Bài 2: Chính sách nhân văn - Bước tiến lịch sử

Giờ học của các em học sinh Trường Tiểu học Sơn Thịnh, huyện Văn Chấn

Chính sách này đã nhận được sự đồng thuận cao của người dân, nhất là đồng bào khu vực miền núi, đời sống còn khó khăn. Quyết định được đưa ra trong bối cảnh triển khai Nghị quyết 18 về tinh gọn bộ máy chính trị không chỉ thể hiện sự nhân văn, đúng đắn mà còn tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển của nền giáo dục chuẩn mực, tiên tiến trong kỷ nguyên mới của đất nước.

Kỳ vọng và phấn khởi

Toàn tỉnh Yên Bái hiện có hơn 227.700 học sinh ở các cấp học, trong đó có 148.400 học sinh là người dân tộc thiểu số. Trong năm học 2024 – 2025, số học sinh được hỗ trợ 100% học phí theo Nghị quyết số 82 trên địa bàn toàn tỉnh là 85.770 học sinh; số học sinh được hỗ trợ 50% học phí là 2.586 học sinh; số học sinh được hỗ trợ 30% học phí là 10.053 học sinh. Tổng kinh phí hỗ trợ là 54,8 tỷ đồng. Bước vào năm học tới, 2025 – 2026, tất cả học sinh của tỉnh Yên Bái sẽ được hưởng chính sách miễn học phí theo quyết định của Bộ Chính trị.

Đây là một tin vui lớn đối với các bậc phụ huynh, đặc biệt là những gia đình có hoàn cảnh khó khăn khi giảm bớt được gánh nặng chi phí học tập để thêm điều kiện để chăm lo cho con em mình. Nhiều phụ huynh đã bày tỏ sự đồng tình và vui mừng trước quyết định này. Anh Hồ Minh Thành - phường Minh Tân, thành phố Yên Bái cho biết: "Gia đình tôi đang nuôi ba con ở bậc học mẫu giáo và THCS nên việc các con được miễn học phí sẽ giúp gia đình bớt đi phần áp lực kinh tế để lo cho các cháu tốt hơn”.

Anh Thào A Tống - dân tộc Mông ở thôn Suối Giao, xã Xà Hồ, huyện Trạm Tấu hiện có 3 con đang theo học các bậc mầm non, tiểu học và THCS. Thu nhập của gia đình anh chủ yếu dựa vào làm ruộng, chăn nuôi nên để cho cả 3 con đi học đầy đủ là một sự nỗ lực rất lớn của gia đình. Việc được miễn học phí trong thời gian tới sẽ giúp gia đình anh an tâm để các con tiếp tục đến trường. "Trước đây, mỗi kỳ học là một nỗi lo lớn về kinh phí vì ngoài học phí ra còn phải đóng nhiều khoản khác như tiền ăn, tiền chăm sóc, bán trú… Giờ được Đảng, Nhà nước quan tâm, miễn học phí cho học sinh sẽ tạo điều kiện cho con em chúng tôi học hành đến nơi đến chốn” – Anh Tống bộc bạch.

Bên cạnh niềm vui của phụ huynh, giáo viên cũng bày tỏ sự lạc quan trước chính sách này. Là giáo viên giảng dạy trên 20 năm, cô giáo Tô Thị Thịnh - giáo viên Trường THPT Hồng Quang (huyện Lục Yên) đã chứng kiến vì khoản tiền học phí đã cản bước không ít học sinh có hoàn cảnh khó khăn tới trường. Khi biết thông tin năm học 2025 - 2026, học sinh được miễn học phí, cô rất vui mừng: "Với chính sách miễn học phí được áp dụng, ngoài giảm gánh nặng tài chính cho các bậc phụ huynh còn hướng đến một nền giáo dục bình đẳng khi tất cả học sinh, nhất là các em có hoàn cảnh khó khăn sẽ có cơ hội để đến trường và được tiếp cận nền giáo dục chất lượng. Tôi tin rằng tỷ lệ học sinh bỏ học sẽ giảm đáng kể”.

Việc miễn học phí cũng sẽ giúp các nhà trường giảm bớt áp lực trong việc thu các khoản đóng góp từ học sinh. Đồng thời, các thầy cô cũng có thêm động lực để nâng cao chất lượng giảng dạy.

