Ấn Độ phấn đấu hoàn thành rà soát, sửa đổi FTA với ASEAN trong năm nay

Vòng đánh giá tiếp theo sẽ được ASEAN và Ấn Độ tổ chức tại Jakarta, Indonesia từ ngày 29- 31/7. Theo các nguồn tin từ phía Ấn Độ, quốc gia Nam Á này muốn đánh giá lại các điều khoản ưu đãi thuế quan dành cho các nước ASEAN, vốn cho phép việc nhập khẩu với mức thuế bằng không với linh kiện điện thoại di động. Với việc đàm phán sửa đổi các điều khoản này, Ấn Độ có thể bảo vệ và khuyến khích các ngành công nghiệp trong nước.

Cuộc họp lần thứ 4 của Ủy ban Hỗn hợp Ấn Độ - ASEAN về rà soát ATIGA diễn ra tại Putrajaya, Malaysia hồi tháng Năm. (PIB)

“Đã xuất hiện nhu cầu hiện đại hóa Thỏa thuận Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) được ký 1 thập kỷ trước đây. Kế hoạch của chúng tôi là hoàn thành thỏa thuận trước cuối năm nay", một quan chức Ấn Độ giấu tên khẳng định mong muốn của nước này.

ATIGA được Ấn Độ và ASEAN ký năm 2009 và bắt đầu thực thi trong giai đoạn 2010- 2011. Theo ATIGA, hai bên tiến hành loại bỏ thuế quan cho 74,2% số dòng thuế; trong khi ưu đãi giảm thuế áp dụng cho thêm 14,2% số dòng thuế khác. 11,6% số dòng thuế còn lại không nhận được bất cứ ưu đãi thuế quan nào.

Kể từ khi ATIGA chính thức có hiệu lực, thương mại 2 chiều giữa Ấn Độ và ASEAN đã có sự tăng trưởng vượt bậc. Tuy nhiên, cán cân thương mại đang nghiêng về phía 10 quốc gia Đông Nam Á, nơi đang được coi là 1 trung tâm sản xuất của thế giới. Kể từ năm 2009 đến năm 2023, xuất khẩu từ Ấn Độ sang ASEAN tăng 130,4%, trong khi nhập khẩu tăng 234,4%.

Hơn 50% kim ngạch nhập khẩu của Ấn Độ từ ASEAN là các mặt hàng than đá, dầu cọ và các nguyên liệu thô khác. Trong khi đó, Ấn Độ xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ tinh chế, xe ô tô, xe máy thương mại, thiết bị viễn thông, thịt bò, thức ăn chăn nuôi, nông sản, thép và nhựa, và hàng hóa cơ khí.

Trong tình hình hiện tại, thương mại của Ấn Độ với ASEAN tập trung chủ yếu với 5 quốc gia gồm Indonesia, Singapore, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Không giống như Liên minh châu Âu (EU), ASEAN cho phép mỗi quốc gia thành viên thiết lập mức thuế riêng theo các FTA khu vực thay vì có chung một mức thuế. Trong các cuộc đàm phán FTA, mỗi nước ASEAN thường đàm phán thỏa thuận thuế quan riêng biệt. Tuy nhiên, Ấn Độ đã đưa ra một biểu thuế duy nhất áp dụng cho tất cả các thành viên ASEAN. Các chuyên gia cho rằng việc áp dụng một mức thuế chung cho tất cả các nước ASEAN sẽ hạn chế tính hiệu quả của danh sách loại trừ của Ấn Độ.

Thâm hụt thương mại của Ấn Độ với ASEAN đã tăng đáng kể, từ 7,5 tỷ USD hàng năm khi hiệp định có hiệu lực vào năm 2011 lên khoảng 44 tỷ USD vào năm tài chính 2023/2024. Và đây là điều khiến Ấn Độ không cảm thấy hài lòng.

Các quốc gia ASEAN cùng nhau chiếm khoảng 11% thương mại toàn cầu của Ấn Độ trong năm tài chính 2023/2024. Theo Tổ chức Sáng kiến Nghiên cứu Thương mại Toàn cầu (GTRI), Ấn Độ sẽ tìm cách cắt giảm nhập khẩu từ ASEAN trong quá trình rà soát. Ví dụ, Ấn Độ sẽ loại bỏ các mặt hàng nhập khẩu đáng chú ý từ Xinh-ga-po như nhựa, sắt thép, vàng và phân bón- những mặt hàng mà trên thực tế Singapore không sản xuất.

Phan Tùng/VOV-New Delhi