Bảo đảm công bằng thuế trong thương mại điện tử

Ông Vũ Bảo Thắng.

Song chính các doanh nghiệp (DN) nội muốn quảng cáo hay bán hàng qua nền tảng số phải chịu rất nhiều chi phí tuân thủ. Trong khi đó, DN nước ngoài chỉ cần đặt quảng cáo, nhận thanh toán quốc tế mà không phải kê khai thuế, không chịu giám sát. Do vậy Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ khắc phục các bất cập hiện tại và tạo ra một sân chơi cạnh tranh công bằng hơn.

Một trong những điểm nổi bật trong dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) là việc bổ sung quy định chi tiết về nghĩa vụ thuế của tổ chức, cá nhân nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ xuyên biên giới. Theo đó, các đối tượng này sẽ phải đăng ký, kê khai và nộp thuế trực tiếp tại Việt Nam thông qua Cổng thông tin điện tử của Cục Thuế. Nếu nhà cung cấp nước ngoài không thực hiện nghĩa vụ thuế, cơ quan thuế sẽ có quyền áp dụng các biện pháp cưỡng chế gián tiếp. Những biện pháp này bao gồm yêu cầu ngân hàng khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế hoặc phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý vi phạm. Việc quy định rõ ràng và cụ thể các biện pháp cưỡng chế này là rất quan trọng để bảo đảm các nhà cung cấp nước ngoài không thể lách luật.

Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) cũng bổ sung quy định xác định rõ nghĩa vụ nộp thuế giá trị gia tăng của nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam. Theo đó, nhà cung cấp nước ngoài có hoạt động bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ cho tổ chức, cá nhân tại Việt Nam sẽ phải kê khai và nộp thuế thuế giá trị gia tăng. Nếu không thực hiện nghĩa vụ này, thuế sẽ được chuyển giao cho tổ chức trung gian như sàn giao dịch TMĐT, ngân hàng hoặc tổ chức thanh toán.

Ông Thắng nhấn mạnh, đây là bước điều chỉnh rất đáng ghi nhận. Trước đây, các nhà cung cấp nước ngoài có thể tránh nộp thuế giá trị gia tăng hoặc chỉ nộp ở mức thấp (5% trên doanh thu), tạo lợi thế giá so với DN nội địa, vốn phải chịu thuế giá trị gia tăng cao hơn từ 8-10%. Luật mới sẽ đưa mức thuế giá trị gia tăng đối với dịch vụ của nhà cung cấp nước ngoài lên 10%, bảo đảm sự công bằng giữa các DN trong nước và ngoài nước. Điều này sẽ giúp giảm sự chênh lệch giá giữa DN nội và ngoại, tạo điều kiện cho các DN trong nước cạnh tranh công bằng hơn trong thị trường.

Song ông Thắng cũng cho rằng, không thể kỳ vọng nhà cung cấp nước ngoài tự giác tuân thủ nếu không có chế tài cụ thể. Các công cụ cưỡng chế thông qua ngân hàng, tổ chức thanh toán hay cơ quan quản lý thông tin sẽ cần được vận hành hiệu quả.

Vấn đề không chỉ là các quy định trong luật mà còn là khả năng triển khai các biện pháp này trong thực tế.

Cũng theo phân tích của ông Thắng, hiện tại, DN nội muốn quảng cáo hay bán hàng qua nền tảng số phải chịu rất nhiều chi phí tuân thủ. Trong khi đó, DN nước ngoài chỉ cần đặt quảng cáo, nhận thanh toán quốc tế mà không phải kê khai thuế, không chịu giám sát. Nếu không có sự điều chỉnh, DN Việt sẽ tiếp tục yếu thế". Việc áp dụng các quy định thuế mới là cần thiết để giảm thiểu lợi thế không công bằng mà các nhà cung cấp nước ngoài có được từ việc tránh thuế.

Tuy nhiên, việc tăng thuế cũng có thể dẫn đến giá sản phẩm cao hơn, đặc biệt đối với các cá nhân hoặc doanh nghiệp không đăng ký thuế giá trị gia tăng, vì họ không thể khấu trừ thuế đầu vào. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng, nhưng nhìn chung, đây là bước đi cần thiết để thúc đẩy một thị trường minh bạch và công bằng hơn.

Các quy định trong dự thảo Luật Quản lý thuế và Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) là bước đi quan trọng để bảo đảm sự công bằng trong cạnh tranh giữa DN trong và ngoài nước. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, các cơ quan chức năng cần phải thực hiện quyết liệt và đồng bộ, thiết lập cơ sở dữ liệu, kết nối thông tin và đưa ra các hướng dẫn cụ thể để thực thi các quy định hiệu quả.

T.Hằng