Bài cuối: Xóa bỏ mọi rào cản

Bài 2: Xây dựng hình ảnh

Bài 3: "Số hóa" nông nghiệp

Tạo đột phá thực sự về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã và đang là yêu cầu cấp thiết. Và một điều đương nhiên là, muốn đạt được mục tiêu đặt ra, việc thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức, tư duy, quy trình làm việc có ý nghĩa quan trọng.

THAY ĐỔI MẠNH MẼ NHẬN THỨC, TƯ DUY

Nhìn từ thực tiễn mới thấy, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo đã và đang mang lại những hiệu quả tích cực. Nhiều chủ trương, chính sách nhằm đẩy mạnh ứng dụng, phát triển khoa học công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã được đưa vào thực tiễn.

Nhiều giải pháp về ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong cơ quan nhà nước và doanh nghiệp đã được giới thiệu. Ảnh: LÊ MINH

Ngay trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số đã được triển khai thực hiện ở nhiều lĩnh vực, không chỉ ở khối các doanh nghiệp, mà còn ở các cơ quan nhà nước và nhiều lĩnh vực khác.

Đặc biệt, gần đây nhất, Tỉnh ủy Tiền Giang ban hành Nghị quyết 08 ngày 6-10-2021, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 370 ngày 8-12-2021 về chuyển đổi số tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Sau thời gian triển khai thực hiện, Nghị quyết 08 đã mang lại hiệu quả tích cực, góp phần rất lớn trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Dù đạt được những kết quả nhất định, nhưng theo đánh giá chung, tốc độ và sự bứt phá về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia còn chậm; quy mô, tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia còn khoảng cách xa so với nhóm các nước phát triển; nhận thức của nhiều cấp, nhiều ngành, cán bộ, công chức và nhân dân về chuyển đổi số chưa đầy đủ và sâu sắc; nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa có bước đột phá…

Trong khi đó, trên bình diện tổng thể, đất nước đang đứng trước bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ mạnh mẽ, chuyển đổi số đang diễn ra sâu rộng, thế giới đang chứng kiến sự thay đổi căn bản mô hình phát triển.

Trước yêu cầu cấp bách đó, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57, xác định rõ, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược, là động lực chủ yếu thúc đẩy hiện đại hóa đất nước, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.

Và một điều này cũng cần thống nhất trong nhận thức rằng, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là phương tiện hỗ trợ, mà phải được xác định là nền tảng phát triển và lực đẩy chủ yếu cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên mới.

Nghị quyết 57 cũng đặt ra yêu cầu tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của doanh nghiệp, doanh nhân, đội ngũ trí thức và toàn dân trong công cuộc này.

Đây là cuộc cách mạng sâu rộng, toàn diện trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đòi hỏi chúng ta phải hành động với tinh thần đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ và nhất quán, không để tư duy cũ, lối làm việc hình thức, thụ động cản trở tiến trình phát triển.

Trên tinh thần đó, Trung ương cũng xác định phải tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như: Nâng cao nhận thức toàn xã hội, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan hoạch định, thực thi chính sách về vai trò đặc biệt quan trọng của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đối với sự nghiệp phát triển đất nước; đột phá tư duy phát triển, xóa bỏ mọi rào cản nhận thức lạc hậu, khơi dậy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, dám chịu trách nhiệm…

Trung ương cũng xác định, chúng ta muốn tiến nhanh, tiến vững chắc trong kỷ nguyên mới, không có con đường nào khác ngoài con đường khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

ĐỘNG LỰC THEN CHỐT

Thay đổi nhận thức, tư duy là bước đi rất quan trọng trong việc triển khai thực hiện các khâu đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo. Phát biểu tại Hội thảo “Giải pháp chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước và doanh nghiệp thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Trần Văn Dũng cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, cách mạng công nghiệp lần thứ 4 diễn ra mạnh mẽ, cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo nên bước ngoặt lịch sử trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; tạo ra những điều kiện và cơ sở vững chắc để đất nước nói chung và tỉnh Tiền Giang nói riêng bước vào kỷ nguyên mới.

Vì vậy, chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước không chỉ là xu thế, mà còn là một yêu cầu cấp thiết để cải cách mạnh mẽ nền hành chính công, nâng cao hiệu quả quản lý và cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho người dân và doanh nghiệp. Đây là nhiệm vụ quan trọng để tạo dựng một chính phủ điện tử minh bạch, hiện đại và hiệu quả.

Để thực hiện mục tiêu này, theo đồng chí Trần Văn Dũng, chúng ta cần có một chiến lược đồng bộ, bài bản, với sự tham gia của các cơ quan nhà nước, các tổ chức khoa học công nghệ và cộng đồng doanh nghiệp.

Chuyển đổi số không chỉ đơn giản là việc áp dụng công nghệ, mà còn yêu cầu thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức, tư duy, quy trình làm việc và phương thức phục vụ của mỗi cán bộ, công chức, viên chức. “Nghị quyết 57 xác định rõ mục tiêu, định hướng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia một cách bài bản, hệ thống và đột phá.

Nghị quyết không chỉ đặt ra các chỉ tiêu cụ thể, mà còn chỉ rõ con đường, giải pháp để đạt được những mục tiêu đó. Nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, coi đây là động lực then chốt để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, việc đẩy mạnh chuyển đổi số được coi là một nhiệm vụ trọng tâm, tạo nền tảng cho phát triển bền vững và toàn diện”- đồng chí Trần Văn Dũng nhấn mạnh.

Cùng với cả nước, Tiền Giang cũng tính toán những bước đi hiệu quả trong việc ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Một trong những dẫn chứng cụ thể là, ngay khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 57, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Tiền Giang đã ban hành kế hoạch thực hiện với những bước đi cụ thể.

Trên cơ sở đó, Tiền Giang đặt ra mục tiêu đến năm 2030, tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt mức tiên tiến ở nhiều lĩnh vực quan trọng, thế mạnh của tỉnh, thuộc nhóm các tỉnh có thu nhập trung bình cao; trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp đạt mức trên trung bình của cả nước, có ít nhất 1 doanh nghiệp đạt mức tiên tiến.

Xếp hạng về đổi mới sáng tạo (PII) thuộc nhóm 30, chuyển đổi số (DTI) thuộc nhóm 20 tỉnh, thành dẫn đầu cả nước; đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế đạt mức 55%; tỷ trọng xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao trên tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu đạt tối thiểu 50%; tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến của người dân và doanh nghiệp đạt trên 80%; giao dịch không dùng tiền mặt đạt 80%; tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo đạt trên 40% trong tổng số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ số tiên tiến, hiện đại; từng bước làm chủ một số công nghệ chiến lược, công nghệ số như: Trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn, điện toán đám mây, chuỗi khối, bán dẫn, thông tin di động 5G, 6G, thông tin vệ tinh và một số công nghệ mới nổi; 100% người sử dụng có khả năng truy nhập băng rộng cố định với tốc độ trên 1Gb/s, phổ cập dịch vụ mạng di động 5G toàn tỉnh; thu hút các tổ chức, doanh nghiệp công nghệ đầu tư nghiên cứu, sản xuất tại tỉnh…

THẾ ANH