'Át chủ bài' giúp Nga thắng thế ở Kursk, chốt hạ ván cờ hiểm của Ukraine

Việc Nga huy động binh sỹ và sử dụng trang thiết bị do Triều Tiên cung cấp để chiếm lại gần như toàn bộ khu vực Kursk sau 7 tháng giao tranh với Ukraine đã chứng minh quyết tâm của Điện Kremlin là giành lại vùng đất này bằng mọi giá để ngăn chặn Kiev sử dụng làm con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán tương lai. Nga hiện kiểm soát khoảng 20% diện tích lãnh thổ Ukraine.

Hồi đầu tuần này, quân đội Ukraine đã gần như rút hoàn toàn khỏi Kursk, một binh sỹ Ukraine không tiết lộ danh tính cho biết. Binh sỹ này mô tả khu vực mà Ukraine nắm giữ tại Kursk hiện giờ chỉ là "một mảnh đất nhỏ ở khu vực biên giới và không có vai trò gì”.

Theo bản đồ do kênh Deep State liên hệ với quân đội Ukraine công bố, quân đội Ukraine hiện chỉ chiếm giữ khoảng 10% trong số hơn 800km2 lãnh thổ mà họ từng nắm giữ tại Kursk.

“Nếu không có quân đội Triều Tiên, Nga sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc giành lại lãnh thổ. Họ đã có những đợt tăng viện lớn, với quân số lớn hơn nhiều so với quân số của chúng tôi. Trên thực tế, chúng tôi không có đủ đạn dược và máy bay không người lái để đối phó với họ”, ông Ruslan Mykula, người đồng sáng lập Deep State nhận định.

Có rất nhiều yếu tố buộc quân đội Ukraine phải đẩy nhanh quá trình rút lui, trong đó có việc mất các tuyến đường tiếp tế và mất quyền kiểm soát không phận, nhưng sự xuất hiện của các đơn vị Triều Tiên đã có “tác động đáng kể”, một nhà lập pháp có liên quan đến quân đội Ukraine và các vấn đề của Hàn Quốc nhận định.

“Binh sỹ Triều Tiên được đào tạo bài bản, có tinh thần chiến đấu tốt. Tôi không thể kết luận rằng tình hình hiện tại của Ukraine tại Kursk là do quân đội Triều Tiên, nhưng sự tham gia của họ có tác động đáng kể”, ông Ruslan Mykula nhấn mạnh.

Tuần trước, người phát ngôn của quân đội Ukraine, ông Dmytro Likhovy, cho biết quân đội Triều Tiên là "một trong những lực lượng tấn công chính của Nga tại Kursk và họ đang hoạt động hiệu quả hơn so với mùa đông năm 2024 – thời điểm họ phải chịu tổn thất nặng nề”. Lực lượng Triều Tiên từng phải dừng hoạt động trong thời gian ngắn để thay thế và tái củng cố lực lượng, sau đó mới quay trở lại tiền tuyến.

Việc quân đội Triều Tiên trở lại tiền tuyến Nga diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Vladimir Putin tiếp tục phản đối kế hoạch của phương Tây triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tới Ukraine. Ông Putin coi đây là mối đe dọa đối với Nga.

Sự xuất hiện của quân đội Triều Tiên tại Kursk vào mùa thu năm 2024 đã thúc đẩy Mỹ cho phép Ukraine sử dụng hệ thống tên lửa dẫn đường ATACMS. Tuy vậy, Washington và đồng minh lại không thực hiện bất cứ hành động mới nào khi quân đội Triều Tiên tái xuất sau thời gian tạm rút lui.

Các nhà phân tích quân sự cho rằng, việc mất chỗ đứng ở Kursk đã buộc Ukraine phải rút lui. "Kursk luôn khó giữ. Chỉ là vấn đề thời gian trước khi Nga có thể giành lại khu vực quan trọng này”, ông Michael Kofman, thành viên cấp cao tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế cho biết.

Theo giới phân tích, các đơn vị Triều Tiên được coi như “át chủ bài” giúp Nga thắng thế ở Kursk. Nếu như ở giai đoạn đầu, họ chỉ hoạt động như các đơn vị súng trường đơn giản thì đến giai đoạn sau, các lữ đoàn mới của Triều Tiên, trong đó có Lực lượng đặc biệt 91 và 92 đã có kế hoạch tác chiến riêng và cũng đúc rút nhiều kinh nghiệm hơn trong quá trình thực chiến.

Hoạt động theo nhóm nhỏ ở cả hai bên sườn, họ đã gia nhập lực lượng tinh nhuệ của Nga và đông hơn các đơn vị Ukraine với tỷ lệ khoảng 2:1. Điều này giúp chiếm được thành trì quan trọng Sverdlikovo gần các tuyến hậu cần chính của Ukraine.

Những binh sỹ Triều Tiên được trang bị nhiều thiết bị tiên tiến, khiến việc phát hiện họ bằng kính nhìn ban đêm trở nên rất khó khăn, sỹ quan Ukraine Oleksandr, 40 tuổi, chuyên giám sát các hoạt động tình báo ở khu vực Kursk cho hay.