Trường THPT Chu Văn An (huyện Văn Yên) năm học 2024 - 2025 có 1.529 học sinh, trong đó số học sinh là con em dân tộc thiểu số của nhà trường là 126 học sinh, chiếm tỷ lệ 1,19%. Hiện nay, số học sinh của nhà trường đang được miễn giảm học phí theo Nghị quyết HĐND tỉnh trong năm học 2024 - 2025 là 1.529 học sinh. Trong đó, có 1.381 học sinh được miễn 100%; 22 học sinh giảm 50%; 126 học sinh giảm 70%. Nếu hết năm học 2024 - 2025 thì trên gần 1.400 em học sinh sẽ không còn được miễn học phí 100%. Do đó, thầy trò và phụ huynh của nhà trường rất phấn khởi khi được miễn hoàn toàn học phí từ năm học tới.

Thầy giáo Hoàng Văn Chinh - Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An bày tỏ: "Chính sách miễn học phí không chỉ giúp học sinh có cơ hội học tập bình đẳng mà còn thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với sự phát triển giáo dục, nhất là ở các khu vực còn nhiều khó khăn. Đây là một bước tiến quan trọng để phát triển một nền giáo dục toàn diện, nhân văn mà ở đó mỗi học sinh đều được quan tâm, hỗ trợ, có thêm nhiều cơ hội khẳng định giá trị bản thân và theo đuổi ước mơ, khát vọng của mình, phụ huynh yên tâm, giáo viên có thêm động lực giảng dạy, gắn bó với nghề”.

Bước tiến lớn hướng tới nền giáo dục công bằng

Việc xây dựng một Nhà nước tinh gọn, mạnh, hiệu lực, hiệu năng và hiệu quả phải thể hiện được qua những quyết sách mang lại những gì có lợi nhất cho đời sống người dân, trong đó quyết định miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước là thành quả đầu tiên gặt hái được. Chính sách này thể hiện tính nhân văn sâu sắc và cụ thể hóa quan điểm coi giáo dục là quốc sách hàng đầu của Đảng, Nhà nước; đặc biệt trong bối cảnh toàn ngành Giáo dục đẩy mạnh triển khai đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT theo Kết luận 91-KL/TW năm 2024, thực hiện Chương trình GDPT 2018 đang đi vào chiều sâu, đảm bảo mọi học sinh có cơ hội tiếp cận chương trình mới mà không bị rào cản về kinh tế.

Chính sách miễn học phí nhận được sự đồng thuận cao của người dân, nhất là đồng bào khu vực miền núi, đời sống còn khó khăn

Trước đó, chính sách miễn, giảm học phí đã được Nhà nước ta thực hiện với một số đối tượng. Theo đó, học sinh tiểu học, học sinh mầm non 5 tuổi đã được miễn học phí. Ngoài ra, Chính phủ cũng đã quy định chính sách giảm 50%-70% học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho nhiều đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh dân tộc (học ở trường công lập và trường dân lập, tư thục). Những quyết sách, chủ trương vì thế hệ tương lai của đất nước đã góp phần quan trọng tạo nền móng vững chắc để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Đặc biệt, quyết định lịch sử đầy tính nhân văn miễn học phí toàn bộ từ mầm non đến hết phổ thông trung học trong thời điểm cả đất nước, cả hệ thống chính trị đang nhanh chóng chuyển mình cho kỷ nguyên mới của dân tộc là một bước tiến lớn trong bảo đảm giáo dục phổ cập và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tuy nhiên, để chính sách này thực sự thành công, cần có giải pháp cân đối ngân sách hợp lý, cơ chế giám sát chặt chẽ để tránh lãng phí và các chính sách phù hợp nhằm phát triển song song giáo dục công lập và tư thục, tạo điều kiện cho học sinh có thêm lựa chọn giáo dục phù hợp với nhu cầu, bảo đảm công bằng xã hội, hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội học tập, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, nhà nhà, người người thực hiện hiệu quả học tập suốt đời.

Có thể thấy, việc miễn học phí phù hợp với ưu việt của chế độ, chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục và phù hợp với xu thế chung của các nước phát triển. Đây cũng sẽ là động lực quan trọng để ngành giáo dục tỉnh Yên Bái đạt được những mục tiêu cao hơn trong xây dựng nền giáo dục càng ngày phát triển, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời đại kỷ nguyên vươn mình cùng dân tộc.

Thanh Chi