AI không thay thế con người nhưng người thiếu AI có thể bị thay thế

Những năm gần đây, câu hỏi 'liệu trí tuệ nhân tạo (AI) có thể thay thế con người không' dành được sự quan tâm đặc biệt của các tổ chức, doanh nghiệp (DN) trong mọi lĩnh vực nói chung, trong kiểm toán nói riêng. Dù mang lại những khả năng vượt trội, việc ứng dụng AI vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, đòi hỏi kiểm toán viên không ngừng học hỏi.

Những người phát triển mạnh sẽ là những người chủ động nắm bắt tiềm năng của AI. Ảnh minh họa

Những người phát triển mạnh sẽ là những người chủ động nắm bắt tiềm năng của AI. Ảnh minh họa

AI nhanh chóng len lỏi mọi lĩnh vực

Theo cuộc khảo sát giám đốc tài chính các công ty tại Hoa Kỳ do Đại học Duke, Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta và Ngân hàng Dự trữ Liên bang Richmond thực hiện từ ngày 13/5/2024 đến ngày 03/6/2024, các công ty, DN tại đây đã nhanh chóng áp dụng AI để tự động hóa công việc trước đây chỉ do con người làm. Hơn một nửa (61%) công ty lớn của Hoa Kỳ cho biết, họ có kế hoạch sử dụng AI trong năm 2025 để tự động hóa các tác vụ do con người thực hiện.

Cuộc khảo sát cho thấy, mọi hoạt động như thanh toán cho nhà cung cấp, lập hóa đơn, lập báo cáo tài chính, hỗ trợ soạn thảo tin tuyển dụng, viết thông cáo báo chí, xây dựng chiến dịch tiếp thị... có thể được AI đảm nhiệm và đang lấy đi nhiều công việc của con người. Các công ty tham gia khảo sát cho biết, họ đang sử dụng quy trình tự động hóa để nâng cao chất lượng sản phẩm (58% công ty); tăng sản lượng (49%), giảm chi phí lao động (47%) và thay thế nhân công (33%).

Đặc biệt, các DN đang chú trọng đến việc ứng dụng AI để cắt giảm chi phí nhân công, tăng lợi nhuận và giúp nhân viên làm việc hiệu quả hơn. Gần 60% trong số tất cả các công ty (và 84% các công ty lớn) được khảo sát cho biết, trong năm 2024, họ đã dựa vào các phần mềm, thiết bị hoặc công nghệ mới bao gồm AI để tự động hóa các nhiệm vụ mà nhân viên từng làm.

GS. John Graham đến từ Đại học Duke, người phụ trách cuộc khảo sát nhấn mạnh: “Trong bối cảnh công nghệ bùng nổ như ngày nay, lãnh đạo các DN không thể điều hành một công ty hiệu quả mà không cân nhắc nghiêm túc đến những công nghệ mới như AI. Chậm chạp trong nắm bắt công nghệ đồng nghĩa với nguy cơ bị tụt hậu”.

AI sẽ là công cụ giúp chuyển đổi công việc. Công việc của con người sẽ bị thay thế, nhưng sẽ được thay thế bởi những con người biết ứng dụng AI. Hãy học hỏi về AI, thực hiện AI và biến AI thành trợ lý phục vụ chúng ta.

Ông Reid Hoffman

Nhưng chưa thể thay thế hoàn toàn con người

Bên cạnh đó, cuộc khảo sát cũng chỉ ra rằng, việc ứng dụng AI tiềm ẩn khá nhiều rủi ro và hiện nay, AI mới chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ hoạt động của con người. Các công ty, DN toàn cầu đang ứng dụng AI với tốc độ rất nhanh chóng, trong khi khuôn khổ pháp lý vẫn đang được xây dựng. Việc áp dụng AI nhanh chóng trong một số ngành như tài chính đã khiến nhiều người lo ngại.

