An toàn giao thông xe máy - những thách thức đặt ra
Ở Việt Nam, tỉ lệ tai nạn giao thông do người điều khiển mô tô, xe máy gây ra chiếm trên 60% số vụ tai nạn giao thông đường bộ. Thông tin này được đưa ra tại hội thảo quốc tế về ATGT xe máy - Những thách thức và bài học kinh nghiệm, do Bộ GTVT vừa phối hợp Tổ chức Y tế thế giới tổ chức.
Trên 60% số vụ tai nạn giao thông liên quan đến mô tô, xe máy
Ông Khuất Việt Hùng, Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển GTVT cho biết, ATGT đối với người tham gia giao thông bằng mô tô, xe máy là vấn đề nóng bỏng không chỉ ở Việt Nam, mà là vấn đề mang tính chất toàn cầu. Ở Việt Nam và nhiều quốc gia đang phát triển, mô tô, xe máy là phương tiện tham gia giao thông cá nhân chủ yếu.
Đây không chỉ là phương tiện phục vụ việc đi lại của người dân, mà còn là phương tiện quan trọng trong sản xuất kinh doanh, vận chuyển hàng hóa, làm dịch vụ. Xe máy không đơn thuần là phương tiện, mà thể hiện lối sống, trở thành giá trị văn hóa đối với người dân nhiều quốc gia như Việt Nam, Indonesia…
Tuy nhiên, song hành với sự tiện lợi và dễ dàng tiếp cận của mô tô, xe máy là thách thức rất lớn về tai nạn giao thông (TNGT). Mức độ rủi ro xảy ra đối với người tham gia giao thông bằng mô tô, xe máy rất cao, TNGT do các phương tiện này gây ra để lại hậu quả rất lớn đối với người dân và xã hội.
Tại Việt Nam, theo thống kê, năm 2023 có hơn 73 triệu mô tô, xe máy, chiếm 93% tổng số phương tiện giao thông đường bộ. Tỉ lệ TNGT do người điều khiển mô tô, xe máy gây ra chiếm trên 60% số vụ TNGT đường bộ.
Tại Phú Yên, theo Ban ATGT tỉnh, từ đầu năm 2024 đến nay, toàn tỉnh xảy ra hơn 200 vụ TNGT, làm chết 115 người, bị thương 123 người, thiệt hại tài sản hơn 2,6 tỉ đồng. So với cùng kỳ, TNGT giảm 10 vụ, giảm 24 người chết và giảm 16 người bị thương. Trong đó, hơn 80% số vụ TNGT liên quan đến mô tô, xe máy.
Theo báo cáo ATGT đường bộ toàn cầu năm 2023 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), giai đoạn 2011-2020, tỉ lệ tử vong do TNGT đường bộ tại Việt Nam giảm 43,5%, đưa nước ta trở thành một trong 35 quốc gia đạt mức kéo giảm về thương vong của người tử vong do TNGT đường bộ trên 30% trong thập kỷ hành động về ATGT đường bộ toàn cầu lần thứ nhất 2011-2020.
Nhiều rủi ro tiềm ẩn
Để kéo giảm TNGT, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch bảo đảm ATGT nhằm nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật và xây dựng văn hóa tham gia giao thông an toàn, góp phần kiềm chế và kéo giảm TNGT trong thời gian tới.
Các sở, ngành, địa phương trong tỉnh tập trung triển khai thực hiện 9 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Đó là, các cấp, ngành, địa phương tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác bảo đảm trật tự, ATGT; lồng ghép các mục tiêu bảo đảm trật tự ATGT vào các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển KT-XH, liên quan đến giao thông vận tải, xây dựng.
Các cơ quan, đơn vị kiên trì xây dựng văn hóa giao thông an toàn; đổi mới và tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và người dân về bảo đảm trật tự ATGT theo hướng lấy thay đổi hành vi làm tiêu chí đánh giá kết quả; tiếp tục tập trung vận động nhắc nhở và xử lý đối tượng thường xuyên vi phạm về trật tự ATGT, cá biệt đối với thanh thiếu niên; xây dựng, duy trì và nhân rộng các mô hình hiệu quả trong bảo đảm trật tự ATGT; nâng cao kiến thức và kỹ năng điều khiển phương tiện cho lứa tuổi học sinh…
Đặt câu hỏi, “làm thế nào để xây dựng một thế giới an toàn hơn cho người sử dụng phương tiện xe máy”, bà Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam chia sẻ, một trong những điểm ưa thích của bà tại Hà Nội đó là sử dụng xe máy điện đi từ chỗ làm tới nhà và ngược lại. Thế nhưng, vấn đề này cũng có nhiều rủi ro tiềm ẩn.
Bà Angela Pratt cho rằng vẫn còn cần thêm rất nhiều nỗ lực, tại Việt Nam cũng như các quốc gia khác, để phòng ngừa rủi ro, tăng cường ATGT xe máy, giảm thiểu tỉ lệ tử vong trên đường, bởi tỉ lệ này vẫn rất cao trên thế giới. WHO đã thực hiện nhiều giải pháp trên thế giới và tại Việt Nam như ra mắt sổ tay hướng dẫn đảm bảo ATGT xe máy, ra mắt nhóm tư vấn toàn cầu đầu tiên về tăng cường an toàn phương tiện đường bộ (tháng 2/2024), tìm kiếm các phương án giảm thiểu rủi ro cho trẻ em Việt Nam khi sử dụng xe máy, hỗ trợ triển khai Luật Trật tự, ATGT.
Thực tế đòi hỏi phải có nhiều giải pháp quyết liệt, toàn diện hơn để bảo vệ người đi mô tô, xe máy, nhằm giảm thiểu thương vong, giảm thiểu hậu quả thảm khốc do TNGT.
Ông Khuất Việt Hùng, Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển GTVT