Bản án phúc thẩm của Tòa án nhân tỉnh Lào Cai bị tuyên hủy
Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã tuyên hủy Bản án kinh doanh, thương mại phúc thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai, về vụ án 'Tranh chấp hợp đồng tín dụng' giữa Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội với ông Trần Tùng Lâm và bà Nguyễn Phương Thảo (cùng trú tại số 007 phố Hoàng Quy, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai).
Theo quyết định giám đốc thẩm, Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai hủy một phần bản án sơ thẩm, về việc thực hiện nghĩa vụ thế chấp, yêu cầu xét xử sơ thẩm lại là không có căn cứ.
Trước đó, ngày 18/8/2017, ngân hàng Quân đội và vợ chồng ông Trần Tùng Lâm, bà Nguyễn Phương Thảo ký Hợp đồng cho vay theo hạn mức tín dụng có tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại Lô C11, C12, đường K1, Khu K30 phường Phố Mới, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai. Do ông Lâm, bà Thảo vi phạm nghĩa vụ trả nợ nên ngân hàng Quân đội khởi kiện ông Lâm, bà Thảo.
Về nguồn gốc nhà, đất tại Lô C11, C12 đường K1, thì trước đây quyền sử dụng thuộc về Công ty TNHH MTV thương mại Gia Thái Hòa. Công ty Gia Thái Hòa đã thế chấp tài sản trên vào Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Việt Nam và sau đó đã không trả được nợ. Vợ chồng ông Lâm, bà Thảo đã thỏa thuận với ngân hàng Nông nghiệp, bà Hạnh (Giám đốc công ty Gia Thái Hòa) sẽ thanh toán khoản nợ của công ty Gia Thái Hòa. Khi việc thanh toán tiến hành xong và xóa đăng ký thế chấp thành công, ông Lâm, bà Thảo cùng công ty Gia Thái Hòa ký kết hợp đồng chuyển nhượng nhà, đất tại Lô C11, C12 đường K1 tại Văn phòng công chứng đồng thời được Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Lào Cai xác nhận việc chuyển quyền sở hữu, sử dụng. Sau đó, ông Lâm, bà Thảo thế chấp nhà, đất tại Lô C11, C12 đường K1 cho ngân hàng Quân đội vào ngày 18/8/2017.
Tuy nhiên, rắc rối lại ở chỗ bà Nguyễn Thị Nga, bà Vũ Thị Nga và bà Hạnh (giám đốc công ty Gia Thái Hòa) lại có hợp đồng đặt cọc ngày 30/8/2016 về việc chuyển nhượng nhà, đất tại Lô C11, C12 đường K1. Hợp đồng có hiệu lực từ ngày 30/8/2016 đến ngày 30/11/2016. Chính vì vậy, bà Nguyễn Thị Nga và bà Vũ Thị Nga mới đề nghị Tòa án tuyên bố việc thế chấp tài sản của ông Lâm, bà Thảo vào ngân hàng Quân đội là vô hiệu.
Tại bản án sơ thẩm, Tòa án nhân dân thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai đã chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là ngân hàng Quân đội, không chấp nhận yêu cầu của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là bà Nguyễn Thị Nga và Vũ Thị Nga về việc tuyên bố Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất vào ngày 18/8/2017 giữa ngân hàng Quân đội và ông Lâm, bà Thảo vô hiệu; đồng thời quyết định buộc bị đơn (ông Lâm, bà Thảo) thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho ngân hàng Quân đội. Nếu ông Lâm, bà Thảo không trả được nợ, thì ngân hàng Quân đội có quyền yêu cầu Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Lào Cai xử lý tài sản thế chấp theo quy định để thu hồi khoản nợ giữa ngân hàng Quân đội và ông Lâm, bà Thảo.
Nhưng tại Bản án phúc thẩm, Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai lại quyết định hủy nội dung liên quan đến việc xử lý tài sản nhà, đất tại Lô C11, C12 đường K1; yêu cầu giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.
Ngày 30/9/2021, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội nhận thấy: tại Biên bản ghi lời khai ngày 07/01/2018, bà Vũ Thị Nga thừa nhận sau khi hết thời hạn đặt cọc, bà Hạnh không thực hiện thỏa thuận chuyển nhượng nhà, đất tại Lô C11, C12 đường K1 nên các bên thống nhất bà Hạnh phải trả lại tiền cho bà Vũ Thị Nga và bà Nguyễn Thị Nga, đồng thời trả lãi với mức lãi suất 2%/tháng; bà Hạnh chỉ trả được lãi đến tháng 2/2017 thì không trả nữa. Vì vậy việc giải quyết tranh chấp Hợp đồng đặt cọc trên giữa bà Vũ Thị Nga, bà Nguyễn Thị Nga với bà Hạnh không làm thay đổi giá trị pháp lý của Hợp đồng chuyển nhượng giữa công ty Gia Thái Hòa và vợ chồng ông Lâm bà Thảo. Bà Vũ Thị Nga, bà Nguyễn Thị Nga có thể làm đơn khởi kiện bằng một vụ án khác.
Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội cũng nhận định việc chuyển nhượng giữa công ty Gia Thái Hòa, ông Lâm bà Thảo; và việc thế chấp tài sản của ông Lâm bà Thảo với ngân hàng Quân đội là hoàn toàn tự nguyện và hợp pháp, thủ tục được thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Cuối cùng, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội quyết định hủy bản án phúc thẩm; giữ nguyên và công nhận Bản án kinh doanh, thương mại sơ thẩm của Tòa án nhân dân thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai có hiệu lực pháp luật.