ASEAN chung ý chí tăng cường trấn áp tội phạm xuyên quốc gia

Các đại biểu tại AMMTC 18. Ảnh: ASEAN

Không quốc gia nào muốn có sự hiện diện của tội phạm

Trong tuần trước, tại Thủ đô Viêng Chăn, Lào, đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia lần thứ 18 (AMMTC 18). Hội nghị này là cơ chế thảo luận cấp cao, đóng vai trò quan trọng vào việc thúc đẩy hợp tác, phòng ngừa và chống tội phạm xuyên quốc gia.

Đại tướng Vilay Lakhamphong - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Lào khẳng định, Lào nhận thức và hiểu rõ rằng, không một quốc gia nào muốn có tội phạm xảy ra trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, Đại tướng Vilay chỉ ra rằng, do vị trí địa lý và điều kiện xuất nhập cảnh thuận lợi nên tội phạm có thể trốn thoát được. Thực tế trong thời gian qua, Lào đã xây dựng và hoàn thiện cơ chế hội nghị hợp tác cấp bộ và các cơ quan liên quan cho phù hợp với tình hình thực tế của từng giai đoạn.

Lào cũng đã xây dựng và bổ sung hệ thống văn bản quy phạm pháp luật làm cơ sở cho hợp tác, như: Công ước kế hoạch hành động, kế hoạch công tác phòng chống tội phạm xuyên quốc gia trong khu vực; tổ chức hội nghị trao đổi, đánh giá lại công tác thực hiện hợp tác trong từng năm để tìm cách giải quyết vấn đề tội phạm xuyên quốc gia cấp quốc tế, khu vực và cấp quốc gia.

Theo đánh giá của Đại tướng Vilay, khu vực ASEAN hiện nay đang phải đối mặt với mối đe dọa của nhiều loại tội phạm xuyên quốc gia, điển hình là buôn bán ma túy, nhất là ma túy tổng hợp tiếp tục gia tăng. Điều này có thể thấy qua số lượng ma túy được lực lượng chức năng thu giữ đều tăng qua mỗi năm. Đồng thời cũng thể hiện rõ nét nỗ lực của ASEAN trong việc giải quyết vấn nạn buôn bán ma túy. Bên cạnh đó, ASEAN cũng đối mặt với sự gia tăng của các loại tội phạm mua bán người, tội phạm lừa đảo qua mạng, tội phạm công nghệ cao... Ngoài ra, khủng bố, buôn lậu vũ khí, rửa tiền... cũng là những mối đe dọa an ninh trong khu vực.

Thực trạng trên đặt ra nhiều nhiệm vụ của ASEAN để đối phó tội phạm xuyên quốc gia. Đại tướng Vilay đề nghị các quốc gia thành viên ASEAN cần tăng cường hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau, trao đổi thông tin; xây dựng khả năng cho lực lượng thực thi pháp luật, chia sẻ bài học và sẵn sàng tìm ra cách tốt nhất để ngăn ngừa và trấn áp tội phạm xuyên quốc gia.

Thảo luận tại hội nghị, các đại biểu đã cùng rà soát, đánh giá về thực trạng tội phạm xuyên quốc gia trong thời gian qua. Từ đó, nhiều kiến nghị, đề xuất được đưa ra tại hội nghị, nhấn mạnh việc phải đoàn kết, cùng chung sức phối hợp thực hiện công tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia trong thời gian tới.

Việt Nam đóng góp tích cực cho an ninh của Đông Nam Á

Đáng chú ý tại hội nghị vừa qua, Thượng tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an đã nêu bật một số kiến nghị và đề xuất của Việt Nam về phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, nổi bật trong đó là 4 đề xuất.

