AI, dữ liệu lớn, Internet di động sẽ tác động tới Việt Nam

Dấu ấn của ngành KH&CN trong năm 2024

Chiều 30/12, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025.

Năm 2024, ngành KH&CN đã có nhiều đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, cải thiện an sinh xã hội và chất lượng cuộc sống người dân.

Bộ đã tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc, đưa ra các cơ chế, chính sách để KHCN và đổi mới sáng tạo thực sự là quốc sách hàng đầu, là động lực chính phát triển lực lượng sản xuất hiện đại.

Hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Bộ KH&CN. Ảnh: TTTT

Nhiều thành tựu KH&CN được ứng dụng nhanh chóng và rộng rãi trong y tế, nông nghiệp, công nghiệp, CNTT, quốc phòng, an ninh... Hoạt động xúc tiến hỗ trợ tìm kiếm, trao đổi, chuyển giao công nghệ được đẩy mạnh.

Tiềm lực KH&CN quốc gia được tăng cường, có nhiều chuyển biến trong công tác xã hội hóa đầu tư cho KH&CN. Chất lượng nguồn nhân lực được nâng cao, nhiều nhà khoa học có uy tín, được thế giới công nhận. Việt Nam dần hình thành một số tổ chức KH&CN tầm cỡ quốc tế ở cả khu vực công và tư.

Hoạt động hợp tác quốc tế ngày càng được mở rộng, đi vào chiều sâu để giải quyết các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm của quốc gia. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, tạo ra một thế hệ doanh nghiệp mới kinh doanh dựa trên tài sản trí tuệ, đủ năng lực tiếp cận thị trường toàn cầu.

Năm 2024, Việt Nam xếp hạng thứ 56 trong bảng xếp hạng Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu.

Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng từ vị trí 59 (2016) lên vị trí 44 năm 2024. Kết quả GII 2024 của Việt Nam có 3 chỉ số đứng đầu thế giới, trong đó lần đầu tiên có chỉ số “Xuất khẩu hàng hóa sáng tạo”.

Bộ KH&CN và Bộ TT&TT hợp nhất để vươn mình trong kỷ nguyên mới

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ KH&CN và Bộ TT&TT sẽ hợp nhất thành Bộ Khoa học, Công nghệ và Truyền thông. Nhắc đến chủ trương này, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho rằng, việc hợp nhất hai Bộ là để cùng nhau đạt được những mục tiêu đề ra trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bộ trưởng cho hay, với quyết tâm cao nhất, hai Bộ đã tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18, thành lập Ban chỉ đạo xây dựng đề án hợp nhất, xây dựng dự thảo Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan mới với bộ máy tinh gọn.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt. Ảnh: TTTT

Thời gian qua, Bộ KH&CN, Bộ TT&TT đã phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Kinh tế Trung ương tham mưu, trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trong đó nêu rõ: “Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia, là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

“Thời gian tới, hai Bộ, mà tới đây là một Bộ sẽ có rất nhiều nhiệm vụ cần triển khai với quyết tâm, nỗ lực cao nhất, để hoàn thành được các nhiệm vụ, mục tiêu Nghị quyết đã đề ra”, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt chia sẻ.

Những nhiệm vụ lớn của giới khoa học, công nghệ

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao và biểu dương các thành quả mà ngành KH&CN đã đạt được trong năm 2024.

Theo Phó Thủ tướng, thành tựu lớn nhất là việc tham mưu ban hành Nghị quyết số 57. Ngành KH&CN cũng đã giúp tham mưu việc hoàn thiện thể chế và xây dựng tổ chức thực hiện các cơ chế chính sách về KHCN và đổi mới sáng tạo.

“Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam tăng 2 bậc 1 năm, đứng ở mức cao trong các nước thu nhập trung bình thấp. Các đối tác nước ngoài không nghĩ rằng Việt Nam đã có những bước phát triển rất quan trọng về khoa học công nghệ, nhất là trong y học, giáo dục đào tạo, nguồn nhân lực. Họ đánh giá rất cao”, Phó Thủ tướng chia sẻ.

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn. Ảnh: TTTT

Trao đổi về tình hình chung, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhận định: “Thế giới đang bước vào kỷ nguyên mới về KHCN, cách mạng công nghiệp 4.0. Ba yếu tố tác động đến đất nước ta là phát triển trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và Internet di động”.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý về sự cạnh tranh gay gắt giữa các cường quốc KHCN, dẫn đến việc phân mảnh, phân tuyến. Điều này tác động sâu sắc đến việc Việt Nam chọn công nghệ gì cũng như quyết định tương lai phát triển.

Trong bối cảnh đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&CN tiếp thu và chuyển tải những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, nhà quản lý khoa học công nghệ về Nghị quyết số 57 tới lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Phó Thủ tướng cũng giao ngành KH&CN tìm giải pháp đầu tư và cơ chế tài chính cho KHCN, hình thành thị trường KHCN để đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội và thúc đẩy chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính.

Trọng Đạt