiếc là phần lớn trong số họ phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn cuối.

Đều đặn 1 tuần 3 lần, Hoàng Anh (sinh năm 2001, ở Hà Nội) lại có mặt tại Bệnh viện Thanh Nhàn để chạy thận như biết bao bệnh nhân khác đang điều trị tại đây. Khi mới lên 3, Hoàng Anh được chẩn đoán mắc bệnh thận. Từ đó đến nay, đã hơn 20 năm, em vẫn đang phải sống chung với căn bệnh này.

Hoàng Anh chia sẻ: “Hồi đó, theo lời mẹ kể, trong một lần đi vệ sinh, gia đình thấy em đi tiểu không bình thường – nước tiểu có màu đỏ, giống như có máu. Gia đình đưa em đi khám, ban đầu chỉ biết là có vấn đề về thận, nhưng chưa xác định rõ cụ thể là bệnh gì. Sau đó, em được chuyển đến bệnh viện nhi để kiểm tra chuyên sâu hơn, lúc đó mới phát hiện là bị suy thận – khi ấy mới chỉ ở độ một, chưa nghiêm trọng như bây giờ. Còn hiện tại, em đã ở giai đoạn cuối rồi”.

Hoàng Anh cho biết, hồi nhỏ, em chỉ biết nhìn bạn bè được ăn bim bim, đồ ăn vặt bởi căn bệnh phải kiêng cữ rất nhiều. Lớn lên dần, em bắt đầu lén sử dụng các món ăn nhiều gia vị, nước ngọt, đồ uống có gas… từ đó bệnh tình nặng lên rõ rệt.

Giờ đây khi em ý thức hơn về căn bệnh mạn tính này, em phải tự điều chỉnh những thói quen, lề lối sinh hoạt của chính mình. “Em luôn phải cân nhắc xem ăn gì được, chơi ở đâu, về lúc nào – không được chơi khuya, không được ăn linh tinh như bạn bè. Tinh thần em bây giờ cũng đã thoải mái hơn trước rất nhiều rồi”, Hoàng Anh chia sẻ.

Cũng tại Khoa Thận Nhân tạo, Ngọc Anh (sinh năm 1994, ở Hà Nội) cũng đang tiến hành lọc máu định kỳ.

Cách đây 3 năm, Ngọc Anh xuất hiện dấu hiệu phù từ chân rồi lan hết toàn bộ cơ thể. Gia đình đưa em đi khám thì bác sĩ chẩn đoán Ngọc Anh bị suy thận giai đoạn cuối.

Mẹ Ngọc Anh chia sẻ: “Con chạy thận được 3 năm nay, nhiều lúc thấy con thở dốc, không thở nổi, ăn xong là thở dồn dập, da dẻ thì xám xịt hết. Gia đình lo lắng hỏi bác sĩ thì biết rằng người chạy thận giai đoạn này là như vậy. Giờ cháu yếu lắm, không leo nổi cầu thang. Gia đình phải kê riêng một cái giường ở tầng một cho cháu nằm. Cháu chỉ quanh quẩn ở dưới tầng, không lên nổi trên nhà”.

Hoàng Anh, Ngọc Anh là 2 trong số bệnh nhân trẻ tuổi suy thận đang điều trị tại Bệnh viện Thanh Nhàn.

Theo Ths.BSCKII, Nguyễn Đăng Quốc, Trưởng khoa Khoa Thận nhân tạo, Bệnh viện Thanh Nhàn, thời gian gần đây, Bệnh viện Thanh Nhàn liên tục tiếp nhận bệnh nhân trẻ tuổi đến khám và được chẩn đoán suy thận, đáng tiếc là phần lớn trong số họ phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn cuối. Điều này khiến việc xác định nguyên nhân gốc rễ trở nên rất khó khăn.

Tại Khoa Thận nhân tạo hiện đang lọc máu chu kỳ cho khoảng 380 bệnh nhân, chưa kể bệnh nhân cấp cứu. Mỗi ngày lọc máu cho khoảng 200 ca, trung bình mỗi ngày tiếp nhận 5-10 bệnh nhân mới. Trong số đó, tỷ lệ bệnh nhân trẻ (khoảng 25–30 tuổi) chiếm khoảng 5–10% – một con số đáng lưu ý. Trước đây, phần lớn bệnh nhân lọc máu là người trung niên (trên 40 tuổi), nhưng hiện nay, số bệnh nhân trẻ đang tăng lên rõ rệt.

“Qua kinh nghiệm lâm sàng, chúng tôi nhận thấy có một số yếu tố nguy cơ phổ biến dẫn đến các bệnh lý về thận – tiết niệu ở người trẻ. Trong đó có lối sống thiếu lành mạnh như ăn quá nhiều chất đạm, sử dụng thực phẩm nhanh, ngọt, chứa nhiều muối; ít vận động thể chất; sinh hoạt không điều độ… Những yếu tố này dễ dẫn tới tình trạng béo phì, rối loạn chuyển hóa lipid, tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp – tất cả đều là nguyên nhân tiềm tàng gây tổn thương thận”, bác sĩ Quốc thông tin.

Đặc biệt, việc ăn nhiều đạm trong thời gian dài cũng có thể gây rối loạn chuyển hóa axit uric, dẫn đến bệnh gút và sỏi thận – hai tình trạng có thể dẫn tới suy thận nếu không điều trị đúng. Việc uống rượu bia, sử dụng chất kích thích cũng góp phần làm gia tăng tổn thương thận ở người trẻ.

Thực tế hiện nay chưa có nghiên cứu nào xác định cụ thể rằng loại thực phẩm nào chắc chắn gây ra suy thận. Tuy nhiên, chúng ta biết rằng thận là cơ quan đào thải chất độc chính của cơ thể.

Vì vậy, nếu các chất độc tích tụ vượt quá khả năng lọc của thận, thì dần dần chức năng thận sẽ bị ảnh hưởng. Nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời hoặc tiếp tục dùng thực phẩm và thuốc không phù hợp, thì rất có thể một ngày nào đó sẽ phải đối mặt với các bệnh lý thận nghiêm trọng.