Bản lĩnh gây sốc của Hannibal với tướng La Mã

Trong khi đó Scipio chậm rãi dẫn các quân đoàn La Mã của mình đi lên vùng bờ biển tại Liguria và đổ bộ vào Gaul qua đường bộ và đường biển. Ông đã tốn thời gian giúp bình định một trong các cuộc khởi nghĩa của người Celt ở Bắc Ý đang diễn ra, nên phải tới đầu tháng chín ông mới tới vùng đồng bằng sông Rhône gần Massalia.

Nguồn tin tình báo mới nhất của ông cho thấy Hannibal và quân đội của mình ở cách đó hàng trăm cây số, và vẫn đang vượt dãy Pyrenees, do đó Scipio sẽ có nhiều thời gian để chuẩn bị nhằm nghiền nát quân Carthage - hoặc như ông tin là vậy.

Vậy nên khi thám báo phi ngựa về doanh trại La Mã, và báo với Scipio rằng Hannibal và binh lính đang ở ngay bờ Tây của sông Rhône, chỉ cách nơi đây bốn ngày đường về phía Bắc, thì đó là một cú sốc. Các báo cáo nói rằng quân đội Carthage đang chuẩn bị vượt sang bờ Đông của con sông. Đây là một mối đe dọa thực sự với người La Mã, không phải chỉ vì Hannibal đã hành quân thần tốc, mà còn bởi vì khi vượt được qua sông, ông sẽ có thể đánh thọc sườn quân La Mã và cắt hết đường chi viện từ Ý.

Tranh minh họa Hannibal dẫn quân vượt sông. Ảnh:Worldpress.com.

Đây là lần đầu người La Mã được nếm trải bản lĩnh của kẻ thù mà họ đang phải chạm trán. Scipio triệu tập các quan bảo lính lại và sắp xếp đội hình để sẵn sàng chiến đấu, quyết tâm lấy lại thế chủ động và ngăn quân Carthage vượt sông Rhône. Vì rằng việc đưa một đội quân đông đảo vượt một con sông lớn sẽ khiến một tướng La Mã mất nhiều ngày chuẩn bị, thậm chí là hàng tuần, nên một lần nữa Scipio cho rằng ông có nhiều thời gian.

Tuy nhiên, Hannibal đang di chuyển với tốc độ chóng mặt. Chỉ trong vòng hai ngày, ông đã mua, mượn, hoặc trưng dụng mọi tàu thương mại, thuyền cá, và ca-nô mà ông có thể kiếm được từ các bộ tộc Celt ở bờ Tây sông Rhône, vốn đã quen chèo thuyền đi dọc sông để bán hàng cho người Hy Lạp ở Massalia. Nhưng chờ đợi người Carthage ở bên kia sông là đội quân người Celt thù địch của bộ tộc Volcae, đang quyết tâm không để họ đặt chân lên đất của mình.

Đối sách của Hannibal với bộ tộc này thật là tài tình. Vào đêm thứ ba, trong màn đêm đen, ông đưa một lực lượng lớn gồm các kị binh Tây Ban Nha lên thượng nguồn sông cùng người chỉ đường bản địa dưới sự chỉ huy của một người nữa cũng tên Hanno, là con của Bomilcar. Họ tới một đoạn sông bị chia nhánh bởi một hòn đảo và tại đó nhanh chóng đóng một loạt các bè bằng gỗ lấy được ở môi trường xung quanh. Sau đó, họ vượt sông Rhône mà không ai thấy, và vòng xa xuống phía Nam cho tới khi ra phía sau quân đội Volcae và ẩn nấp. Tại đó họ đợi tín hiệu.

Vào ngày thứ năm, đứng trên chiếc thuyền tiên phong, Hannibal lãnh đạo đội thuyền bè bắt đầu vượt sông. Những người chèo thuyền thi đấu với nhau để trở thành người đầu tiên đến được bờ sông bên kia trong tiếng hò reo cổ vũ của đồng đội ở bờ sông phía Tây. Người Volcae hò hét đinh tai nhức óc một thứ khẩu hiệu xung trận của người Celt trong khi háo hức chờ đợi người Carthage đặt chân tới bờ Đông.

Nhưng vào ngay lúc đó, đội kị binh của Hanno bỗng trỗi dậy từ vị trí ẩn nấp theo hiệu lệnh khói của Hannibal, tấn công quân Volcae từ phía sau một cách hoàn toàn bất ngờ khiến chúng hoảng loạn. Khi đó, Hannibal cho các toán quân đầu tiên của mình đổ bộ lên bờ Đông và tham gia chiến đấu. Chỉ trong một khoảng thời gian rất ngắn, quân Volcae đã bị giết hoặc bị xua đuổi, và giờ quân Carthage mới tiến hành vận chuyển số bộ binh và ngựa còn lại của Carthage một cách nghiêm chỉnh. Khi màn đêm tới, chỉ còn đội quân voi chiến là vẫn còn ở bờ bên kia sông.

Philip Freeman/Bách Việt Books-NXB Dân Trí