Bàn giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong công nghiệp mỏ và năng lượng

Hội thảo do Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ Việt Nam phối hợp cùng Hội Dầu khí Việt Nam tổ chức với sự tham dự của lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Bình, Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam, Vụ Khoa học công nghệ (Bộ Công Thương), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) cùng gần 300 đại biểu là các cán bộ tại các Cục, Vụ, Viện của Bộ Công Thương; các phòng, ban của PVN, TKV; các nhà khoa học, chuyên gia ở trong và ngoài nước đến từ gần 100 chi hội thuộc Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ Việt Nam cùng Hội Dầu khí Việt Nam.

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: Thu Hường

Việt Nam là thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế đang trong quá trình chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới với các mục tiêu phát triển bền vững giảm thiểu phát thải và chống biến đổi khí hậu.

Việt Nam đã ký Công ước Khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu năm 1992 và tại Hội nghị COP26, Việt Nam đã cam kết đưa phát thải ròng về không vào năm 2050.

Do vậy, hội thảo được tổ chức nhằm mục tiêu quán triệt các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, đồng thời trao đổi kiến thức, chia sẻ kết quả nghiên cứu, kinh nghiệm trong định hướng chiến lược, kế hoạch chuyển dịch năng lượng dự án, giải pháp đã, đang và sẽ triển khai trong các phân ngành năng lượng than và dầu khí, nhằm đóng góp cho mục tiêu giảm phát thải mà Chính phủ đề ra.

TS. Trần Xuân Hòa phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Thu Hường

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Trần Xuân Hòa - Chủ tịch Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ Việt Nam - cho biết: Nếu như hơn 10 năm trước, nói đến biến đổi khí hậu nhiều người còn nghi ngờ, nhưng những thiên tai từ thiên nhiên đang diễn ra thời gian qua đã cảnh tỉnh nhân loại, hoạt động của con người trong những thập kỷ vừa qua đã làm thay đổi khí hậu, mà năng lượng và khai thác mỏ là một trong những ngành gây ra nhiều khí thải cùng với hoạt động nông nghiệp và giao thông vận tải. Do vậy, với vai trò là những doanh nghiệp sản xuất năng lượng, khai mỏ, TKV và PVN nhận thấy cần có trách nhiệm cùng nhân loại, xã hội, cùng nhau phấn đấu thực hiện cam kết của Chính phủ tại COP 26 đưa Việt Nam đến năm 2050 đạt phát thải ròng bằng không.

“Ý thức được trách nhiệm của mình, Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ và Hội Dầu khí Việt Nam đã cam kết cùng với nhà nước để bảo vệ thiên thiên, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính”, TS. Trần Xuân Hòa khẳng định.

TSKH. Phan Xuân Dũng - Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam. Ảnh: Thu Hường

Đánh giá cao sự phối hơp tổ chức hội thảo khoa học hết sức có ý nghĩa trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang có bước chuyển mình mạnh mẽ và hội nhập quốc tế sâu rộng, TSKH. Phan Xuân Dũng khẳng định: Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ và Hội Dầu khí Việt Nam là hai hội lớn trong 93 hội, ngành toàn quốc của Liên Hiệp hội, trong nhiều nhiệm vụ có nhiệm vụ phổ biến kiến thức, tư vấn phản biện xã hội.

Đây là lần đầu tiên hai Hội đồng tổ chức hội thảo khoa học quy mô toàn quốc và với cách làm này, những kiến nghị, giải pháp của các chuyên gia đưa ra tại hội thảo sẽ thể hiện được “tầm” và chất lượng và là căn cứ quan trọng để chúng ta kiến nghị đến các cơ quan quản lý nhà nước trong phát triển kinh tế thấp carbon.

