Áp lực lớn với BAF trước tham vọng mở rộng quy mô

Công ty cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam được thành lập năm 2017, hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi heo, chế biến và cung ứng thực phẩm sạch

Tất tay vào mảng chăn nuôi

Từ đầu năm đến nay, BAF liên tục chia sẻ các con số kinh doanh tích cực. Con số gần nhất là doanh thu trong tháng 4/2025 đạt 450 tỷ đồng, mức doanh thu theo tháng cao nhất từ trước đến nay.

Trước đó, kết quả kinh doanh quý I/2025 cũng đã mang về nhiều điểm sáng trong bức tranh của doanh nghiệp. Doanh thu thuần trong quý đầu năm ghi nhận 1.123 tỷ đồng, giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá trị lợi nhuận gộp lại tăng. Nguyên nhân đến từ việc BAF đã tập trung toàn bộ vào mảng chăn nuôi.

Cơ cấu doanh thu của BAF thay đổi theo từng thời kỳ, cho thấy sự điều chỉnh chiến lược khá linh hoạt của doanh nghiệp. Trong năm 2021, thời kỳ BAF ghi nhận lợi nhuận lớn nhất trong lịch sử, lĩnh vực thương mại mang về doanh thu lớn nhất trong các hoạt động của công ty, đóng góp 9.671 tỷ đồng, tương đương 92% tổng doanh thu thuần.

Sau năm 2023 sụt giảm mạnh, BAF đã hồi phục và ghi nhận lợi nhuận cao thứ 2 trong năm 2024. Lúc này, hoạt động chăn nuôi đã trở thành lĩnh vực mang về doanh thu chủ yếu, đóng góp 59% vào doanh thu thuần, thay thế mảng bán nông sản. Năm 2023, doanh thu bán nông sản vẫn đóng góp hơn 76% doanh thu thuần.

Thực tế, biên lãi gộp của mảng chăn nuôi thường chiếm ưu thế hơn hẳn so với các mảng khác. Năm 2021, hơn 9.671 tỷ đồng doanh thu lĩnh vực thương mại chỉ mang về 215 tỷ đồng lợi nhuận, trong khi 762 tỷ đồng doanh thu lĩnh vực chăn nuôi lại đưa về 273 tỷ đồng lợi nhuận.

Năm 2024, biên lãi gộp của hoạt động bán nông sản chỉ là 2%, tức 10 đồng doanh thu chỉ mang về 2 đồng lợi nhuận. Trong khi đó, biên lãi gộp hoạt động chăn nuôi đạt tới 20%.

Với sự chênh lệch này, không khó hiểu khi lãnh đạo BAF lái hoạt động của doanh nghiệp hoàn toàn sang mảng chăn nuôi. Sang quý I/2025, BAF không còn ghi nhận doanh thu từ mảng bán nông sản và doanh thu khác, mà toàn bộ doanh thu thuần của BAF đều đến từ hoạt động chăn nuôi.

Do đó, với lợi thế biên lãi gộp cao, thậm chí biên lãi gộp còn tăng lên 25% trong quý này, nên dù doanh thu thuần giảm 10%, lợi nhuận gộp của BAF vẫn đạt 290 tỷ đồng, tăng 127% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế mang về 133,5 tỷ đồng, tương đương mức tăng trưởng 12,5%.

Sự thay đổi trong chiến lược của BAF cũng dọn đường cho mục tiêu đầy tham vọng của doanh nghiệp chăn nuôi này. Năm 2025, BAF đặt mục tiêu doanh thu thuần 5.601 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 638,6 tỷ đồng. Có thể thấy, con số doanh thu mục tiêu giảm nhẹ 6% so với năm 2024, song lợi nhuận mục tiêu lại gấp đôi năm trước.

