6 sai lầm lớn khiến bà Harris và Đảng Dân chủ 'trắng tay' trong cuộc bầu cử Mỹ

Ngày 6/11 (theo giờ Mỹ), ông Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trước ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris, trở thành tổng thống thứ 47 của Mỹ, đánh dấu sự trở lại mang tính lịch sử của ông tại Nhà Trắng.

Ảnh: CNN

Đây là lần thứ hai ông Trump đánh bại một đối thủ nữ trong cuộc bầu cử tổng thống. Trước đó ông đã chiến thắng ứng viên tổng thống Hillary Clinton vào năm 2016.

Việc bà Harris vươn lên vị trí dẫn đầu danh sách ứng cử viên của đảng Dân chủ là điều khá bất ngờ. Bà đã trở thành ứng cử viên của đảng này sau khi ông Biden, 81 tuổi, rời khỏi cuộc đua vào cuối tháng 7/2024 trong bối cảnh có nhiều lo ngại về tuổi tác của ông sau màn tranh luận thất bại với ông Trump.

Đảng Dân chủ đã chi hàng tỷ USD để cảnh báo cử tri Mỹ rằng ông Donald Trump là “mối đe dọa đối với nền dân chủ” và các chính sách kinh tế của ông “chỉ có lợi cho người giàu”. Nhưng cử tri Mỹ dường như không quá lo lắng đến điều này. Theo giới phân tích, sau thất bại của bà Kamala Harris, đảng Dân chủ sắp bước vào nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Trump mà không có một đường hướng, kế hoạch rõ ràng.

Hạ nghị sỹ đảng Dân chủ của bang California Ro Khanna cho rằng: “Cần phải có một thế hệ lãnh đạo mới xuất hiện, cần phải có tư duy và ý tưởng cũng như hướng đi mới. Thật buồn khi giới cầm quyền của đảng Dân chủ đã gây ra một thảm họa”.

Theo giới phân tích, đảng Dân chủ đã mắc 6 sai lầm, khiến họ bị mất vé vào Nhà Trắng trong cuộc bầu cử lần này.

Ông Biden rút khỏi cuộc đua quá muộn

Tổng thống Joe Biden quyết định từ bỏ nỗ lực tái tranh cử và ủng hộ bà Harris làm ứng cử viên của đảng Dân chủ vào ngày 21/7/2024, đảo ngược cuộc đua tổng thống chỉ hơn 3 tháng trước Ngày bầu cử.

Ông Biden đã rút lui sau nhiều tuần chịu áp lực không ngừng nghỉ từ những thành viên khác của Dân chủ khác sau màn tranh luận không mấy thành công vào tháng 6/2024, làm gia tăng mối lo ngại về tuổi tác của ông và khả năng đánh bại ứng cử viên Donald Trump vào tháng 11.

Một số người cho rằng, nếu ông Biden rút lui sớm hơn khỏi cuộc đua thì điều này có thể tạo điều kiện cho ứng viên thay thế ông có thêm thời gian để thuyết phục cử tri ủng hộ.

Không có cuộc bỏ phiếu sơ bộ nào tìm ứng viên thay thế ông Biden

Nếu Tổng thống Biden rời khỏi cuộc đua sớm hơn, đảng Dân chủ có thể đã tổ chức một cuộc bỏ phiếu sơ bộ để chọn một ứng cử viên đại diện cho đảng này, phù hợp với sự thay đổi rõ ràng của chính quyền đương nhiệm và thu hút đủ số lượng cử tri để đánh bại ông Trump.

Theo quy định của đảng Dân chủ, hiện có 2 cách thức để chính thức bầu chọn ra ứng cử viên thay thế Tổng thống Biden. Thứ nhất đảng Dân chủ sẽ bỏ phiếu trực tuyến để lựa chọn một ứng cử viên mới vào đầu tháng 8/2024. Thứ hai, đảng Dân chủ sẽ tổ chức đại hội mở, một kịch bản mà đảng chưa từng trải qua kể từ năm 1968.

Tuy vậy, chỉ chưa đầy một giờ sau quyết định từ bỏ cuộc đua của Joe Biden, đảng Dân chủ dường như buộc phải lựa chọn bà Kamala Harris sau khi ông Biden đề cử bà là ứng viên đối đầu với ứng cử viên Cộng hòa - cựu Tổng thống Donald Trump. Việc lựa chọn Phó Tổng thống Harris làm ứng cử viên ra tranh cử được cho là tiềm ẩn rủi ro đối với đảng Dân chủ, một mặt vì tỷ lệ tín nhiệm của bà trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây không tốt hơn đáng kể so với ông Biden, mặt khác, bà đã có chiến dịch tranh cử thiếu ấn tượng trong kỳ bầu cử 2020.

