6 lưu ý giúp đạt điểm cao môn Lịch sử thi tốt nghiệp THPT năm 2025

Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2024. Ảnh: Xuân Phú.

Dưới đây là những phương pháp ôn luyện được cô Hà Thị Minh Trang, giáo viên Trường THPT Ban Mai (Hà Đông, Hà Nội) tổng hợp từ kinh nghiệm thực tế giảng dạy và hướng dẫn ôn thi cho học sinh lớp 12.

Xác định mục tiêu và lập lịch trình ôn thi

Ngay từ khi lựa chọn môn Lịch sử là môn thi tốt nghiệp, học sinh cần xác định mục tiêu cụ thể về điểm số mong muốn, từ đó xây dựng lộ trình học theo từng giai đoạn:

Giai đoạn 1: Ôn tập kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa. Giai đoạn 2: Luyện tập theo từng chuyên đề. Giai đoạn 3: Luyện đề theo cấu trúc mới của Bộ GD&ĐT.

Việc phân bổ thời gian học hợp lý giúp tránh học dàn trải, đồng thời tạo tâm thế chủ động, vững vàng hơn khi bước vào kỳ thi.

Khái quát kiến thức bằng sơ đồ tư duy

Sơ đồ tư duy là công cụ ghi nhớ và hệ thống hóa thông tin cực kỳ hiệu quả. Tùy theo nội dung bài học, học sinh có thể sử dụng các dạng sơ đồ: sơ đồ cây, sơ đồ chuỗi, sơ đồ bọt nước, sơ đồ Venn (so sánh đối chiếu), sơ đồ xương cá…

Đặc biệt, sơ đồ theo mô hình tư duy 5W–2H–1L sẽ giúp người học tiếp cận sự kiện một cách toàn diện:

What - Sự kiện gì đã xảy ra?

When - Xảy ra khi nào?

Where - Ở đâu?

Why - Vì sao lại xảy ra?

Who - Ai là người/ lực lượng tham gia?

How - Diễn biến, cách thức thế nào?

Historic - Ý nghĩa lịch sử ra sao?

Lesson - Bài học kinh nghiệm là gì?

Sau mỗi bài học, việc vẽ sơ đồ hoặc lập bảng tổng hợp (nguyên nhân - diễn biến - kết quả - ý nghĩa) sẽ giúp học sinh ghi nhớ kiến thức sâu hơn và bền vững hơn.

Cô Hà Thị Minh Trang.

Phân biệt từ khóa, thuật ngữ, khái niệm cốt lõi

Môn Lịch sử có nhiều cặp khái niệm dễ gây nhầm lẫn nếu không học kỹ như: nguyên nhân chủ quan - khách quan, bước ngoặt - bước phát triển, âm mưu - thủ đoạn…

Bên cạnh đó, học sinh cần nắm chắc các thuật ngữ xuất hiện thường xuyên trong đề thi như: chiến tranh lạnh, quyền dân tộc cơ bản, mâu thuẫn giai cấp, nhiệm vụ chiến lược, chiến lược chiến tranh,… Việc làm chủ hệ thống từ khóa sẽ giúp học sinh hiểu đúng yêu cầu đề bài và tránh chọn nhầm đáp án.

Ghi nhớ “công thức” tư duy làm bài

Một số dạng câu hỏi, thí sinh có thể áp dụng các công thức tư duy để phân tích như: Nguyên nhân - diễn biến - kết quả - ý nghĩa; trước - trong - sau sự kiện.

Ngoài ra, các em có thể hệ thống hóa những nội dung khó thành công thức dễ nhớ. Ví dụ:

Công thức thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam: Phong trào công nhân + Phong trào yêu nước + Chủ nghĩa Mác - Lênin + Tư tưởng Nguyễn Ái Quốc

Chiến lược chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam: Dùng từ khóa gợi nhớ như “Đặc biệt” - “Cục bộ” - “Việt Nam hóa chiến tranh”…

Ý nghĩa của một sự kiện lớn: Sự kiện đó kết thúc điều gì? Mở ra điều gì? Ảnh hưởng tới ai? cách ghi nhớ 3 vế sẽ giúp trả lời các câu hỏi trắc nghiệm có tính tổng hợp cao.

“Chia để học”: Hệ thống kiến thức theo mốc thời gian

Việc chia nhỏ kiến thức thành các giai đoạn lịch sử cụ thể (như 1945-1954, kháng chiến chống Pháp; 1954-1975, kháng chiến chống Mỹ; 1975-2000, thống nhất và xây dựng đất nước) sẽ giúp học sinh dễ học hơn, thuận tiện khi so sánh sự kiện và nhìn rõ được mạch phát triển của lịch sử dân tộc.

Duy trì ôn luyện đều đặn, tránh học tủ, học vẹt

Sau giờ học trên lớp, học sinh nên dành thời gian cố định trong ngày để ôn luyện môn Lịch sử, tạo thói quen cho não bộ ghi nhớ tốt hơn. Không nên học tủ hay học “nước rút” vì đề thi mang tính bao quát kiến thức lớp 12 và có nhiều câu hỏi phân hóa.

Việc chia nhỏ kế hoạch ôn thi, học theo chuyên đề từng ngày và duy trì đều đặn sẽ mang lại hiệu quả tích lũy rõ rệt theo thời gian.

Môn Lịch sử không chỉ là môn thi, mà còn là nền tảng giúp học sinh hiểu rõ cội nguồn dân tộc và định hướng tư duy công dân trong thời đại mới.

Hy vọng những phương pháp ôn tập trên sẽ giúp các sĩ tử 2k7 vững vàng hơn trong hành trình chinh phục Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải Bình