Mục tiêu tham vọng được đặt cược hoàn toàn vào hoạt động chăn nuôi. Hoạt động này kỳ vọng mang về 5.457 tỷ đồng doanh thu thuần cho BAF, chiếm 97% tổng doanh thu thuần mục tiêu và tăng 64% so với năm trước đó. Hoạt động này cũng được kỳ vọng đưa về 1.452 tỷ đồng lợi nhuận gộp, tương đương biên lãi gộp 27%.

Chia sẻ với nhà đầu tư, lãnh đạo BAF cho biết, gần như kế hoạch năm 2025 là chăn nuôi với mục tiêu sản lượng bán ra thị trường đạt hơn 872.000 đầu heo, trong đó 95% là heo thịt, còn lại là heo giống loại.

Trên thực tế, tăng trưởng cùng sự thay đổi chiến lược của BAF phụ thuộc lớn vào “thời thế” khi giá thịt heo hơi tăng mạnh.

Sau dịp Tết Nguyên đán (tháng 2/2025), giá heo bất ngờ tăng mạnh và lập đỉnh mới ở mức 83.000 đồng/kg. Nguyên nhân là do nguồn heo bán chạy dịch và xả đàn từ hộ chăn nuôi đã cạn kiệt, khiến cung heo thiếu hụt mạnh.

Đồng thời, các chuyên gia phân tích cũng dự báo, với Luật Chăn nuôi bắt đầu có hiệu lực kể từ năm 2025, trong đó quy định các cơ sở chăn nuôi vi phạm phải ngừng hoạt động hoặc di dời đến địa điểm phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp có nguồn tài chính và quỹ đất lớn. Tình hình dịch bệnh phức tạp cùng giá thức ăn chăn nuôi tăng cao đã khiến thị phần chăn nuôi heo của nông hộ giảm mạnh. Đến cuối năm 2024, có thêm nhiều hộ dân bán xả đàn để treo chuồng, khiến thị phần chuyển dịch gần như hoàn toàn về phía doanh nghiệp.

Tham vọng mở rộng quy mô tạo sức ép về tài chính

Khi xác định tập trung vào mảng chăn nuôi, BAF đã liên tục thực hiện các thương vụ mua lại cổ phần tại các doanh nghiệp trong ngành nhằm gia tăng quy mô hoạt động.

BAF không che giấu tham vọng của mình khi xác định, bên cạnh các biện pháp an toàn sinh học để giữ lại tổng đàn, việc liên tục mua bán - sáp nhập (M&A), mở rộng các trang trại mới là điều kiện để doanh nghiệp đặt ra mục tiêu tăng trưởng mạnh trong năm nay cũng như hướng đến mục tiêu đạt 10 triệu con heo thương phẩm vào năm 2030.

Kế hoạch cụ thể là triển khai 13 trại/cụm trại mới trong năm 2025 cùng 2 dự án nhà máy cám tại Bình Định và nhà máy chế biến thịt tại Bình Phước. Ngoài ra, BAF cũng đang hoàn thành các thủ tục pháp lý để xây trại heo cao tầng.

Trước đó, chỉ trong vòng 2 tháng kể từ cuối năm 2024, BAF đã tiến hành M&A với 13 công ty chăn nuôi với hình thức mua lại cổ phần và các công ty này đều có quỹ đất, chuồng trại. Đến cuối quý I/2025, số lượng công ty con được thống kê của BAF đã tăng lên 25 công ty và 15 đơn vị trực thuộc.

Trên thực tế, so với các doanh nghiệp lớn khác trong ngành, tham vọng gia tăng mạnh mẽ hơn nữa của BAF không phải không có cơ sở.

So với một doanh nghiệp niêm yết khác cùng ngành là Dabaco, quy mô tổng tài sản của BAF hiện chỉ bằng một nửa. Tuy nhiên, các chỉ tiêu Tỷ suất lợi nhuận ròng trên tổng tài sản (ROA), Tỷ suất lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu (ROE) chênh lệch không quá lớn. Năm 2024, BAF đạt ROA 4,26% và ROE 10,8%. Trong khi đó, Dabaco có ROA 5,45%, ROE 11,37%.

