Bác sĩ cảnh báo những hệ lụy nguy hiểm ở trẻ bị táo bón

Ngày 3.1, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM) cho hay bệnh viện vừa tiếp nhận và phẫu thuật thành công cho một bé trai bị táo bón kéo dài gây suy dinh dưỡng, bụng phình to.

Bé N.V (4 tuổi, ngụ tỉnh Bình Phước) bị táo bón kéo dài, phần bụng lúc nào cũng phình to do ứ đọng phân trong khung đại tràng - Ảnh: BVCC

Bé trai này là cháu N.V (4 tuổi, ngụ tỉnh Bình Phước) không tự đi tiêu được và phải dùng thuốc nhuận tràng hằng ngày, kết hợp bơm hậu môn, hoặc phải thụt tháo.

Người nhà đã đưa bé điều trị ở nhiều nơi nhưng tình trạng vẫn không thuyên giảm. Tình trạng táo bón kéo dài từ khi V. mới sinh, khiến bé ăn uống kém, kém hấp thu, suy dinh dưỡng, bụng lúc nào cũng phình to do ứ đọng phân trong khung đại tràng.

TS-BS Vũ Trường Nhân - Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Nhi đồng 2 - cho biết sau khi bác sĩ thăm khám khám, chụp X-quang đại tràng có cản quang, sinh thiết hút trực tràng, kết quả cho thấy bệnh nhi mắc bệnh Hirschsprung (phình đại tràng) đoạn ngắn. Phần trực tràng sát hậu môn không có tế bào hạch thần kinh là nguyên nhân gây ra bệnh táo bón kéo dài.

“Chúng tôi phải tiến hành phẫu thuật cắt bỏ đoạn ruột bệnh lý. Một tháng sau mổ bệnh nhi đi tiêu gần như trẻ bình thường, tình trạng suy dinh dưỡng dần cải thiện”, bác sĩ Nhân thông tin.

Theo TS-BS Phạm Ngọc Thạch - Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2, táo bón là bệnh lý thường gặp ở trẻ em. Tuy nhiên, khi tình trạng này kéo dài và không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến việc trẻ bị kém hấp thụ dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất. Nguy hiểm hơn là dẫn đến tình trạng trẻ bị mắc các bệnh viêm ruột nặng, tắc ruột, thủng ruột…

Bác sĩ Thạch cho biết hiện nay, điều trị bón ở trẻ em có thể chia thành 2 phương pháp là điều trị nội khoa (táo bón nội khoa) và điều trị phẫu thuật (táo bón ngoại khoa).

Đối với việc điều trị táo bón nội khoa, bao gồm táo bón chức năng và một số bệnh lý như: cường giáp, suy giáp, đái tháo đường; các bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh như bại não, chậm phát triển tâm vận… Trong đó, táo bón chức năng là do trẻ nhịn không đi ngoài, chế độ ăn không phù hợp, ăn ít chất xơ, thiếu nước, ít vận động...

Để điều trị táo bón nội khoa cần thay đổi chế độ ăn, tập thói quen đi tiêu, uống nhiều nước, tăng cường vận động, nếu không đáp ứng có thể cho bé uống thuốc nhuận trường, bơm hậu môn kích thích đi tiêu.

Đối với táo bón ngoại khoa bao gồm các bệnh thường gặp như: bệnh Hirschsprung (phình đại tràng bẩm sinh); bất thường vị trí hậu môn (thường gặp là hậu môn tầng sinh môn trước).

Bệnh Hirschsprung là bệnh do thiếu hụt bẩm sinh tế bào hạch thần kinh ở đại tràng dẫn đến đoạn ruột nhu động kém gây táo bón. Bệnh thường được phát hiện ở trẻ sơ sinh, nhũ nhi, đôi khi ở trẻ lớn hơn. Triệu chứng thường gặp của bệnh táo bón ngoại khoa là không đáp ứng được điều trị nội khoa. Bệnh thường gặp ở các bé có tiền căn chậm tiêu phân su trước 24 giờ sau sinh. Để điều trị trường hợp này, bác sĩ sẽ phẫu thuật cắt bỏ đoạn đại tràng không có tế bào hạch, đưa đoạn ruột lành phía trên xuống thay thế. Việc phẫu thuật có thể chữa khỏi hoàn toàn tình trạng bệnh này và trẻ có thể đại tiện bình thường.

Bệnh bất thường vị trí hậu môn (thường gặp là hậu môn tầng sinh môn trước) thường có biểu hiện là tình trạng táo bón kéo dài, không đáp ứng được điều trị nội khoa, vị trí hậu môn bất thường. Để điều trị trường hợp này cần phẫu thuật chỉnh hình hậu môn.

Hiện nay, mỗi năm Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM) tiếp nhận và phẫu thuật dao động trong khoảng 250 - 300 trường hợp trẻ bị bệnh Hirschsprung, từ bệnh nhi sơ sinh đến trẻ lớn.

“Các bậc phụ huynh lưu ý khi trẻ táo bón kéo dài mà đã điều trị thuốc, thay đổi chế độ ăn uống… nhưng vẫn không đáp ứng được, cần đưa đến các bác sĩ chuyên khoa Ngoại nhi để được chẩn đoán và điều trị phù hợp, tránh các biến chứng nguy hiểm”, bác sĩ Thạch khuyến cáo.

Hồ Quang