“Họ đã tạo ra sự khác biệt. Nga có những đối tác mạnh mẽ và rất tốt. Họ đến rất đúng lúc. Trong khi đó, bộ binh của chúng tôi không còn có khả năng cơ động mạnh mẽ như hồi đầu xung đột. Cả quân đội Nga lẫn quân đội Ukraine đều mệt mỏi”, Oleksandr nhấn mạnh.

Trong khi một số người đặt câu hỏi liệu chiến dịch xâm nhập Kursk có mang lại lợi ích hay không, tại một cuộc họp vào tuần trước, Tổng thống Zelensky nói rằng, chiến dịch này đã hoàn thành mục tiêu chuyển hướng quân đội Nga khỏi các mặt trận khác, bao gồm Pokrovsk và Kharkov. Tuy nhiên, ông thừa nhận, điều kiện trong khu vực "rất khó khăn".

Dấu hiệu của hồi kết cho chiến dịch xâm nhập Kursk mà Ukraine thực hiện vào tháng 8/2024 đã manh nha khi Kiev mất quyền kiểm soát trên không. Vào đầu năm nay, máy bay không người lái của Nga bay rải rác trên bầu trời ở Kursk, làm thay đổi cục diện chiến trường. Binh sỹ Ukraine Ovcharenko cho biết, máy bay không người lái đã bao vây 6 xe quân sự của Ukraine khi Nga tiến vào Sudzha và nhanh chóng phá hủy chúng.

“Nga không chỉ điều động quân đội mà còn cả những đơn vị vận hành UAV thiện nghệ nhất đến khu vực tiền tuyến này. Chúng tôi không có đủ đạn pháo hoặc tên lửa để tấn công hậu phương của họ", Ovcharenk lưu ý.

Việc ra vào khu vực Sudzha trở nên khó khăn hơn, ngay cả vào ban đêm, khi Nga điều số lượng lớn binh sỹ bao vây phía sau lực lượng Ukraine, thu hẹp lãnh thổ và cố gắng cắt đứt các tuyến đường tiếp tế, ngăn chặn việc luân chuyển quân và cung cấp đạn dược của Ukraine.

“Nga kiểm soát các tuyến hậu cần của Ukraine đi vào Kursk. Vì vậy, trong vài tháng qua, Kiev gặp rất nhiều khó khăn trong việc duy trì sự hiện diện của họ trong khu vực”, ông Konrad Muzyka, giám đốc công ty tư vấn quốc phòng Rochan có trụ sở tại Ba Lan nhận định.

Binh sỹ Ukraine chiến đấu tại Kursk nói rằng, quân đội Nga có “ưu thế về nhân lực và vũ khí”, chủ yếu sử dụng bom lượn và máy bay không người lái sợi quang để phá vỡ tuyến hậu cần của Ukraine “nhưng họ không bao giờ có thể bao vây hoàn toàn quân đội Ukraine”.

“Chúng tôi đã cố gắng cầm cự lâu nhất có thể. Khi sườn trái bắt đầu sụp đổ, mọi nỗ lực đáng lẽ phải tập trung vào việc giữ vững mạn sườn này nhưng đã có nhiều nguồn lực bị lãng phí. Chúng tôi bị tổn thất lớn về binh lực và giờ lại mất đất một lần nữa,” binh sỹ này cho biết, đồng thời nói thêm, các tuyến đường thoát hiểm đã bị hỏa lực dữ dội của Nga bao phủ.

Bước tiến lớn của Nga trong nỗ lực giành lại quyền kiểm soát khu vực Kursk diễn ra vào thời điểm mang tính biểu tượng — ngay trước thềm lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng của Nga (9/5).

Một quan chức Ukraine cho rằng, Nga nhiều khả năng sẽ tập trung mọi lực lượng để hoàn thành mục tiêu trước sự kiện này. Khi quân đội Nga tiến đến biên giới Ukraine, ở vùng Sumy, những gì xảy ra tiếp theo "sẽ phụ thuộc vào cách giới lãnh đạo Nga đặt ra các ưu tiên của họ", nhà phân tích Mykula nhận định.

"Họ sẽ phải lựa chọn: Hoặc là tập trung vào việc thiết lập vùng đệm, đảm bảo một số thành công về mặt chính trị, hoặc là củng cố các trục tấn công hiện có để mở rộng lãnh thổ mà họ kiểm soát và sử dụng điều đó làm đòn bẩy trong các cuộc đàm phán", ông Mykula nói.

Theo ông Oleksandr, Ukraine đã củng cố tuyến phòng thủ tại Sumy bằng chiến hào và lực lượng bộ binh. "Tất cả những binh sỹ Ukaine từng có kinh nghiệm chiến đấu ở Kursk sẽ sẵn sàng đối phó với Nga trên lãnh thổ Ukraine”, sỹ quan này lưu ý.

Tác giả: Hồng Anh - Trình bày: Kiều Anh