Ai kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng của UBND cấp huyện trong các vụ án hành chính, dân sự?

Mới đây, TAND Tối cao đã ban hành Văn bản (số 285/TANDTC-PC) hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ của các TAND. Trong đó, TAND Tối cao đã hướng dẫn về các trường hợp kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng của UBND cấp huyện.

Quang cảnh một vụ kiện hành chính. Ảnh: NHẪN NAM

Vụ án liên quan đến hủy giấy chứng nhận

Về kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng của UBND cấp huyện trong vụ án dân sự, hành chính có liên quan đến yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), tại điểm h, điểm i khoản 1 Điều 5 Nghị định số 151/2025 quy định thẩm quyền của UBND cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai sẽ chuyển giao cho Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện, bao gồm quyền cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại điểm b khoản 1 Điều 136 và điểm d khoản 2 Điều 142 Luật Đất đai; xác định lại diện tích đất ở và cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại khoản 6 Điều 141 Luật Đất đai.

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm vụ việc dân sự, vụ án hành chính trước ngày 1-7-2025 có liên quan đến yêu cầu hủy GCNQSDĐ do UBND cấp huyện cấp và đã đưa UBND cấp huyện vào tham gia tố tụng với tư cách đương sự trong vụ án nhưng chưa giải quyết, xét xử xong thì kể từ ngày 1-7-2025, tòa án xác định người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của UBND cấp huyện là Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền.

Trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm vụ việc dân sự, vụ án hành chính từ ngày 1-7-2025 có liên quan đến yêu cầu hủy GCNQSDĐ do UBND cấp huyện cấp thì tòa án đưa Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền vào tham gia tố tụng với tư cách là đương sự trong vụ án.

Đối với khiếu kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Chủ tịch UBND cấp huyện thì điểm g khoản 2 Điều 5 Nghị định số 151/2025 quy định thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai chuyển giao cho Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện. Cụ thể đó là giải quyết tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau quy định tại điểm a khoản 3 Điều 236 Luật Đất đai; ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai theo khoản 4 Điều 236 Luật Đất đai.

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm vụ án hành chính trước ngày 1-7-2025 về khiếu kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Chủ tịch UBND cấp huyện và đã đưa Chủ tịch UBND cấp huyện vào tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện trong vụ án thì kể từ ngày 1-7-2025, tòa án xác định người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của Chủ tịch UBND cấp huyện là Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền.

Trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm vụ án hành chính từ ngày 1-7-2025 về khiếu kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Chủ tịch UBND cấp huyện thì tòa án đưa Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền vào tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện trong vụ án.

Vụ án liên quan đến quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch huyện

Theo TAND Tối cao, trong vụ án hành chính về khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND cấp huyện, căn cứ Điều 4, Điều 5 Nghị định số 151/2025, Điều 8 Nghị quyết số 01/2025/NQ-HĐTP thì trường hợp vụ án hành chính về khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND cấp huyện đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai mà lĩnh vực quản lý thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện chuyển giao cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh thì giải quyết như sau:

- Trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm vụ án hành chính trước ngày 1-7-2025 và đã đưa Chủ tịch UBND cấp huyện vào tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện trong vụ án thì kể từ ngày 1-7-2025, tòa án xác định người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của Chủ tịch UBND cấp huyện là Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

- Trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm vụ án hành chính từ ngày 1-7-2025 thì tòa án đưa Chủ tịch UBND cấp tỉnh vào tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện trong vụ án.

Cạnh đó, trường hợp vụ án hành chính về khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND cấp huyện đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai mà lĩnh vực quản lý thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp huyện chuyển giao cho Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện thì giải quyết như sau:

- Trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm vụ án hành chính trước ngày 1-7-2025 và đã đưa Chủ tịch UBND cấp huyện vào tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện trong vụ án thì kể từ ngày 1-7-2025, tòa án xác định người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của Chủ tịch UBND cấp huyện là Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền.

- Trường hợp tòa án thụ lý sơ thẩm vụ án hành chính từ ngày 1-7-2025 thì tòa án đưa Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền vào tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện trong vụ án.

YẾN CHÂU