4 thách thức cho châu Âu

Cờ EU tại trụ sở Ủy ban châu Âu ở Brussels, Bỉ. Ảnh: THX/TTXVN

Đầu tiên là hồ sơ Ukraine. Khu vực 27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) phải chuẩn bị trước viễn cảnh Chính phủ Mỹ dưới thời của ông Donald Trump có nguy cơ bỏ rơi Ukraine. Trong suốt quá trình vận động tranh cử, ông Donald Trump nhắc đi nhắc lại là sẽ chấm dứt chiến tranh Ukraine “trong vòng 24 giờ” để Washington ngừng viện trợ quân sự cho Kiev.

Thách thức lớn thứ hai là vấn đề phòng thủ. Quan hệ xuyên Đại Tây Dương dưới thời Tổng thống Mỹ Joe Biden dường như đã được củng cố và thắt chặt hơn. Tuy nhiên, theo quan sát của ông Axel Krause, cựu Tổng Biên tập tờ International Herald Tribune tại Paris (Pháp), chủ đề này không là mối bận tâm của Mỹ và hầu như vắng bóng trong các cuộc tranh luận bầu cử. Liệu ông Donald Trump có rút Mỹ khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)? Cựu Đại sứ Pháp tại Mỹ, ông Gerard Araud, cho rằng đó không phải là điểm thực sự để tranh luận. Điều khoản số 5 của hiệp ước mới đáng quan tâm. Nếu một thành viên của khối bị tấn công, nước Mỹ dưới thời ông Donald Trump có ứng cứu hay không? Theo ông Gerard Araud, đây sẽ là một thách thức thực sự cho nền phòng thủ châu Âu. Về điểm này, chuyên gia về quốc phòng Mỹ Martin Quencez, Giám đốc Trung tâm cố vấn German Marshall Fund (Pháp), nhận định bất chấp việc nhiều nước thành viên trong NATO đã tăng mức ngân sách quốc phòng, giữa Mỹ và các nước đồng minh châu Âu vẫn có sự cách biệt lớn. Hố sâu ngăn cách này cần được suy ra từ tình trạng suy thoái tương đối của châu Âu trên nhiều lĩnh vực từ trí tuệ nhân tạo, các nền công nghệ mới, kinh tế, thương mại, cho đến quân sự.

Vấn đề thứ ba là thương mại. Tổng thống đắc cử của Mỹ muốn giảm thâm hụt trao đổi mậu dịch giữa hai bờ Đại Tây Dương từ mức 190 tỷ USD xuống bằng 0. Châu Âu khó có thể đối phó với những biện pháp cứng rắn sắp tới của “chính phủ Donald Trump 2.0” do việc nhiều doanh nghiệp lớn châu Âu hối thúc Brussels chớ nên phản ứng, bởi thị trường Mỹ là một thị trường quan trọng.

Thách thức cuối cùng liên quan tới Trung Quốc. Washington sẽ bằng cách này hay cách khác, buộc châu Âu phải sát cánh Mỹ để cạnh tranh với Trung Quốc.

MINH CHÂU