Cùng thời gian này, một doanh nghiệp chăn nuôi khác là GreenFeed lại có kết quả kinh doanh ấn tượng. Tổng tài sản cuối năm 2024 của GreenFeed là 11.109 tỷ đồng, gấp 1,5 lần BAF và thấp hơn 22% so với Dabaco.

Tuy nhiên, GreenFeed gây ấn tượng khi lợi nhuận sau thuế mang về trong năm 2024 lên đến 2.106 tỷ đồng, chênh lệch lớn với khoản lãi 317 tỷ đồng của BAF và 769 tỷ đồng của Dabaco. Năm 2023, khi cả BAF và Dabaco đều sụt giảm nghiêm trọng về lợi nhuận, chỉ lãi 25-30 tỷ đồng, thì GreenFeed vẫn lãi hơn 437 tỷ đồng. Theo đó, các tỷ lệ đo lường hiệu suất hoạt động của GreenFeed đều ở mức cao. Năm 2024, ROA và ROE của doanh nghiệp này lần lượt ở mức 18,9% và 34,8%.

So với cả 2 doanh nghiệp trên, tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu (D/E) của BAF lại đáng lo ngại hơn. Tỷ lệ này đã tăng từ 1,5 lần vào cuối năm 2024 lên 1,8 lần vào cuối quý I/2025. Trong khi đó, với Dabaco và GreenFeed, D/E đều dưới 1 lần - cho thấy nợ phải trả đang thấp hơn vốn chủ sở hữu.

Việc mở rộng quy mô yêu cầu đầu tư vốn lớn khiến BAF phải gia tăng nợ vay. Được biết, BAF cần tổng vốn đầu tư lên tới khoảng 53.000 tỷ đồng để đạt được mục tiêu vào năm 2030. Trong đó, 23.000 tỷ đồng là vốn chủ sở hữu, còn lại là vốn vay.

Nợ phải trả cuối quý I/2025 đã tăng lên 5.518 tỷ đồng, tương ứng tăng 22% trong 3 tháng đầu năm. Đồng thời, BAF còn xác định trước là giữ lại lợi nhuận cho hoạt động kinh doanh do Công ty cần huy động thêm vốn để xây dựng trang trại và mở rộng quy mô, không chia cổ tức cho đến hết năm 2026. Việc gia tăng thêm nợ vay trước mắt sẽ tạo áp lực tài chính cho doanh nghiệp, đặc biệt khi Công ty vẫn có thể gặp rủi ro về giá heo hơi suy giảm nếu nguồn cung được bổ sung hoặc sản lượng bán ra không như kỳ vọng.

Dù vậy, triển vọng trước mắt của BAF vẫn khá rộng mở khi diễn biến giá heo hơi được dự báo tích cực trong năm 2025 - 2026. Ngoài ra, sau năm 2030, BAF dự kiến chuyển đổi từ công ty chăn nuôi thành công ty thực phẩm, chuyên cung cấp ra thị trường sản phẩm thịt tươi, thịt chế biến với biên lợi nhuận cao hơn.

Nhu cầu tiêu thụ thịt heo của Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng ổn định. Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Việt Nam xếp thứ 4 về tiêu thụ thịt heo. Ước tính, sản lượng tiêu thụ thịt heo/đầu người tại Việt Nam đạt xấp xỉ 37 kg trong năm 2024, tốc độ tăng trưởng kép hàng năm giai đoạn 2024 - 2026 khoảng 3,8%. Tiêu thụ thịt heo của Việt Nam được dự báo đạt 3,9 triệu tấn trong năm 2025, tăng 3,3% so với năm trước và đạt 4,7 triệu tấn vào năm 2030, tương ứng mức tăng trưởng bình quân 3,1%/năm.

Nguyên Minh