Anh thắt chặt viện trợ chính phủ

Các chương trình này nằm trong khuôn khổ Quỹ Bảo mật tích hợp (ISF), một sáng kiến có ngân sách gần khoảng 1,26 tỷ USD được thành lập năm 2023, nhằm đối phó với các thách thức an ninh phức tạp ở trong và ngoài nước. Tuy nhiên, sau khi Chính phủ Anh điều chỉnh lại mức chi viện trợ quốc tế và ưu tiên tăng chi tiêu quốc phòng, nhiều chương trình thuộc ISF rơi vào bất ổn, bao gồm các chương trình chống tuyển dụng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), rà phá bom mìn tại Sri Lanka và ngăn chặn buôn lậu vũ khí.

Một số chương trình của ISF chỉ có thể tiếp tục nếu các bộ chủ quản tìm được nguồn tài trợ riêng, trong bối cảnh toàn chính phủ đang chuẩn bị kế hoạch siết chặt ngân sách.

Binh sĩ Anh tham gia huấn luyện. Ảnh: PA

ISF tập trung vào phản ứng nhanh với các mối đe dọa mới, thông qua những chương trình thử nghiệm mà ngân sách viện trợ thông thường khó triển khai. Khoảng 378 triệu USD trong tổng quỹ được phân bổ cho các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình, trong đó có sự tham gia của Liên hợp quốc.

Trong số các chương trình có thể bị ngừng, có phiên bản quốc tế của chương trình PREVENT, một chiến lược chống khủng bố gây tranh cãi của Anh, hiện đang được áp dụng tại Iraq, Syria và Lebanon. Chiến lược với mục tiêu ngăn chặn cực đoan hóa trong các trại tị nạn và cơ sở giam giữ. Một số chương trình khác như đơn vị phản tuyên truyền chống thông tin từ chính quyền ông Bashar al-Assad, IS và Iran, cũng nằm trong danh sách có nguy cơ bị dừng hoạt động.

Nhiều tổ chức phi chính phủ phối hợp thực hiện các chương trình ISF cho biết, chưa nhận được cam kết tài trợ cho giai đoạn tiếp theo. Tổ chức Conciliation Resources chưa có ngân sách cho các hoạt động thúc đẩy đối thoại hòa bình ở Papua New Guinea và Philippines. Trong khi đó, tại Sri Lanka, tổ chức HALO, đơn vị thực hiện dự án rà phá bom mìn, cảnh báo rằng cắt giảm tài trợ có thể khiến mục tiêu tuyên bố Sri Lanka là quốc gia không còn bom mìn vào năm 2030 bị chậm trễ đáng kể.

Ông Lewis Brooks, cố vấn chính sách tại tổ chức phi chính phủ Saferworld, cảnh báo hậu quả của việc cắt giảm có thể rất nghiêm trọng, ảnh hưởng tới các nỗ lực phòng ngừa xung đột tại nhiều điểm nóng trên thế giới. Theo ông, những hoạt động như chống buôn lậu, hỗ trợ phụ nữ ngăn xung đột cộng đồng và đối thoại giữa các phe đối lập đang bị đặt vào tình thế bấp bênh.

Đầu tháng này, Chính phủ Anh yêu cầu tất cả các dự án thuộc ISF xây dựng kịch bản ứng phó với khả năng bị cắt giảm ngân sách trong năm tài chính tiếp theo, trong bối cảnh những hạn chế ngân sách được áp dụng trên toàn bộ hệ thống công. Do phải đối mặt với mất cân bằng thu chi ngân sách, Chính phủ Anh đang hướng tới kế hoạch cắt giảm ngân sách hơn 17,3 tỷ USD trong 2 năm tới nhằm bù đắp khoản chi vượt ngân sách 28,5 tỷ USD của chính phủ tiền nhiệm.

Tháng 6 tới, chính phủ Thủ tướng Keir Starmer sẽ phải đưa ra quyết định quan trọng về định hướng an ninh quốc gia, trong đó có các nội dung như: chính sách đối với Trung Quốc, châu Phi, hợp tác trong khuôn khổ AUKUS (gồm 3 nước Australia - Anh - Mỹ), năng lực quốc phòng và các mối đe dọa từ chủ nghĩa cực đoan. Những định hướng này được kỳ vọng sẽ quyết định tương lai của ISF cũng như cách tiếp cận của Anh trong việc can thiệp và gìn giữ ổn định tại các điểm nóng trên thế giới.

PHƯƠNG NAM