Bản người Dao mùa xuân này

Bản Con Dao, xã Quang Chiểu (Mường Lát) rợp sắc cờ trong những ngày đầu xuân năm mới.

Con đường bê tông quanh co dẫn chúng tôi về hai bản Con Dao và Suối Tút. Dọc đường hoa nở, khói lan tỏa trên những nếp nhà nhỏ xinh. Không biết đã bao nhiêu lần chúng tôi đặt chân tới hai bản biên cương này, nhưng mỗi lần đến là một lần bất ngờ, bởi sự đổi thay của đất và người nơi đây. Dường như “luồng gió” của Chương trình XDNTM “thổi đến” đã tạo nên “kỳ tích” ở hai bản Con Dao và Suối Tút. Hiện hữu là cơ sở hạ tầng của hai bản từng bước được cải thiện. Và hơn thế là đầu năm 2025, Con Dao và Suối Tút được công nhận bản NTM.

Đồng bào dân tộc Dao ở hai bản Con Dao và Suối Tút ý thức rằng, muốn nâng cao thu nhập và thoát nghèo bền vững phải đổi mới tư duy sản xuất nông, lâm nghiệp. Nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai, bà con hai bản đã tích cực học hỏi kinh nghiệm trong sản xuất nông, lâm nghiệp và đưa nhiều giống cây nông sản mới cho hiệu quả kinh tế về trồng. Trong đó, có giống cam Lào với vị thơm, ngọt được nhiều người ưa thích. Trong khoảng 10 năm qua, bà con hai bản Con Dao và Suối Tút đã trồng được hơn 30ha cam Lào. Trong đó, có 10ha đang cho thu hoạch; diện tích cam Lào còn lại đang trong chu kỳ sinh trưởng và phát triển. Bên cạnh cây ngô đồi, sắn nguyên liệu, thì cây cam Lào đã và đang mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân hai bản, giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo, cải thiện cuộc sống.

Các chàng trai, cô gái bản Con Dao, xã Quang Chiểu (Mường Lát) vui xuân, đón tết.

Bên cạnh phát triển nông nghiệp, đồng bào dân tộc Dao ở hai bản Con Dao và Suối Tút đã tích cực chuyển đổi từ lao động nông nghiệp sang lao động công nghiệp, dịch vụ. Theo đó, một bộ phận người dân của hai bản đã đi làm công nhân tại các công ty, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh cho thu nhập cao. Tính hết năm 2024, thu nhập bình quân đầu người của hai bản Con Dao và Suối Tút đạt 37 triệu đồng. Ông Tặng Văn Cấu, bí thư chi bộ, trưởng bản Con Dao, chia sẻ: “Nhờ tích cực phát triển sản xuất cuộc sống của bà con bản Con Dao đổi thay rõ rệt. Từ 100% số hộ nghèo, bản chỉ còn 7/56 hộ nghèo. Thu nhập của bà con tăng từng ngày, nhiều hộ dân đủ ăn rồi tiến lên khá giả. Con em của các gia đình đều đi học, không như trước kia, ở trên núi cao, đường đi lại khó khăn, các cháu thường hay bỏ học ở nhà giúp cha mẹ việc làm nương, làm rẫy”.

Cùng với việc phát triển kinh tế nâng cao đời sống, cộng đồng người Dao ở hai bản Con Dao và Suối Tút vẫn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc, như: Tết nhảy, lễ Khai Man, lễ Tạ Mả, lễ Cấp Sắc... Mùa xuân những năm gần đây, hai bản Con Dao và Suối Tút còn vinh dự tiếp đón những vị khách từ miền xuôi lên tìm kiếm phong vị ngày tết miền sơn cước và những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào dân tộc Dao. Tiềm năng phát triển từ ngành công nghiệp “không khói” đang manh nha, nảy mầm trên dải đất biên cương này.

Giống như người dân khắp nơi, những ngày đầu xuân năm mới, đồng bào dân tộc Dao cũng có truyền thống đi thăm hỏi, gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến họ hàng, người thân, bạn bè, xóm giềng. Mọi người quây quần, gửi gắm đến nhau những lời chúc tốt đẹp nhân dịp năm mới. Sau khi kết thúc hội xuân vào ngày 15 tháng Giêng, mỗi nhà đều làm mâm cỗ thắp hương để kết thúc những ngày vui chơi và bắt tay vào mùa sản xuất mới.

Một mùa xuân nữa lại về trên vùng biên viễn, nhìn lại chặng đường đã qua, đồng bào dân tộc Dao ở hai bản Con Dao và Suối Tút có quyền tự hào về những gì đã đạt được, để bước sang năm mới càng nỗ lực phấn đấu hơn nữa vượt qua khó khăn, thử thách, tiếp tục chung tay, góp sức xây dựng bản, làng ngày càng giàu đẹp.

Bài và ảnh: Tăng Thúy