74 đơn vị, 212 dự án tham dự Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia

Chiều ngày 19/3, tại Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh tổ chức khai mạc Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông năm học 2024-2025.

Dự lễ khai mạc có Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng - Trưởng Ban Chỉ đạo Cuộc thi, bà Trần Thị Diệu Thúy - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, lãnh đạo một số vụ, cục Bộ Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh, lãnh đạo Trường Đại học Tôn Đức Thắng, lãnh đạo các đơn vị dự thi và học sinh, giáo viên hướng dẫn có dự án tham gia Cuộc thi năm nay.

Lần thứ 3 Thành phố Hồ Chí Minh đăng cai tổ chức cuộc thi cấp quốc gia

Phát biểu tại lễ khai mạc, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng đánh giá cao công tác chuẩn bị về cơ sở vật chất, điều kiện của Thành phố Hồ Chí Minh để cuộc thi được diễn ra tốt đẹp.

Được biết, đây là lần thứ 3 trong vòng 13 năm qua, Thành phố Hồ Chí Minh đồng hành cùng với Bộ Giáo dục và Đào tạo đăng cai tổ chức cuộc thi cấp quốc gia.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng phát biểu tại lễ khai mạc cuộc thi (ảnh: V.D)

Theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, cuộc thi năm nay diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt, phấn khởi trong không khí kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).

Ngoài ra, cuộc thi năm nay còn diễn ra trong bối cảnh Bộ Chính trị đã ký ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. nghị quyết được ví như “Khoán 10” trong khoa học và công nghệ.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho hay, các nhà khoa học, chuyên gia đánh giá, khi Nghị quyết 57 đi vào cuộc sống, ngành giáo dục phải đưa khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trong trường học, từ những hoạt động nhỏ bé nhất, từ những trí tưởng tượng đơn giản nhất nhưng vẫn có thể là táo bạo, xuất phát từ trường phổ thông, hình thành cho học sinh – những công dân tương lai một ước mơ, khát vọng, tư duy đổi mới sáng tạo, tinh thần của nhà khoa học từ lúc còn ở bậc phổ thông.

Cuộc thi năm nay được tổ chức kế thừa theo tinh thần này, vừa tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW, vừa khẩn trương thực hiện Kết luận 91-KL/TW, trong đó nhấn mạnh phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất của học sinh, sinh viên; lấy đổi mới, sáng tạo, khoa học và công nghệ, chuyển đổi số, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 là điểm đột phá trong đổi mới giáo dục trong những năm học tới.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng và Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy trao cờ cho các đoàn dự thi

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cũng đã đánh giá cao những nỗ lực tổ chức cuộc thi của các Sở Giáo dục và Đào tạo, từ cấp trường đến cấp cơ sở, để tuyển chọn dự án, học sinh đi thi cấp quốc gia.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng, việc tổ chức cuộc thi này ở cơ sở là hết sức quan trọng.

“Vấn đề không phải là học sinh đạt giải cao hay thấp, mà quan trọng hơn cả là tạo nên phong trào đổi mới, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu về khoa học kỹ thuật, đổi mới sáng tạo. Bởi từ phong trào đó, chúng ta sẽ chọn ra được những cá nhân, tập thể, những dự án, đề tài tham gia cuộc thi” – Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy phát biểu chào mừng cuộc thi (ảnh: V.D)

Trong phát biểu chào mừng cuộc thi này, bà Trần Thị Diệu Thúy – Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Chúng tôi cố gắng, nỗ lực trong công tác tổ chức để cuộc thi được diễn ra hiệu quả, an toàn. Đặc biệt là trong bối cảnh Thành phố Hồ Chí Minh đang rộn ràng chào đón lễ kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, sự có mặt của bạn bè khắp 62 tỉnh thành quy tụ về đây lại càng thêm ý nghĩa. Nhân dịp này, chúng tôi cũng mong muốn giới thiệu về con người, văn hóa và thành quả của công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh - một thành phố hiện đại, nghĩa tình”.

74 đơn vị, 212 dự án tham dự cuộc thi

Năm học 2024-2025, Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông có sự tham gia của 62/63 Sở Giáo dục và Đào tạo, 12 đơn vị thuộc các đại học, trường đại học, viện, viện nghiên cứu có các trường phổ thông; các trường phổ thông trực thuộc Bộ và cơ quan ngang Bộ.

