Ba Lan sẽ không tuân thủ quy chế Dublin của EU về việc hồi hương người xin tị nạn

Động thái này sẽ đánh dấu sự căng thẳng hơn trong đường lối ngày càng cứng rắn của chính phủ Ba Lan đối với người di cư và tị nạn. Thông báo của thủ tướng Tusk đã được Ủy ban châu Âu nhấn mạnh tất cả các quốc gia thành viên đều phải tuân thủ đầy đủ các quy tắc tị nạn hiện hành.

Quy chế Dublin có hiệu lực từ năm 1997, quy chế này nêu rõ rằng quốc gia thành viên đầu tiên mà người xin tị nạn nộp đơn sẽ chịu trách nhiệm xử lý đơn xin đó. Nếu người xin tị nạn sau đó chuyển đến một quốc gia thành viên khác trong khi yêu cầu của họ vẫn đang được xử lý, quốc gia thứ hai đó có thể trả họ về quốc gia đầu tiên. Riêng Đức, kể từ khi áp dụng lại biện pháp kiểm soát biên giới với Ba Lan vào năm 2023, nước này đã từ chối hàng nghìn người di cư không có quyền hợp pháp để ở lại Đức.

Phát biểu tại cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo EU tại Brussels, Thủ tướng Tusk tuyên bố rằng ông muốn chấm dứt những đợt hồi hương như vậy. Thủ tướng Ba Lan cũng bày tỏ nước này đang chịu áp lực di cư rất lớn bởi cuộc xung đột hiện nay, đồng thời đang quá tải số lượng người tị nạn từ Ukraine vì vậy Ba Lan sẽ không chấp nhận người di cư từ các nước châu Âu khác.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk vừa tuyên bố Ba Lan sẽ không tuân thủ Quy chế Dublin

Từ năm 2021, hàng chục nghìn người di cư và người xin tị nạn, chủ yếu từ Trung Đông, Châu Á và Châu Phi đã tìm cách vượt biên trái phép vào Ba Lan từ Belarus. Nhiều người vượt biên thành công sau đó đi đến Đức. Kể từ khi cuộc xung đột nổ ra, Ba Lan cũng trở thành điểm đến chính của những người tị nạn chạy trốn khỏi cuộc xung đột. Hiện tại, Ba Lan ghi nhận gần một triệu người tị nạn từ Ukraine, đứng thứ hai ở châu Âu chỉ sau Đức.

Cuối năm ngoái, Thủ tướng Tusk đã đưa ra một chiến lược mới cứng rắn nhằm trấn áp tình trạng nhập cư bất hợp pháp và các yêu cầu tị nạn giả mạo. Trong số các biện pháp sẽ có quyền cho chính phủ tạm thời đình chỉ các yêu cầu tị nạn ở một số khu vực nhất định trong tình huống khẩn cấp. Ông cũng nhiều lần tuyên bố chính phủ Ba Lan sẽ không tuân thủ hiệp ước di cư và tị nạn mới của EU nếu hiệp ước này yêu cầu Ba Lan phải tiếp nhận thêm người xin tị nạn từ các quốc gia thành viên khác hoặc phải trả đóng góp tài chính thay vì tiếp nhận họ.

Về phía Ủy ban châu Âu, phát ngôn viên cơ quan này cho biết Ủy ban châu Âu đã cam kết hỗ trợ các quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức đó để làm rõ khuôn khổ pháp lý xung quanh vấn đề tị nạn. Tuy nhiên, đại diện Ủy ban châu Âu cũng cho biết tất cả các quốc gia thành viên đều phải tuân thủ đầy đủ các quy định tị nạn hiện hành.

Đề xuất của chính phủ Ba Lan cho phép đình chỉ quyền tị nạn đã được quốc hội thông qua vào tháng trước tuy nhiên vẫn đang chờ quyết định từ Tổng thống Andrzej Duda, người có thể ký thành luật, phủ quyết hoặc gửi đến tòa án hiến pháp để đánh giá.

Hải Đăng/VOV-Praha