Bà Rịa-Vũng Tàu: Phát triển kinh tế bền vững gắn bảo vệ môi trường

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ nổi tiếng là trung tâm kinh tế và công nghiệp lớn của khu vực phía Nam, mà còn là một địa phương có những bước tiến đáng kể trong việc ổn định đời sống nông thôn, phát triển nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường tự nhiên.

Những định hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ và việc gắn kết giữa phát triển bền vững với du lịch sinh thái đã giúp Bà Rịa - Vũng Tàu duy trì tốc độ tăng trưởng trong khi bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và cải thiện đời sống người dân.

Ổn định đời sống dân cư khu vực nông thôn

Phát triển kinh tế song song với ổn định đời sống người dân, đặc biệt ở khu vực nông thôn, là một trong những mục tiêu hàng đầu của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Bà Rịa - Vũng Tàu, đến năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo ở nông thôn đã giảm xuống còn 0,67%, thấp hơn so với mức trung bình quốc gia (2,75%). Điều này nhờ vào việc cải thiện các điều kiện sống cơ bản như nước sạch, điện và cơ sở hạ tầng giao thông.

Tính đến cuối năm 2022, 100% xã trong tỉnh đã đạt chuẩn nông thôn mới, với các chỉ tiêu như thu nhập bình quân đầu người ở nông thôn đạt khoảng 55 triệu đồng/năm, tăng trưởng kinh tế nông thôn đạt 5,6%.

Cơ sở nuôi tôm tại ấp An Thạnh, xã An Ngãi, huyện Long Điền đem lại hiệu quả kinh tế cao. (Ảnh: Thùy Linh)

Chương trình “Xây dựng nông thôn mới nâng cao” của tỉnh cũng đã được triển khai thành công, tập trung vào việc cải thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội, nâng cao trình độ dân trí, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế hộ gia đình và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Bà Rịa - Vũng Tàu đang đẩy mạnh chuyển đổi mô hình nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp sinh thái và nông nghiệp hữu cơ. Nông nghiệp sinh thái là sự kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp và bảo vệ môi trường, tận dụng các yếu tố tự nhiên để phát triển bền vững. Tỉnh đã có nhiều dự án thử nghiệm thành công mô hình này, đặc biệt là tại các vùng chuyên canh trồng cây ăn trái và rau quả. Nông nghiệp hữu cơ cũng được chú trọng, với việc loại bỏ sử dụng hóa chất và thuốc trừ sâu trong quá trình sản xuất.

Theo báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, đến năm 2023, diện tích sản xuất nông nghiệp hữu cơ của tỉnh đã đạt khoảng 1.200 ha, tăng 15% so với năm 2022. Một số sản phẩm nông nghiệp hữu cơ nổi bật của tỉnh gồm có: rau hữu cơ, trà xanh hữu cơ và các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao như thanh long, bưởi da xanh, và xoài cát Hòa Lộc. Các sản phẩm này không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn được xuất khẩu ra các thị trường quốc tế như Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu.

Gắn kết nông nghiệp sinh thái với du lịch

Bảo vệ tài nguyên nước ngọt và tăng diện tích cây xanh là yếu tố quan trọng trong phát triển bền vững. Với đặc thù là tỉnh ven biển, Bà Rịa - Vũng Tàu phải đối mặt với tình trạng nhiễm mặn và khan hiếm nguồn nước ngọt, đặc biệt trong mùa khô. Để đối phó với vấn đề này, tỉnh đã đầu tư vào các dự án thu gom và tái sử dụng nước mưa, xây dựng các hồ chứa nước ngọt tại các vùng nông thôn và vùng ven biển.

Theo thống kê, đến năm 2023, diện tích rừng và cây xanh che phủ trên toàn tỉnh đã đạt 34,5%, với hơn 140.000 ha rừng và đất lâm nghiệp. Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã thực hiện chương trình trồng mới 1 triệu cây xanh giai đoạn 2021 - 2025, tập trung vào các khu vực bị suy thoái rừng và khu vực đất trống, đồi trọc. Đây không chỉ là biện pháp nhằm giảm thiểu biến đổi khí hậu mà còn bảo vệ đa dạng sinh học và tăng cường nguồn cung cấp nước ngọt tự nhiên.

Hồ Suối Rao, huyện Châu Đức - nơi cung cấp nước tưới cho cây trồng ở huyện Châu Đức. (Ảnh: Đông Hà)

Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ phát triển nông nghiệp sinh thái mà còn gắn kết nông nghiệp với du lịch sinh thái, tạo ra một mô hình kinh tế mới có tính bền vững cao. Các khu du lịch nông nghiệp như vườn trái cây, trang trại chăn nuôi kết hợp với các hoạt động tham quan và trải nghiệm thực tế đã thu hút lượng lớn du khách, đặc biệt là trong các kỳ nghỉ và dịp lễ.

Ví dụ điển hình là Khu du lịch sinh thái Long Phước - điểm đến nổi bật với mô hình vườn cây ăn trái kết hợp tham quan du lịch và nghỉ dưỡng. Khách du lịch có thể tham gia vào các hoạt động như hái trái cây, tham quan các trang trại hữu cơ và trải nghiệm cuộc sống nông thôn. Những trải nghiệm này không chỉ mang lại giá trị kinh tế cho địa phương mà còn nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Theo thống kê của Sở Du lịch, tính đến hết tháng 7/2024, Bà Rịa - Vũng Tàu đón hơn 10 triệu lượt khách du lịch, tăng 18,63% so với cùng kỳ năm 2023. Đây là con số đáng khích lệ, phản ánh sự hấp dẫn ngày càng gia tăng của tỉnh đối với du khách, trong đó một phần không nhỏ là khách đến các khu du lịch sinh thái.

Phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường

Phát triển bền vững luôn là một trọng tâm của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Chính quyền tỉnh đã xây dựng các kế hoạch hành động bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm và khai thác bền vững tài nguyên thiên nhiên. Tỉnh đã ban hành nhiều chính sách khuyến khích các doanh nghiệp và hộ gia đình tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường, như sử dụng năng lượng tái tạo, tái chế chất thải, và hạn chế phát thải khí nhà kính.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, tỉnh đã triển khai nhiều mô hình canh tác tiết kiệm nước và sử dụng năng lượng mặt trời trong sản xuất. Tính đến năm 2023, khoảng 60% các trang trại và cơ sở nông nghiệp lớn trên địa bàn tỉnh đã áp dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường, giúp giảm chi phí sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế.

Một nhà nông ở TP Bà Rịa dùng máy bay không người lái phun thuốc sinh học chăm sóc vườn rau. (Ảnh: Nguyễn Long)

Ngoài ra, tỉnh cũng đã xây dựng các khu bảo tồn thiên nhiên như Khu bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu với diện tích 11.293 ha, nơi bảo tồn nhiều loài động thực vật quý hiếm và duy trì hệ sinh thái rừng ngập mặn. Đây không chỉ là khu vực bảo tồn đa dạng sinh học mà còn là điểm du lịch sinh thái hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.

Thời gian tới, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện các chương trình phát triển nông nghiệp sinh thái, bảo vệ môi trường và tăng cường liên kết giữa nông nghiệp và du lịch. Mục tiêu đến năm 2030, diện tích rừng và cây xanh của tỉnh sẽ đạt 40%, tỷ lệ nông nghiệp hữu cơ tăng lên 10% và thu nhập bình quân đầu người ở khu vực nông thôn sẽ đạt 70 triệu đồng/năm.

Hoàng Thọ