Áp lực đè nặng lên trái phiếu Mỹ và bạc xanh

Ngay sau thông báo về việc tạm hoãn thuế đối ứng trong 90 ngày đối với hơn 75 quốc gia đối tác thương mại, chứng khoán Mỹ đã ghi nhận mức tăng đáng kể. Động thái này phần nào giúp khôi phục một phần trong số 6 nghìn tỷ USD vốn hóa thị trường đã bị xóa sổ khi thông báo về mức thuế "Ngày giải phóng" của ông Donald Trump gây sốc cho các nhà đầu tư trên toàn thế giới.

Cổ phiếu công nghệ Mỹ thoát khỏi bờ vực sau khi Mỹ miễn thuế đối ứng với smartphone, laptop và loạt sản phẩm công nghệ

Trong một diễn biến khác, Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP) đã ban hành hướng dẫn mới liên quan tới các mức thuế quan đối ứng, trong đó miễn thuế cho nhiều mặt hàng như điện thoại thông minh, máy tính, chất bán dẫn, thiết bị sản xuất chip, TV màn hình phẳng và các linh kiện công nghệ cốt lõi. Theo nhà phân tích Dan Ives của Wedbush, đây là “tin tốt nhất có thể” đối với giới đầu tư công nghệ và có thể giúp xua tan đám mây đen bao trùm ngành này trong thời gian qua.

Tuy nhiên, trái ngược với thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu kho bạc và đồng USD đang phản ứng theo chiều hướng tiêu cực. Việc tạm dừng áp thuế giúp lợi suất trái phiếu giảm nhẹ ban đầu, song sau đó lại tăng trở lại khi trái phiếu bị bán tháo mạnh vào cuối tuần. Sự rút lui khỏi tài sản Mỹ - vốn được xem là nơi trú ẩn an toàn - cho thấy sự thay đổi căn bản trong chiến lược của nhà đầu tư toàn cầu.

Diễn biến lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ

Điều này xảy ra khi các tài sản Mỹ vốn được coi là nơi trú ẩn an toàn đang mất đi vị thế trong bối cảnh nhà đầu tư tìm đến các tài sản khác thay cho đồng bạc xanh.

"Trái phiếu Mỹ đang được giao dịch giống như trái phiếu của một quốc gia thị trường mới nổi", cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Larry Summers cảnh báo.

"Thị trường đang nhanh chóng phi đô la hóa", George Saravelos, giám đốc nghiên cứu ngoại hối toàn cầu tại Deutsche Bank cho biết. Chuyên gia nay nhận định, thay vì tích trữ thanh khoản bằng đồng USD, thị trường giờ đây đang chủ động bán tháo tài sản Mỹ, tạo ra sự mất cân bằng giữa tài sản và nợ phải trả. Ông cũng lưu ý rằng chính quyền ông Donald Trump dường như đang khuyến khích xu hướng này, khiến tốc độ phi đô la hóa diễn ra nhanh hơn dự kiến.

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Minneapolis, ông Neel Kashkari, cũng chia sẻ quan điểm này khi nhận định: “Thông thường khi thuế quan tăng, đồng USD sẽ mạnh lên. Nhưng việc USD giảm cùng lúc cho thấy các nhà đầu tư đang thay đổi khẩu vị và niềm tin vào Mỹ”.

Từng được xem là biểu tượng của “chủ nghĩa ngoại lệ Mỹ”, đồng USD giờ đây đang phải đối mặt với nhiều thách thức

Dù sự suy yếu của đồng USD từng nhiều lần được dự báo nhưng không xảy ra, thực tế kể từ sau cuộc xung đột Nga – Ukraine năm 2022, xu hướng phi đô la hóa đang diễn ra rõ rệt hơn. Các ngân hàng trung ương tăng mua vàng - mặt hàng đã lập kỷ lục mới kể từ khi chính sách thuế quan của ông Donald Trump được công bố - và nhiều nền kinh tế lớn như Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil đang đẩy mạnh thanh toán quốc tế bằng các loại tiền tệ không phải đồng USD.

Từng được xem là biểu tượng của “chủ nghĩa ngoại lệ Mỹ”, đồng USD giờ đây đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh thâm hụt ngân sách liên bang gia tăng và sự tín nhiệm quốc tế suy giảm. Điều này phản ánh mối nghi ngờ ngày càng lớn đối với vai trò đồng tiền dự trữ toàn cầu của USD.

Với việc liên tục thay đổi chính sách thuế quan và gây bất ngờ cho cả đồng minh lẫn đối tác thương mại, chính quyền ông Donald Trump đang tạo ra một bước ngoặt có thể dẫn đến sự chia rẽ lâu dài trong cấu trúc thương mại và tài chính toàn cầu.

"Tổn hại đối với đồng USD đã xảy ra khi thị trường đang đánh giá lại sức hấp dẫn về mặt cấu trúc của đồng tiền này với tư cách là đồng tiền dự trữ toàn cầu của thế giới và đang trải qua quá trình phi đô la hóa nhanh chóng", Saravelos nói và cho biết: "Bằng chứng không thể rõ ràng hơn là sự sụp đổ liên tục và kết hợp của thị trường trái phiếu Mỹ và đồng USD vào cuối tuần qua".

Lê Minh