Ba Lan sẽ mua bom GBU-39B của Mỹ để tấn công các mục tiêu kiên cố
Bộ Quốc phòng Ba Lan ngày 4/9 công bố, họ sẽ mua bom đường kính nhỏ GBU-39/B để trang bị cho máy bay chiến đấu F-35A của mình.

Hợp đồng mua bom GBU-39/B của Mỹ trị giá khoảng 120 triệu USD và sẽ hoàn tất giao hàng vào năm 2028 đánh dấu bước tiến quan trọng trong nỗ lực của Ba Lan nhằm nâng cao khả năng năng lực tấn công.

Việc mua sắm này là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Warsaw nhằm đẩy nhanh khả năng sẵn sàng chiến đấu của chương trình F-35, dự kiến bắt đầu được đưa vào sử dụng vào nửa cuối thập kỷ này.

Các quan chức quốc phòng Ba Lan nhấn mạnh trong lễ ký kết rằng việc mua sắm GBU-39/B đảm bảo khả năng tương tác với các lực lượng Mỹ và đồng minh, bởi hầu hết các đơn vị vận hành F-35 của NATO đang chuẩn hóa kho vũ khí của họ với loại đạn này.

Các nhà phân tích nhấn mạnh rằng hợp đồng này cũng thể hiện quyết tâm của Ba Lan trong việc nhanh chóng tích hợp các năng lực tấn công tiên tiến trong bối cảnh căng thẳng an ninh khu vực ngày càng gia tăng.

Thỏa thuận này nhấn mạnh mối quan hệ quốc phòng ngày càng sâu sắc giữa Mỹ và Ba Lan, bởi Ba Lan vẫn là một trong những thành viên NATO hàng đầu châu Âu về chi tiêu quốc phòng so với GDP.

Với thỏa thuận này, Warsaw không chỉ tăng cường kho vũ khí tấn công chính xác mà còn củng cố vị thế của mình trong số các quốc gia NATO tuyến đầu sẵn sàng triển khai sức mạnh không quân để hỗ trợ phòng thủ tập thể.

Việc giao hàng dự kiến đến năm 2028 sẽ trùng với thời điểm Ba Lan đưa vào hoạt động các phi đội F-35 đầu tiên, đảm bảo các máy bay phản lực này được trang bị vũ khí tấn công chính xác chủ lực.

GBU-39B là loại bom dẫn đường chính xác hạng nhẹ do Mỹ phát triển trong chương trình Small Diameter Bomb (SDB), được Boeing sản xuất để trang bị cho nhiều dòng máy bay chiến đấu hiện đại, đặc biệt là F-15E Strike Eagle, F-22 Raptor và F-35 Lightning II.

Ý tưởng ra đời của GBU-39B xuất phát từ nhu cầu có một loại vũ khí nhỏ gọn nhưng vẫn đủ sức công phá, cho phép máy bay mang được nhiều đạn hơn, tấn công chính xác các mục tiêu giá trị cao với thiệt hại phụ thấp.

Về thiết kế, GBU-39B có trọng lượng chỉ khoảng 130 kg, trong đó đầu nổ nặng khoảng 17 kg thuốc nổ mạnh.

Tuy nhỏ gọn, bom được thiết kế khí động học tinh gọn, trang bị cánh lượn mở ra sau khi tách khỏi máy bay, nhờ đó có tầm lượn xa tới 110 km khi thả từ độ cao lớn.

Hệ thống dẫn đường kết hợp giữa GPS/INS giúp GBU-39B đạt độ chính xác vòng tròn (CEP) chỉ khoảng 5–8 mét, đủ sức tiêu diệt các mục tiêu cố định như kho tàng, công sự, xe bọc thép hay trận địa radar.

Điểm mạnh lớn nhất của GBU-39B là kích thước nhỏ. Một máy bay F-15E có thể mang tới 28 quả bom loại này, trong khi F-35 có thể mang nhiều quả GBU-39B trong khoang vũ khí bên trong mà không ảnh hưởng đến khả năng tàng hình.

Chính vì vậy, SDB cho phép tăng số lượng mục tiêu bị tấn công trong một phi vụ, đồng thời hạn chế thương vong dân sự do sức công phá vừa phải.

GBU-39B lần đầu được đưa vào biên chế năm 2006 và đã tham chiến tại Iraq, Afghanistan, cũng như trong nhiều chiến dịch quân sự của Mỹ và đồng minh.

Từ nền tảng này, Mỹ còn phát triển các biến thể nâng cấp như GBU-39B/B Laser SDB (có đầu dò laser bán chủ động để đánh mục tiêu di động) và GBU-53/B StormBreaker (SDB II) có khả năng tấn công chính xác trong mọi điều kiện thời tiết, thậm chí chống mục tiêu cơ động.
Ngày nay, GBU-39B được nhiều quốc gia đồng minh Mỹ sử dụng, như Israel, Na Uy, Thụy Điển, Hà Lan, Qatar, và gần đây có cả Ukraine.
Với đặc tính gọn nhẹ, chính xác và giá thành thấp hơn so với nhiều loại vũ khí dẫn đường khác, GBU-39B được xem là “vũ khí chiến thuật thông minh” lý tưởng trong chiến tranh hiện đại.