2024 - Một năm kỷ lục của bitcoin
Bitcoin đã liên tiếp chinh phục những đỉnh cao mới trong năm 2024 nhờ sự xuất hiện của ETF giao ngay và triển vọng về môi trường pháp lý thuận lợi hơn tại Mỹ.
Liên tiếp xô đổ kỷ lục
Trong năm 2024, bitcoin đã liên tiếp lập ra những kỷ lục mới bởi với những lý do khác nhau. Đợt tăng giá đầu tiên diễn ra vào tháng 3, khoảng hai tháng sau khi các ETF bitcoin giao ngay tại Mỹ bắt đầu được giao dịch. Những ETF này (trừ Grayscale Bitcoin Trust - GBTC) đã thu hút hàng chục tỷ USD từ các nhà đầu tư.
Nhờ sản phẩm ETF giao ngay, nhóm nhà đầu tư tổ chức tại Mỹ và nhiều quốc gia trên thế giới đã có thể gián tiếp sở hữu bitcoin. Nhu cầu lớn từ các ETF đã đẩy giá bitcoin vượt qua kỷ lục cũ, lên gần 74.000 USD vào cuối tháng 3. Tính đến ngày 15/12, các quỹ ETF giao ngay tại Mỹ đang quản lý số bitcoin trị giá 107 tỷ USD, tương ứng 5,5% tổng lượng bitcoin đã được khai thác.
Sau đó, giá bitcoin đã đi ngang trong khoảng từ 50.000 đến 70.000 USD trong nhiều tháng khi thị trường tiền mã hóa thiếu vắng động lực tăng giá mạnh mẽ.
Trong nhiều tháng giữa năm 2024, đà tăng của chứng khoán Mỹ, dẫn đầu bởi các cổ phiếu bán dẫn cũng thu hút dòng tiền chảy tới ETF bitcoin giao ngay. Ngoài ra, tâm lý thị trường cũng bị ảnh hưởng lớn bởi việc chính phủ Đức bán một lượng lớn bitcoin đã thu giữ từ tội phạm.
Tuy nhiên, kể từ cuối tháng 10, đầu tháng 11, bitcoin đã nhận được động lực lớn từ chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng của ông Donald Trump.
Trong suốt cuộc vận động tranh cử năm 2024, ông Trump đã hứa hẹn nhiều chính sách có lợi cho tiền mã hóa, bao gồm cơ sở pháp lý rõ ràng hơn, thành lập kho dự trữ bitcoin hay thúc đẩy hoạt động khai thác ở Mỹ.
Ông Trump cũng dự kiến sẽ bổ nhiệm một nội các bao gồm nhiều thành viên ủng hộ tiền mã hóa, chẳng hạn như Phó Tổng thống JD Vance hay Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr.
Nhờ triển vọng từ chiến thắng của ông Trump, bitcoin tăng bốc đầu vào chạm ngưỡng 99.700 USD/BTC vào ngày 22/11, chỉ cách cột mốc 100.000 USD chưa đầy 300 USD.
Chính thức vượt 6 con số
Vào cuối năm 2017, bitcoin lần đầu tiên vượt qua cột mốc 5 con số (10.000 USD). Phải đến 7 năm sau, tức cuối năm 2024, đồng tiền mã hóa này mới có thể chinh phục một kỷ lục khác - 6 con số. Vào ngày 5/12/2024, bitcoin đã chính thức xô đổ cột mốc 100.000 USD nhờ quyết định lựa chọn ông Paul Atkins đứng đầu Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) của Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Ông Paul Atkins là người có quan điểm ủng hộ tiền mã hóa, trái ngược hoàn toàn với Chủ tịch đương nhiệm là ông Gary Gensler. Dưới thời ông Gensler, SEC đã theo đuổi nhiều vụ kiện tụng chống lại các doanh nghiệp, doanh nghiệp trong lĩnh vực tiền mã hóa.
