Báo cáo soát xét Vietnam Airlines: Vốn chủ sở hữu âm hơn 11.000 tỷ, dấu hỏi lớn về khả năng ở lại sàn HOSE

Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines, HoSE: HVN) đã công bố báo cáo tài chính soát xét 6 tháng đầu năm 2024 với nhiều vấn đề đáng lo ngại. Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp giảm 74 tỷ đồng so với báo cáo tự lập, chỉ còn 5.194 tỷ đồng. Đây là mức giảm không nhỏ, gây lo ngại về tình hình tài chính của công ty hàng không quốc gia này.

Tình hình tài chính khó khăn của Vietnam Airlines đặt ra nhiều thách thức lớn đối với ban lãnh đạo và cổ đông của doanh nghiệp.

Kiểm toán nhấn mạnh loạt vấn đề tài chính

Theo báo cáo kiểm toán, tại thời điểm ngày 30/6/2024, nợ ngắn hạn của Vietnam Airlines vượt quá tài sản ngắn hạn 40.787 tỷ đồng. Ngoài ra, công ty có khoản phải trả quá hạn 13.351 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu âm tới 11.633 tỷ đồng. Những con số này cho thấy nguy cơ mất cân đối tài chính nghiêm trọng, đồng thời tạo ra sự không chắc chắn về khả năng hoạt động liên tục của doanh nghiệp.

Kiểm toán cũng đặt ra nghi vấn về khả năng tiếp tục hoạt động của Vietnam Airlines, khi tình hình tài chính phụ thuộc vào hàng loạt yếu tố. Trong đó có việc gia hạn thanh toán các khoản vay từ ngân hàng, tổ chức tín dụng, nhà cung cấp và các bên cho thuê. Đặc biệt, việc phê duyệt đề án tái cơ cấu tài chính của các cơ quan có thẩm quyền là yếu tố quan trọng để công ty có thể tiếp tục duy trì hoạt động.

Đề án tái cơ cấu của Vietnam Airlines

Vietnam Airlines đã trình các cơ quan có thẩm quyền về đề án tái cơ cấu nhằm khắc phục tình trạng tài chính hiện tại. Đề án này bao gồm 3 nhóm giải pháp chính:

1. Cải thiện kết quả kinh doanh: Tập trung vào tối ưu hóa hoạt động vận tải hàng không, điều chỉnh kế hoạch sử dụng đội bay và lịch bay phù hợp với nhu cầu thị trường hậu Covid-19. Mục tiêu của công ty là duy trì thị phần nội địa và phục hồi doanh thu.

2. Tái cơ cấu tài sản và thoái vốn: Vietnam Airlines đã và đang thoái vốn các công ty con và công ty liên kết nhằm gia tăng dòng tiền. Điều này được xem là một bước đi quan trọng để cải thiện tình hình tài chính.

3. Tăng vốn chủ sở hữu: Công ty đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai phương án phát hành cổ phiếu, tăng vốn chủ sở hữu sau khi đề án được phê duyệt.

Về mặt tài chính, Vietnam Airlines đã đạt được một số kết quả tích cực trong việc đàm phán với các ngân hàng thương mại. Tính đến ngày 30/6/2024, tổng hạn mức tín dụng mà công ty ký với các ngân hàng thương mại đạt 29.800 tỷ đồng. Đồng thời, công ty cũng có khoản vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng từ các ngân hàng theo Thông tư 04/2021/TT-NHNN.

Các ngân hàng đã tiếp tục cấp hạn mức tín dụng cho Vietnam Airlines để đảm bảo thanh khoản, giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động kinh doanh. Với các khoản vay dài hạn và nợ thuê tài chính, công ty đã đàm phán thành công việc cơ cấu lại lịch thanh toán, và nhiều đối tác đã đồng ý giảm chi phí hoặc giãn thời gian thanh toán.

Pháp lý và quy định về hủy niêm yết

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu HVN đã có biến động mạnh trong những tháng gần đây. Đóng cửa phiên giao dịch cuối cùng của tháng 8/2024, cổ phiếu HVN tăng 3,27%, lên mức 22.100 đồng/cp. Tuy nhiên, tính từ đầu tháng 7, mã này đã giảm gần 65% do lo ngại về tình hình tài chính yếu kém của Vietnam Airlines.

Tính từ đầu tháng 7/2024, cổ phiếu HVN đã giảm gần 65% do lo ngại về tình hình tài chính yếu kém của Vietnam Airlines. Cổ phiếu HVN sẽ tiếp tục là tâm điểm chú ý trên thị trường chứng khoán trong thời gian tới, với những diễn biến phức tạp về cả pháp lý lẫn tài chính.

Cùng thời gian này, một số doanh nghiệp lớn như Hòa Bình (HBC) và Hoàng Anh Gia Lai Agrico (HNG) cũng đã bị hủy niêm yết và chuyển về sàn UPCoM. Tuy nhiên, dù gặp khó khăn tương tự, cổ phiếu HVN của Vietnam Airlines vẫn đang giao dịch trên sàn HoSE và chỉ bị hạn chế giao dịch trong buổi chiều.

Việc Vietnam Airlines chưa bị hủy niêm yết đã dấy lên câu hỏi về tính công bằng trong việc áp dụng quy định pháp luật. Theo Luật Chứng khoán Việt Nam 2019, Sở Giao dịch Chứng khoán có quyền hủy bỏ niêm yết cổ phiếu nếu doanh nghiệp vi phạm các điều kiện nhất định. Tuy nhiên, đối với trường hợp của Vietnam Airlines, quyết định cuối cùng thuộc về Chính phủ.

Trao đổi với Kinhtechungkhoan.vn về trường hợp của HVN, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC cho biết, việc hủy bỏ niêm yết cổ phiếu trong trường hợp nào do Chính phủ quyết định.

Theo đó, việc hủy bỏ niêm yết thuộc thẩm quyền của Sở giao dịch chứng khoán theo quy định tại điểm đ, khoản 1, Điều 46 về “Quyền và nghĩa vụ của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam”, Luật Chứng khoán năm 2019.

Có 14 trường hợp hủy bỏ niêm yết theo quy định tại khoản 1, Điều 120 về “Hủy bỏ niêm yết bắt buộc”, Nghị định số NĐ 155/2020/NĐ-CP của Chính phủ về “Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán”.

"HVN thuộc trường hợp bị hủy bỏ niêm yết theo quy định tại điểm e, khoản 1 nêu trên. Vì quy định trên trong Nghị định, nên Chính phủ có thẩm quyền quyết định trường hợp không hủy bỏ niêm yết. Tuy nhiên, muốn thay đổi thì phải sửa đổi Nghị định số 155. Được biết, dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định số 155 từ đầu năm 2024 vẫn chưa được ban hành, nên việc HVN chưa bị hủy bỏ niêm yết là không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành, không bảo đảm sự công bằng và thống nhất của pháp luật", Luật sư Trương Thanh Đức cho biết.

Tổng quan: Tình hình tài chính khó khăn của Vietnam Airlines đặt ra nhiều thách thức lớn đối với ban lãnh đạo và cổ đông của doanh nghiệp. Dù đã triển khai nhiều giải pháp để tái cơ cấu và duy trì hoạt động, công ty vẫn phải đối mặt với nhiều nguy cơ nếu không có sự hỗ trợ từ các cơ quan có thẩm quyền. Cổ phiếu HVN sẽ tiếp tục là tâm điểm chú ý trên thị trường chứng khoán trong thời gian tới, với những diễn biến phức tạp về cả pháp lý lẫn tài chính.

Theo Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam