Ăn lẩu cá nóc, một người tử vong, hai người nhập viện

Mới đây Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận hai bệnh nhân bị ngộ độc cá nóc. Đây là hai trong ba trường hợp cùng ăn cá nóc, trong đó một người đã tử vong trước khi kịp đến bệnh viện.

Trường hợp tử vong là nam thanh niên 21 tuổi. Buổi sáng cùng ngày, anh cùng hai người khác ra biển đánh bắt và nấu ăn. Trong nồi có cá nghéo, bề bề, mực, rau mồng tơi, mì tôm và một con cá nóc khoảng 200g. Người này đã ăn con cá nóc. Khoảng 20 phút sau, anh xuất hiện đau đầu dữ dội, buồn nôn, ý thức chậm dần. Trên đường tới bệnh viện, sau khoảng 2 giờ, bệnh nhân ngừng tim và tử vong.

Hai người còn lại, dù không ăn trực tiếp thịt cá nóc nhưng có dùng các món nấu chung, cũng xuất hiện triệu chứng tê bì đầu ngón tay sau khoảng 4 giờ. May mắn, cả hai được đưa vào viện trong tình trạng tỉnh táo, các dấu hiệu sinh tồn ổn định và không bị liệt.

Cá nóc. Ảnh Văn Thành/ baonghean.vn

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, ngộ độc cá nóc là một trong những dạng ngộ độc thực phẩm nguy hiểm nhất, với tỷ lệ tử vong rất cao. Nguyên nhân là do cá nóc chứa tetrodotoxin – một loại độc tố thần kinh cực mạnh, mạnh gấp 275 lần so với xyanua. Chỉ cần 0,5 mg độc tố này cũng đủ cướp đi mạng sống của một người trưởng thành.

Độc tố tập trung chủ yếu ở nội tạng và da, nhưng ngay cả thịt cá cũng không hoàn toàn an toàn. Đáng lo ngại, tetrodotoxin không bị phá hủy dù được nấu chín ở nhiệt độ cao.

Khi xâm nhập cơ thể, tetrodotoxin tấn công trực tiếp hệ thần kinh và tim mạch, gây ra các triệu chứng như tê bì môi, lưỡi, mặt, sau đó lan ra toàn cơ thể, dẫn đến liệt cơ. Người bị ngộ độc có thể gặp rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp, co giật, hôn mê, và thường tử vong nhanh chóng do liệt cơ hô hấp, khiến việc thở trở nên bất khả thi.

Hiện tại, y học chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho tetrodotoxin. Phương pháp duy nhất là cấp cứu kịp thời, hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn để duy trì sự sống.

Bác sĩ Nguyên cho biết thêm, ngoài cá nóc, một số sinh vật biển khác tại Việt Nam như bạch tuộc vòng xanh, một số loài ốc biển và con so cũng chứa tetrodotoxin. Những sinh vật này có thể được chế biến thành các sản phẩm như chả cá hay cá khô tẩm vừng, khiến người tiêu dùng khó nhận biết nguy cơ.

Để phòng tránh, bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không tự ý đánh bắt, mua bán, chế biến hay sử dụng cá nóc, bạch tuộc vòng xanh, hoặc con so. Việc nâng cao nhận thức và thận trọng với các loại hải sản không rõ nguồn gốc là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe và tránh những hậu quả đáng tiếc.

Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) thông tin, cá nóc là một trong những loài thủy sản mang độc tố mạnh, có thể gây ngộ độc nghiêm trọng và thậm chí tử vong nếu ăn phải.

Tại Việt Nam có hơn 70 loài cá nóc, nhiều loài trong số đó chứa độc tố. Mặc dù nguy hiểm, vẫn có tình trạng một số người bất chấp cảnh báo để sử dụng cá nóc làm thực phẩm, đặc biệt ở các vùng ven biển nơi thói quen ẩm thực và nguồn cung hải sản phong phú. Do vậy, việc nắm rõ cách nhận diện, hiểu biết về mức độ nguy hại của độc tố và nhận thức cộng đồng là hết sức cần thiết để tránh những hậu quả đáng tiếc.

Bình Nguyên