Ai dễ mắc chứng ngưng thở khi ngủ, cách xử trí đúng

Hội chứng ngưng thở là một rối loạn ngày càng phổ biến, có mối quan hệ đặc biệt mật thiết với bệnh béo phì. Bệnh gây suy giảm chất lượng cuộc sống,

Ai có nguy cơ cao mắc ngưng thở khi ngủ ?

Ngưng thở khi ngủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất là ở tuổi trung niên, nam nhiều hơn nữ.

Những người có nguy cơ cao bị ngưng thở khi ngủ là:

Người béo phì (nguy cơ ngừng thở khi ngủ gấp 3 lần người bình thường).
Người bất thường về cấu trúc đường hô hấp trên (phì đại amidan, V.A, hàm nhỏ, hàm ra sau, lưỡi quá to, tắc mũi...).
Người nghiện rượu, sử dụng thuốc an thần, chất gây nghiện.
Người trong gia đình có người bị ngưng thở khi ngủ.
Người đang mắc các bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp, nhược giáp, suy tim, bệnh mạch máu não...

Nhận biết người bị ngưng thở khi ngủ

Bình thường, khi ngủ sâu, cơ toàn thân được thả lỏng, trong đó có mô mềm ở lưỡi, họng, tuy nhiên không đến mức lấp kín đường thở. Nếu mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn, đường thở sẽ bị xẹp nhiều lần trong đêm, phổi bị thiếu oxy, người bệnh cảm thấy ngộp thở.

Khi đó, não sẽ phát hiện và ra tín hiệu làm mở đường thở, biểu hiện là tiếng ngáy to, người bệnh cũng bị thức giấc nhiều lần trong đêm để thở lại. Tình trạng thức giấc này thường rất ngắn và người bệnh không nhận biết được.

Do đó, người bị ngưng thở khi ngủ vẫn có thể có thời gian ngủ như bình thường, nhưng chất lượng giấc ngủ kém, giấc ngủ bị gián đoạn, ngủ không đủ sâu. Ngoài ra, cơ thể thường xuyên bị thiếu oxy khi ngủ.

Dấu hiệu nhận biết ngưng thở khi ngủ

Mệt mỏi cả ngày

Người bị ngưng thở khi ngủ thường mệt mỏi, khó tập trung trong công việc, suy giảm trí nhớ, đôi khi tính tình thay đổi, dễ cáu gắt. Trẻ em thường học kém, hay bị giáo viên than phiền kém tập trung, hay quấy phá trong lớp.

Buồn ngủ ban ngày quá mức

Đây là một trong các dấu hiệu đặc trưng của hội chứng ngưng thở khi ngủ. Hậu quả của buồn ngủ ban ngày là chất lượng công việc giảm sút, dễ gây tai nạn giao thông, tai nạn lao động…

Ngủ ngáy

Thỉnh thoảng người khỏe mạnh cũng có ngáy, nhưng không thường xuyên. Trong khi đó, người bị ngưng thở khi ngủ rất thường ngáy khi ngủ, tiếng ngáy khá ồn ào, nghe như bị nghẹt thở, người bệnh cảm giác ngộp, đôi khi giật mình tỉnh giấc, người ngủ chung nếu để ý sẽ thấy có lúc người bệnh ngưng thở (ngực, bụng không nhấp nhô theo nhịp).

Hội chứng ngưng thở khi ngủ là một dạng bệnh lý cần chẩn đoán và điều trị.

Bị đau đầu khi thức dậy

Nếu vào buổi sáng thức dậy bạn thường xuyên cảm thấy đau đầu thì đó có thể do hội chứng ngưng thở khi ngủ gây ra. Nguyên nhân là do thay đổi nồng độ oxy ở não trong đêm.

Hội chứng ngưng thở khi ngủ rất nguy hiểm. Người mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ còn có nguy cơ mắc các tình trạng khác như huyết áp cao, huyết áp khó kiểm soát dù đã kết hợp 3-4 loại thuốc, đường huyết khó kiểm soát, dễ gây đợt cấp hen, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, suy giảm khả năng tình dục, bệnh nhồi máu cơ tim, loạn nhịp tim, đột quỵ,…

Do vậy, hội chứng ngưng thở khi ngủ là một dạng bệnh lý cần chẩn đoán và điều trị nghiêm túc. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải những tình trạng ở trên thì nên đi gặp bác sĩ hô hấp để được tư vấn hoặc thực hiện các phương pháp khảo sát giấc ngủ để sớm phát hiện bệnh, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Cần làm gì khi mắc ngưng thở khi ngủ?

Việc điều trị chứng ngưng thở khi ngủ dựa trên nguyên tắc giữ cho đường thở mở trong khi ngủ. Một số phương pháp được áp dụng là áp suất đường thở dương liên tục (CPAP), thở áp lực dương (BPAP), hỗ trợ thông khí (ASV), bổ sung oxy và sử dụng thuốc.

Trong một số trường hợp tắc nghẽn do cấu trúc hàm, mũi hoặc cổ họng, bạn có thể được chỉ định phẫu thuật để loại bỏ vật cản và mở rộng đường dẫn khí.

Một số lời khuyên khi mắc chứng ngưng thở khi ngủ là:

Giữ cân nặng hợp lý bằng chế ăn uống lành mạnh và tập luyện thể dục thường xuyên.
Thực hiện chế độ giảm cân nếu bạn bị thừa cân béo phì.
Tránh hút thuốc lá, uống rượu và sử dụng thuốc an thần, kể cả thuốc ngủ.
Quan trọng nhất là bạn cần đi khám ngay nếu có các biểu hiện ngáy to, các đợt ngưng thở khi ngủ, thức giấc đột ngột kèm theo khó thở. Việc điều trị kịp thời có thể tránh nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm khác và giúp cải thiện cuộc sống của bạn.

BS Lê Thị Tuyết