Lựa chọn người đồng hành tranh cử của bà Harris

Với việc lựa chọn Thống đốc Minnesota Tim Walz làm người đồng hành tranh cử, bà Harris dường như tìm cách đảm bảo các tiểu bang Trung Tây là Michigan và Wisconsin sẽ ủng hộ bà một cách đáng tin cậy

Nhưng sự hiện diện của ông Walz dường như không tạo ra nhiều khác biệt. Liên danh tranh cử Harris-Walz đã không giành chiến thắng ở Wisconsin và tụt hậu so với ông Trump ở Michigan. Trước đó ông Biden đã giành chiến thắng sít sao ở cả hai tiểu bang này vào năm 2020.

Việc lựa chọn ông Walz là ứng viên phó tổng thống cũng khiến những người ủng hộ Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro thất vọng. Ông Josh Shapiro được cho là có thể giúp đảng Dân chủ giành chiến thắng ở tiểu bang chiến địa lớn nhất của cuộc bầu cử.

Cuối cùng, bà Harris đã thất bại tại Pennsylvania trong khi ông Trump đã giành chiến thắng và nhận được được 19 phiếu đại cử tri của tiểu bang này.

Chọc giận người Mỹ gốc Arab

Thất bại của bà Harris diễn ra sau những lo ngại rằng bà sẽ phải trả giá đắt vì không lắng nghe nguyện vọng của cử tri, muốn chính quyền Biden chấm dứt ủng hộ cuộc chiến của Israel ở Dải Gaza.

Việc giữ vững lập trường của chính quyền Biden trong vấn đề xung đột tại Dải Gaza đã khiến bà mất tiểu bang chiến địa Michigan, nơi có số cử tri người Mỹ gốc Arab đông nhất nước Mỹ. Trong khi đó Trump đã giành chiến thắng tại Dearborn, một thành phố nơi có khoảng một nửa dân số là người gốc Arab.

Ông Nihad Awad, giám đốc điều hành quốc gia của Hội đồng Quan hệ Mỹ-Hồi giáo cho rằng: "Thay vì lắng nghe phần lớn người Mỹ ủng hộ lệnh ngừng bắn và đình chỉ cung cấp vũ khí cho Israel, Phó Tổng thống Harris chỉ đưa ra giọng điệu thông cảm hơn một chút đối với người Palestine trong khi vẫn giữ nguyên lập trường của Tổng thống Biden. Điều này dẫn đến sự thay đổi chưa từng có trong sự ủng hộ từ cộng đồng Hồi giáo, Arab và các cộng đồng khác vốn thường bỏ phiếu cho các ứng viên tổng thống đảng Dân chủ”.

Đánh mất cử tri Mỹ gốc Latinh

Các nhà quan sát cho rằng, bà Harris dường như đã không hành động đủ để tiếp thêm sinh lực cho một bộ phận cử tri phát triển nhanh nhất và ngày càng có ảnh hưởng lớn tại nước Mỹ là cử tri Latinh.

Các cuộc thăm dò dư luận sau bầu cử cho thấy, tỷ lệ ủng hộ của cử tri Mỹ gốc Latinh dành cho bà Harris còn thấp hơn tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Biden năm 2020. Đặc biệt, có nhiều nam cử tri gốc Latinh chuyển sang ủng hộ ông Trump khi ông cam kết sẽ trục xuất hàng loạt người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ.

"Chiến dịch của Harris đã đặt cược lớn vào sự nhiệt tình và tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu trong một số nhóm có thể thay đổi cơ bản phương trình bầu cử, nhưng điều này đã không mang lại kết quả", ông Grant Davis Reeher, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Syracuse nhận định. Ông Reeher cho rằng: "Sự ủng hộ của cử tri gốc Latinh đối với ông Trump có thể đánh dấu một kỷ lục mới cho đảng Cộng hòa".

Bỏ qua vai trò của mạng xã hội

Việc tăng cường sử dụng mạng xã hội được cho là đã góp phần giúp ông Trump giành chiến thắng. Trái lại, Phó tổng thống Harris chủ yếu áp dụng chiến lược số hóa và hạn chế phỏng vấn với các phương tiện truyền thông truyền thống. Ngoài ra, phạm vi tiếp cận mạng xã hội của chiến dịch tranh cử của bà Harris cũng bị lu mờ bởi chiến dịch của ông Trump trên X (trước đây là Twitter).

Tỷ phú Elon Musk, chủ sở hữu mạng xã hội X, đã dành nhiều tháng sử dụng nền tảng này để quảng bá thông điệp tranh cử của ông Trump. Ông Elon Musk cũng tổ chức một cuộc rút thăm trúng thưởng trị giá 1 triệu USD một ngày cho các cử tri tại các tiểu bang dao động.

"Đã đến lúc đảng Dân chủ phải chấp nhận thực tế rằng phần lớn người dân Mỹ sống trong môi trường truyền thông, trong đó phải kể đến Fox, Twitter hay podcast vốn hoạt động như một cỗ máy tuyên truyền của đảng Cộng hòa", ông Matt McDermott, một chiến lược gia của đảng Dân chủ, viết trên X.

Hồng Anh/VOV.VN (Tổng hợp)