Bắc Giang: Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Các đại biểu dự lễ đón nhận. Ảnh: Trần Khiêm

Dự lễ đón nhận có đồng chí Mai Sơn - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; lãnh đạo Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch); đại diện một số sở, ban, ngành tỉnh; huyện Lạng Giang cùng đông đảo Nhân dân trên địa bàn huyện.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch UBND huyện Lạng Giang Nguyễn Văn Bằng cho biết, cụm di tích đình, đền, chùa, cây Dã hương Tiên Lục là một quần thể di tích kiến trúc - nghệ thuật gồm chùa Phúc Quang - "một danh lam cổ tích chưa từng có" trong vùng, lưu giữ gần 100 pho tượng Phật phần lớn từ thời Nguyễn (thế kỷ XIX - XX); đền Tiên Lục (còn gọi là đền Thánh Cả), đình Thuận Hòa, đình Viễn Sơn được xây dựng từ thời Lê Trung Hưng thế kỷ 17 - 18 đều thờ Thành Hoàng làng là Thần Cao Sơn, Quý Minh Đại vương. Đây là những vị tướng dưới thời Vua Hùng Duệ Vương thứ 18 đã có công giúp Nhân dân chống lại quân Thục ở thế kỷ thứ 3 (trước Công nguyên), đem lại cuộc sống bình an cho quê hương, đất nước. Đặc biệt, nổi tiếng nơi đây có cây Dã hương nghìn năm tuổi được Vua Lê Cảnh Hưng thứ 44 (năm 1783) ban sắc phong là "Quốc chúa đô mộc Dã Đại vương" (cây Dã hương lớn nhất cả nước).

Với những giá trị tiêu biểu, kiến trúc nghệ thuật độc đáo, năm 1989 cụm di tích đình, đền, chùa và cây Dã hương Tiên Lục được Bộ Văn hóa, Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) quyết định xếp hạng là loại hình kiến trúc - nghệ thuật Quốc gia. Ngày 13/5/2020, cụm di tích Tiên Lục được Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang công nhận là điểm du lịch của tỉnh. Ngày 12/01/2022, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có quyết định đưa Lễ hội Tiên Lục là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Ngày 26/11/2024, Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục là Di tích Quốc gia đặc biệt; tạo điều kiện để ngành văn hóa, huyện Lạng Giang và xã Tiên Lục tăng cường thực hiện các giải pháp bảo vệ, phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Mai Sơn trao Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục cho lãnh đạo huyện Lạng Giang.

Hàng năm, Lễ hội Tiên Lục được tổ chức vào 3 ngày (18 - 20 tháng 3 Âm lịch), hội tụ những nét tinh hoa của nền văn minh xóm làng, thể hiện tình đoàn kết cộng đồng, tình yêu quê hương, đất nước. Nhân dân địa phương và du khách thập phương cùng đi trảy hội, đi lễ cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Lễ hội Tiên Lục diễn ra ở 4 khu vực chính là chùa Quang Phúc, đền Tiên Lục, đình Thuận Hòa, đình Viễn Sơn và cây Dã hương. Trong phần lễ, Nhân dân cử các trai làng ra rước kiệu Thần về sân Thảo xá để tế lễ, khai thanh, chiêng, trống; thể hiện lòng tôn kính đối với các vị thần thánh được dân làng tôn vinh, thờ phụng. Sau phần lễ là phần hội với nhiều trò chơi dân gian độc đáo như chơi đu, kéo co, chọi gà, cướp cầu, kéo chữ "Thiên hạ Thái bình"... với sự tham gia của đông đảo Nhân dân cùng du khách thập phương.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Mai Sơn chúc mừng Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân huyện Lạng Giang, xã Tiên Lục đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục, qua đó trở thành Di tích Quốc gia đặc biệt thứ 6 trên địa bàn tỉnh. Đây là niềm vinh dự, tự hào không chỉ của Nhân dân huyện Lạng Giang, xã Tiên Lục mà còn của toàn thể Nhân dân tỉnh Bắc Giang.

Nhằm phát huy tiềm năng, giá trị lịch sử, văn hóa của Di tích Quốc gia đặc biệt Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục, đồng chí Mai Sơn đề nghị Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân địa phương trong thời gian tới tập trung xây dựng và triển khai thực hiện hiệu quả Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục, gắn với phát triển du lịch bền vững, khai thác thật tốt tiềm năng du lịch to lớn của di tích để phục vụ hiệu quả cho sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân địa phương. Tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành huy động nguồn lực xã hội, tri thức của các nhà khoa học, các nhà văn hóa trong việc bảo tồn, tôn tạo, khẳng định và phát huy giá trị di tích.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền về giá trị Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục đến với Nhân dân trong và ngoài tỉnh để du khách thập phương và Nhân dân trong tỉnh chung tay, góp sức bảo vệ, phát huy giá trị di tích, góp phần phát huy hiệu quả tổng thể kho tàng di sản văn hóa các dân tộc trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Nâng cao ý thức, trách nhiệm và sự đóng góp của cộng đồng dân cư và người dân trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Chú trọng giáo dục cho thế hệ trẻ, đặc biệt lứa tuổi học sinh trong việc phát huy, bảo vệ các giá trị của di tích, đưa Quần thể di tích đình, đền, chùa Tiên Lục trở thành điểm học tập thực tế cho học sinh để tìm hiểu lịch sử, văn hóa của địa phương.

Phụng Thiên