Đại diện cho các doanh nghiệp khai khoáng, sản xuất năng lượng, ông Ngô Hoàng Ngân - Chủ tịch HĐTV Tập đoàn TKV - cho hay: Để đảm bảo mục tiêu đã cam kết quốc tế của Chính phủ Việt Nam về thực hiện mức phát thải ròng bằng không (Net-Zero) vào năm 2050, Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt. Trong khuôn khổ thực hiện các kế hoạch hành động, TKV đã tích cực triển khai các giải pháp phát triển sản xuất xanh, giảm phát thải khí nhà kính một cách cụ thể, hiệu quả như: Cải thiện điều kiện vi khí hậu; nâng cao năng lực xử lý chất thải mỏ; tăng cường các giải pháp bảo vệ môi trường; xanh hóa môi trường khai thác mỏ; kết hợp chuyển đổi số với chuyển đổi xanh; xây dựng kế hoạch hành động giảm nhẹ khí nhà kính; chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu; liên kết, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Chuyên gia trình bày tham luận tại hội thảo. Ảnh: Thu Hường

“Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi năng lượng, xuất hiện nhiều thách thức khó khăn như sản lượng than giảm, việc làm cho người lao động giảm, hạn chế về công nghệ mới, lãng phí nguồn đầu tư, cơ chế chính sách còn bất cập”- ông Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh.

Nói về cơ hội và thách thức khi thực hiện Quy hoạch tổng thế năng lượng quốc gia, tham khảo kinh nghiệm từ các nước APEC, TS. Phùng Quốc Huy - chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu năng lượng châu Á - Thái Bình Dương (APERC, Japan) - cho biết: Theo đánh giá của các chuyên gia trong nước và quốc tế, Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia và Quy hoạch điện VIII đã phác họa bức tranh tổng thể của ngành năng lượng Việt Nam đến năm 2050, thể hiện tham vọng của Việt Nam trong việc đảm bảo an ninh năng lượng cho sự phát triển kinh tế, đồng thời đạt được mục tiêu biến đổi khí hậu như đã cam kết.

Tuy nhiên, TS. Phùng Quang Huy cũng chỉ ra 3 thách thức: An ninh năng lượng, giá năng lượng và tính bền vững. Làm sao để đảm bảo tính cân bằng giữa giá, an ninh năng lượng và tính bền vững. Đồng thời, chuyển đổi năng lượng cần nguồn tài chính vô cùng lớn, chúng ta còn hạn chế nhiều về công nghệ, tác động của thị trường nhất là LNG, tác động của môi trường, xã hội và nguồn nhân lực của Việt Nam còn thiếu trong lĩnh vực này.

TS Phùng Quang Huy trình bày tham luận tại hội thảo. Ảnh: Thu Hường

"Cùng với đó là thách thức trong phát triển điện khí LNG, thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon, công nghệ mới, loại bỏ điện than", TS. Phùng Quang Huy cho hay.

TS. Phùng Quang Huy cho rằng, mỗi quốc gia khi triển khai Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia đều có những thách thức và những vấn đề phát sinh. Điều quan trọng là chúng ta cần nhận diện những thách thức đó và có những điều chỉnh về cơ chế, chính sách để đảm bảo thực hiện được kế hoạch đề ra. Đặc biệt, khi nhu cầu sử dụng than tại Việt Nam giảm dần trong 3 thập kỷ tới, vấn đề hỗ trợ chuyển đổi việc làm cho trên 100.000 người lao động ngành than sẽ là thách thức lớn. Cần phải chuyển đổi một cách có trật tự, công bằng và đặc biệt phải đặt người lao động vào vị trí trung tâm.

Tại hội thảo, đại diện TKV cũng đã chia sẻ những kinh nghiệm, giải pháp và đề xuất của TKV trong chuyển đổi sản xuất xanh, giảm phát thải và tái chế chất thải trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Hội thảo đón nhận 42 báo cáo, tham luận của các chuyên gia được phân chia theo 4 nhóm nội dung: Những vấn đề chung; Công nghệ carbon thấp và các giải pháp giảm phát thải khí nhà kính; Chuyển đổi năng lượng và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Quan trắc và kiểm kê khí nhà kính.

Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ và Hội Dầu khí Việt Nam trao 100 triệu đồng ủng hộ nhân dân Quảng Bình khắc phục thiên tai. Ảnh: Thu Hường

Nhân dịp này, Hội Khoa học và Công nghệ Mỏ và Hội Dầu khí Việt Nam đã ủng hộ đồng bào tỉnh Quảng Bình 100 triệu đồng để chia sẻ những thiệt hại, mất mát của người dân Quảng Bình do thiên tai gây ra.

Thu Hường