Bảo đảm tốt hơn quyền con người của người đang chấp hành án phạt tù

Đại biểu Dương Bình Phú (đoàn Phú Yên) góp ý vào dự thảo luật

Tại phiên thảo luận tổ ở Quốc hội về dự án Luật chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù chiều 23-6, đa số ý kiến ĐBQH tham gia góp ý đều nhất trí cần ban hành dự án luật này nhằm hoàn thiện pháp luật về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù theo hướng nhân đạo, toàn diện; thúc đẩy hợp tác quốc tế trong chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Cùng đó, dự án luật giúp bảo đảm tốt hơn quyền con người của người đang chấp hành án phạt tù; góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc ký kết và thực hiện các điều ước quốc tế về lĩnh vực này…

Góp ý về các nội dung cụ thể của dự án luật, đại biểu Dương Bình Phú (đoàn Phú Yên) cho rằng, về quyết định tiếp nhận người đang chấp hành án phạt tù ở nước ngoài về Việt Nam (Điều 22) vẫn chưa quy định về thời gian để TAND yêu cầu cơ quan có thẩm quyền của nước chuyển giao làm rõ những điểm chưa rõ trong hồ sơ và thời hạn trả lời của cơ quan nước chuyển giao. Do đó, cần bổ sung quy định này nhằm bảo đảm chặt chẽ, minh bạch.

Đại biểu Lê Thị Song An (đoàn Long An) góp ý dự thảo luật

Đại biểu Lê Thị Song An (đoàn Long An) góp ý, về phạm vi điều chỉnh (Điều 1), cần mở rộng không chỉ giới hạn trong việc chuyển giao giữa Việt Nam và các quốc gia có quan hệ hợp tác, mà cần bao quát cả các trường hợp đặc biệt phát sinh trong thực tiễn.

Cụ thể, dự thảo luật cần quy định rõ các trường hợp như: người có quốc tịch kép; người không quốc tịch nhưng đang chấp hành án phạt tù tại Việt Nam hoặc có liên quan đến Việt Nam; và người phạm tội chưa xác định rõ quốc tịch.

“Việc bổ sung các trường hợp này là cần thiết nhằm bảo đảm tính toàn diện và khả thi của luật trong quá trình thực thi; đồng thời, phản ánh đúng bản chất của hợp tác quốc tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, di cư xuyên biên giới ngày càng phức tạp”- đại biểu Lê Thị Song An phân tích.

Về nguyên tắc chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù (Điều 4), đại biểu cho rằng, cần bổ sung và làm rõ nguyên tắc nhân đạo, tôn trọng quyền con người và các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên trong toàn bộ quá trình xây dựng và thực thi Luật.

Việc chuyển giao không chỉ hướng tới mục tiêu hợp tác quốc tế mà còn phải đặt con người làm trung tâm, bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của người bị chuyển giao theo các chuẩn mực pháp lý quốc tế về nhân quyền.

Bên cạnh đó, đại biểu Lê Thị Song An cũng đề nghị bổ sung nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thân nhân người bị chuyển giao, nhất là trong các vấn đề liên quan đến việc cung cấp thông tin, bảo hộ lãnh sự, quyền thăm gặp, và hỗ trợ pháp lý. Việc bổ sung nguyên tắc này không chỉ thể hiện tính nhân văn của pháp luật mà còn phù hợp với tinh thần bảo vệ gia đình và các mối quan hệ xã hội thiết yếu.

Về tiếp nhận đơn xin chuyển giao của người đang chấp hành án phạt tù tại Việt Nam (Điều 34), đại biểu Lê Thị Song An đề nghị bổ sung quy định về việc người thân của người nước ngoài đang chấp hành án phạt tù tại Việt Nam (bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi) có nguyện vọng được chuyển giao phải có đơn xin chuyển giao gửi đến Bộ Công an hoặc cơ quan có thẩm quyền của nước nhận.

Theo đại biểu, điều này nhằm bảo đảm quyền quyết định của người đang chấp hành án phạt tù, đồng thời thông báo nguyện vọng của gia đình để người này xem xét.

Duy Tiến