Bài thuốc điều trị chắp, lẹo mắt

Y học hiện đại cho rằng, chắp mắt là chứng viêm mạn tính, do tuyến sụn mi bị tắc nghẽn gây nên. Lẹo mắt là chứng viêm cấp tính, do tụ cầu khuẩn xâm nhập vào tuyến chân lông mi gây nên.

Theo Đông y, điều trị chắp và lẹo mắt cần điều tiết từ bên trong cơ thể. Dưới đây là một số bài thuốc uống có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, tả hỏa… điều trị chắp và lẹo mắt.

1. Điều trị lẹo mắt

Nguyên nhân sinh bệnh: Lẹo mắt chủ yếu do phong nhiệt bên ngoài thâm nhập vào cơ thể, hoặc do ăn quá nhiều các thứ cay nóng, khiến cho hỏa độc uất kết ở tỳ vị mà gây nên bệnh.

Đặc điểm của bệnh: Khi lẹo mới mọc, mi mắt sưng nhẹ, hơi đỏ, ngứa, đau, tiếp đó ở chỗ đau nổi lên một khối rắn to cỡ hạt gạo. Lẹo thường mọc ở ngay bờ mi, dính chặt vào da mi, sau 3-4 ngày lẹo mưng mủ và vỡ. Lẹo rất hay tái phát, lan từ mi này sang mi khác, có khi sưng to cả mi mắt và gây ứ phù màng tiếp hợp.

Nếu lẹo mọc ở phía trong mi, nhìn phía ngoài thấy có một cục đỏ, đau, lật mi ra thấy có một khối mủ, bọc trong một bao xơ. Nếu lẹo mắt mọc ở góc trong gần vùng lệ đạo, viêm tấy, có nhiều mủ thì phải cảnh giác, vì vùng này gần tĩnh mạch xoang hang, có thể gây nhiễm trùng máu.

Lẹo mắt chủ yếu do phong nhiệt.

Bài thuốc điều trị lẹo mắt

Thành phần: Kim ngân hoa 20g, bồ công anh 18g, cúc hoa 24g. Các vị thuốc cho vào nồi, đổ ngập nước, đun sôi, giữ nhỏ lửa trong 15 phút, chắt lấy nước đầu. Đổ nước vào nồi, sắc như lần 1, lấy nước thứ 2; trộn 2 nước với nhau, chia thành 3 phần uống trong ngày, dùng liền trong 5- 7ngày.

Trường hợp bệnh phát nặng, đau nhức nhiều, kèm theo các chứng trạng toàn thân như phát sốt, sợ rét, miệng khát, đại tiện táo, mạch nhanh… dùng bài thuốc sau:

Kim ngân hoa 16g, liên kiều 16g, bồ công anh 12g, gai bồ kết 16g, phòng phong 12g, bạch chỉ 10g, xuyên khung 8g, cam thảo 6g; sắc uống ngày 1 thang.

Món ăn bài thuốc: Bột vừng đen 2-3 thìa cà phê, mật ong 30ml, sữa đậu nành 300ml. Đun sôi sữa đậu cho bột vừng đen và mật ong vào, quấy đều, uống sau khi ăn điểm tâm sáng.

2. Điều trị chắp mắt

Nguyên nhân sinh bệnh: Chắp là do tỳ vị vận hóa thất thường (hệ tiêu hóa bị rối loạn, cản trở sự hấp thụ các chất dinh dưỡng) hoặc do thường ngày ăn quá nhiều các thứ cay nóng, khiến cho thấp nhiệt ngưng tụ lại, làm nghẽn tắc mạch mà gây nên bệnh.

Đặc điểm của bệnh: Khi sờ nắn bên ngoài mi mắt thấy có một hoặc vài hạt nhỏ cỡ hạt gạo hoặc hạt đỗ, rắn, ranh giới rõ ràng và không di động theo da, đó là bị lên chắp. Nếu chắp nằm trên sụn mi, lật mi lên không nhìn thấy, nhưng sờ ngoài mi sẽ thấy một khối tròn rắn, không sưng, không đỏ, không đau, ấn vào cũng không đau hoặc chỉ có cảm giác hơi nặng và không mưng mủ (trừ trường hợp chắp bị bội nhiễm). Nếu chắp nằm dưới kết mạc, lật mi sẽ thấy một khối nhỏ màu vàng hoặc màu xám, khối chắp cọ xát lên giác mạc, gây cảm giác như dị vật lọt vào mắt.

Bài thuốc sắc điều trị chắp:

Dùng 1 trong 2 bài thuốc sau:

Bài 1: Huyền sâm 16g, thổ phục linh 16g, hạ khô thảo 12g, bán hạ chế 12g, trần bì 6g, bối mẫu 8g, cam thảo 6g. Các vị thuốc cho vào nồi, đổ ngập nước, sau khi sôi tiếp tục đun nhỏ lửa trong 20 phút, chắt lấy nước đầu; lại đổ nước vào nồi, sắc như lần trước lấy nước thứ hai; trộn 2 nước với nhau, chia thành 3 phần uống trong ngày.

Bài 2: Hải đới 16g, bán hạ chế 10g, trần bì 6g, bạch cương tàm (sao vàng) 8g; sắc uống ngày 1 thang, cách sắc như bài 1.

3. Những điều cần lưu ý khi bị chắp, lẹo

Không dùng những thứ có tính kích thích như rượu, thuốc lá, hành, tỏi, ớt...
Không ăn những thức ăn có tính nhiệt.
Hạn chế cả các món thủy sản và hải sản...

Mời bạn xem thêm video:

Cẩn trọng: Thời tiết cực đoan gây bệnh cho mắt | SKĐS

BS Trần Xuân Nguyên