Bà Janet Louise Yellen - Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ - trong một bài phát biểu hồi tháng 6/2024 đã nhấn mạnh rằng, việc các công ty tài chính sử dụng AI đặt ra cả “cơ hội to lớn và rủi ro đáng kể”.

AI có thể thực hiện rất nhiều nhiệm vụ của một cuộc kiểm toán như kiểm tra các khoản ghi nợ, ghi có, các công việc thủ công... Nhưng AI được điều khiển bởi mã do các lập trình viên viết và hiện còn khá nhiều hạn chế. Những nhiệm vụ như xem xét độ tin cậy của bằng chứng kiểm toán, đánh giá sự liên quan đến các vấn đề khác thì chỉ con người mới có thể suy nghĩ thấu đáo.

Kiểm toán viên tương lai cần nắm trong tay những công nghệ hiện đại như AI. Ảnh minh họa

Kiểm toán viên tương lai cần nắm trong tay những công nghệ hiện đại như AI. Ảnh minh họa

Ngoài ra, chỉ con người mới có thể đánh giá nhiều vấn đề như các chính sách kế toán liên quan có phù hợp với đơn vị được kiểm toán không, các điều khoản có đầy đủ không, các giả định có hợp lý không, các con số có tuân thủ chuẩn mực kế toán liên quan không, những thiếu sót cho một báo cáo tài chính hoàn thiện? Do đó, sẽ thật mạo hiểm nếu chỉ dựa vào AI trong việc thực hiện các hoạt động mang tính chủ quan, dựa trên phán đoán của con người như trong kiểm toán.

Ông John Graham chia sẻ: “Tôi không nghĩ rằng ở thời điểm hiện tại AI có thể thay thế hoàn toàn con người. Có thể các DN sẽ ưu tiên tuyển dụng nhân sự am hiểu về AI. Do đó, nhân sự sẽ hiểu rằng, họ cần ưu tiên đầu tư vào những gì quan trọng, hữu ích nhất”. Các công ty hoạt động trong mọi ngành nghề, lĩnh vực nên có hệ thống quản lý rủi ro mạnh mẽ và các biện pháp dự phòng khi thử nghiệm AI.

Tỷ phú Reid Hoffman, nhà đầu tư và đồng sáng lập trang mạng dịch vụ xã hội LinkedIn của Hoa Kỳ chia sẻ với kênh truyền hình CNN rằng, AI có thể sẽ lấy đi một số công việc của con người nhưng không phải trong tương lai gần. “Tôi tin rằng trong vòng 3 đến 5 năm nữa, tất cả chúng ta sẽ có một trợ lý trong mọi hoạt động, ngay từ việc nấu một bữa ăn đến làm việc tại công sở”- ông Reid Hoffman nhấn mạnh, đồng thời khẳng định AI vẫn sẽ chỉ là “phụ xe” chứ không thể làm “lái chính”.

Hiệp hội Kế toán công chứng Australia và New Zealand cũng chia sẻ về những phẩm chất mà kiểm toán viên tương lai cần có. Theo đó, ngoài những phẩm chất của một kiểm toán viên truyền thống như khả năng giám sát, tính hoài nghi về chuyên môn, tính độc lập, tuân thủ chuẩn mực đạo đức, khả năng giải quyết vấn đề…, kiểm toán viên tương lai cần nắm trong tay những công nghệ hiện đại như AI.

AI không phải là dấu chấm đối với nghề nghiệp kiểm toán. Nhưng AI có thể làm giảm số lượng công việc, thậm chí giảm số lượng kiểm toán viên và đẩy nhiều người ra khỏi vùng an toàn của họ. Những người phát triển mạnh sẽ là những người chủ động nắm bắt tiềm năng của AI thay vì né tránh công nghệ mới này./.

(Theo CNN, accru và tổng hợp)

THANH XUYÊN

Nguồn Kiểm Toán: http://baokiemtoan.vn/ai-khong-thay-the-con-nguoi-nhung-nguoi-thieu-ai-co-the-bi-thay-the-37936.html
Zalo