Tổng số dự án dự thi là 212 dự án. Trong đó có 23 dự án cá nhân, 189 dự án tập thể; 190 dự án của học sinh cấp trung học phổ thông và 22 dự án của học sinh cấp trung học cơ sở. Có 401 học sinh tham gia, trong đó có 358 học sinh cấp trung học phổ thông và 43 học sinh cấp trung học cơ sở.

Các dự án dự thi năm nay thuộc 22 lĩnh vực bao gồm: Khoa học động vật, Khoa học xã hội và hành vi, Hóa sinh, Y sinh và khoa học sức khỏe, Kỹ thuật Y sinh, Sinh học tế bào và phân tử, Hóa học, Sinh học trên máy tính và Sinh - Tin, Khoa học Trái đất và Môi trường, Hệ thống nhúng, Năng lượng hóa học, Năng lượng vật lí, Kỹ thuật cơ khí, Kỹ thuật môi trường, Khoa học vật liệu, Toán học, Vi sinh, Vật lí và Thiên văn, Khoa học thực vật, Rô bốt và máy thông minh, Phần mềm hệ thống, Y học dịch chuyển.

Cuộc thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông được Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức lần đầu vào năm 2013. Từ đó đến nay, cuộc thi được tổ chức mỗi năm một lần vào học kỳ 2 của năm học. Từ năm 2013 đến năm 2019, Cuộc thi được tổ chức tại hai điểm ở hai miền Bắc, Nam với số lượng tham dự là 4 - 6 dự án/đơn vị dự thi và được tổ chức lần lượt ở các địa phương khác nhau.

Đoàn Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh An Giang tham dự Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật cấp quốc gia (ảnh: V.D)

Từ năm 2020 đến năm 2024, Cuộc thi giảm quy mô về số lượng dự án tham dự (2 dự án/đơn vị dự thi; riêng đối với thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và đơn vị đăng cai tổ chức Cuộc thi được tham dự 4 dự án) và được tổ chức tại một địa phương trên cả nước (riêng năm 2022 Cuộc thi được tổ chức trực tuyến do dịch Covid-19).

Năm 2025, Cuộc thi lần đầu tiên được tổ chức theo quy định tại Thông tư 06/2024/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành ngày 10/4/2024. Theo đó, các đơn vị dự thi là Sở Giáo dục và Đào tạo, mỗi đơn vị dự thi được đăng ký tối đa 3 dự án dự thi; riêng Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 06 dự án dự thi. Đối với các đơn vị dự thi là trường trực thuộc Bộ, đại học, trường đại học, viện, học viện, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 2 dự án dự thi.

Đơn vị đăng cai tổ chức Cuộc thi được đăng ký tối đa 6 dự án dự thi; riêng đơn vị đăng cai tổ chức Cuộc thi là Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội hoặc Thành phố Hồ Chí Minh, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 12 dự án dự thi.

Các dự án tham dự Cuộc thi được tuyển chọn từ các cuộc thi cấp tỉnh, cấp trường. Theo báo cáo của các đơn vị tham gia Cuộc thi, hằng năm có từ 200-300 dự án tham gia vòng sơ tuyển để lựa chọn tham gia vòng chung kết cuộc thi cấp tỉnh, trên cơ sở đó lựa chọn dự án tham gia Cuộc thi cấp quốc gia với số lượng dự án theo quy định từng năm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Từ kết quả cuộc thi, Bộ Giáo dục và Đào tạo lựa chọn những dự án đạt giải cao nhất và có đủ điều kiện để tham gia Hội thi khoa học kỹ thuật quốc tế dành cho học sinh trung học dự kiến diễn ra vào tháng 5/2025 tại Hoa Kỳ.

Dự kiến ngày 21/3 sẽ diễn ra lễ công bố kết quả và trao giải Cuộc thi. Trong khuôn khổ cuộc thi diễn ra Hội thảo giáo dục STEM. Ban Tổ chức cũng sẽ mở cửa khu vực trưng bày các dự án dự thi để các tổ chức, cá nhân quan tâm tham quan.

Việt Dũng