Quang cảnh AMMTC 18. Ảnh: ASEAN

Trước hết, ASEAN cần tăng cường chia sẻ thông tin về tội phạm, hỗ trợ thu thập thông tin, xác minh, điều tra về tội phạm. Đồng thời nghiên cứu thúc đẩy phối hợp điều tra chung, đấu tranh chuyên án chung đối với các loại tội phạm xuyên quốc gia như tội phạm ma túy, hình sự, mua bán người, tội phạm sử dụng công nghệ cao. Cùng với đó, các quốc gia ASEAN cần cử các đoàn công tác phối hợp xác minh, điều tra bắt giữ các đối tượng phạm tội ở nước này lẩn trốn tại nước khác; tổ chức tuần tra chung, phối hợp triển khai cao điểm chung cấp ASEAN tấn công, trấn áp tội phạm xuyên quốc gia, nhất là giữa các nước có chung đường biên giới.

Đề xuất thứ hai là cần tăng cường phối hợp nắm tình hình, đấu tranh với tội phạm là công dân nước này phạm tội ở nước kia. ASEAN cần thúc đẩy và đa dạng hóa các chiến dịch truyền thông khu vực để tạo sự chuyến biến, nâng cao nhận thức của người dân về các mối đe dọa tiềm ẩn từ các loại tội phạm xuyên quốc gia, đặc biệt là tội phạm mua bán người, khủng bố, tội phạm mạng..., góp phần chủ động phòng ngừa tội phạm xuyên quốc gia từ sớm, từ xa.

Thứ ba là cần nâng cao hơn nữa hiệu quả xử lý các yêu cầu tương trợ tư pháp về hình sự và dẫn độ, chuyển giao, truy nã tội phạm giữa các nước ASEAN, đặc biệt trong việc truy tìm và thu hồi tài sản bị các đối tượng phạm tội chiếm đoạt và tẩu tán ra nước ngoài, đáp ứng yêu cầu đấu tranh xử lý tội phạm trên cơ sở đảm bảo đúng quy định pháp luật và yêu cầu chính trị, đối ngoại của mỗi nước.

Thứ tư, các quốc gia thành viên ASEAN cần thúc đấy nghiên cứu hợp tác ứng dụng khoa học công nghệ trình độ cao (trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, trợ lý ảo...), hỗ trợ nhau trong công tác đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ thực thi pháp luật phục vụ công tác phòng ngừa và đấu tranh với tội phạm xuyên quốc gia, đáp ứng tốc độ phát triển nhanh phương tiện kỹ thuật, nâng cao năng lực đáp ứng yêu cầu thực tế, đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới với nguyên tắc "không đi sau tội phạm, không để tội phạm lộng hành".

Trong khuôn khổ chuyến thăm, làm việc tại Lào và tham dự AMMTC 18, Bộ trưởng Lương Tam Quang đã có cuộc gặp với Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn. Nổi bật trong cuộc gặp, Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh, đối với Cộng đồng Chính trị - An ninh, Bộ Công an Việt Nam luôn cam kết tham gia tích cực và trách nhiệm với các nước ASEAN giải quyết các vấn đề toàn cầu, đóng góp vào môi trường hòa bình, ổn định quốc tế.

Về phần mình, Tổng Thư ký Kao Kim Hourn đánh giá cao những đóng góp của Việt Nam trong cộng đồng ASEAN, cũng như sự điều phối của Việt Nam trong ASEAN. Tổng Thư ký Kao Kim Hourn đánh giá cao sự hợp tác của Bộ Công an Việt Nam trong việc đào tạo, nâng cao năng lực, trình độ cán bộ thực thi pháp luật trong ASEAN. Đồng thời bày tỏ mong muốn và chào đón cán bộ của Việt Nam tham gia vào Ban Thư ký ASEAN. Tổng Thư ký cũng cảm ơn Việt Nam đã điều phối thành công quan hệ ASEAN - Hàn Quốc giai đoạn 2021 - 2024 và đề nghị Việt Nam tiếp tục tăng cường hợp tác và điều phối quan hệ ASEAN - New Zealand, ASEAN - Anh giai đoạn 2023 - 2027. Ban Thư ký ASEAN luôn sẵn sàng phối hợp với Bộ Công an Việt Nam triển khai các hoạt động và các dự án nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ thực thi pháp luật các nước ASEAN.

Thanh Trúc