Sau khi vượt qua mốc 6 con số, bitcoin thậm chí còn tăng lên cao nhất là 103.700 USD, theo dữ liệu từ CoinDesk. Đến ngày 16/12, nhờ kỳ vọng Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ thực sự xây dựng kho dự trữ chiến lược bitcoin, đồng tiền này đã vọt lên cao nhất là 106.496 USD, tiếp tục lập lên kỷ lục mới.
Ông Jason Titman, CEO của Swyftx, nhận định: “Khối lượng giao dịch giao ngay đã ở mức cao hơn cả thời đại dịch và động thái đề của ông Paul Atkins làm Chủ tịch SEC đã khiến thị trường náo nhiệt hơn”.
Trong khi đó, bà Caroline Mauron, đồng sáng lập của Orbit Markets, cho rằng việc vượt qua 100.000 USD là “một cột mốc lớn đối với bitcoin và toàn bộ thị trường tiền mã hóa”.
Tuy nhiên, cũng có những tiếng nói cảnh báo về xu hướng tăng giá của bitcoin. Ông Josh Gilbert, nhà phân tích thị trường tại eToro, nhấn mạnh: “Các nhà đầu tư phải nhớ rằng tài sản không tăng theo đường thẳng mãi. Việc bitcoin giảm giá là điều bình thường. Tuy nhiên, có vẻ cần một trở ngại lớn để làm chậm đà tăng hiện nay của bitcoin”.
Những thách thức còn đó
Nhà đầu tư bán lẻ chưa trở lại
Bất chấp bitcoin liên tiếp lập đỉnh, dường như sự hứng của nhóm nhà đầu tư bán lẻ vẫn chưa trở lại. Dữ liệu từ Google Trend cho thấy sự quan tâm đối với bitcoin hiện vẫn đang thấp hơn đáng kể so với giai đoạn cuối năm 2021.
“Theo góc nhìn từ nhà đầu tư bán lẻ, rõ ràng sự quan tâm đang tăng khi khối lượng giao dịch bitcoin đã vọt lên đáng kể”, ông Gilbert cho hay. “Tuy nhiên, chúng tôi vẫn chưa thấy mức độ quan tâm như những chu kỳ trước. Điều này báo hiệu rằng vẫn có nhiều nhà đầu tư bán lẻ đang đứng ngoài quan sát”.
Những số liệu khác như “kimchi premium” (chênh lệch giá bitcoin thế giới và Hàn Quốc) cũng chỉ ra rằng nhà đầu tư cá nhân chưa trwor lại nhiều. Ngoài ra, thị trường NFT vẫn tiếp tục ảm đạm.
“FOMO của nhà đầu tư bán lẻ vẫn chưa trở lại như năm 2021”, ông Jupiter Zheng, đối tác tại HashKey Capital, nhận định. “Chỉ một phần altcoin (những đồng tiền ngoài bitcoin) ghi nhận kết quả tốt”.
Rủi ro từ những con “cá voi” mới
Với sự xuất hiện của ETF bitcoin giao ngay, những ông lớn tài chính đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trên thị trường tiền mã hóa. Dữ liệu từ CoinGlass cho thấy các ETF bitcoin giao ngay tại Mỹ đang quản lý gần 6% tổng nguồn cung bitcoin và đang có xu hướng tiếp tục tăng lên.
Ngoài ra, chính phủ Mỹ cũng có thể trở thành một “cá voi” khác khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nêu lên ý tưởng thành lập quỹ dự trữ chiến lược bitcoin. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Cynthia Lummis thậm chí còn đưa ra ý tưởng yêu cầu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bán bớt vàng để mua vào 1 triệu bitcoin, tương đương khoảng 5% nguồn cung.
Khả năng Mỹ tạo kho dự trữ bitcoin có thể thúc đẩy nhiều chính phủ khác mua vào bitcoin, ông Mark Connors, người sáng lập Risk Dimensions, cho biết. Theo ông, những yếu tố này đang tạo ra rủi ro tập trung
"Liệu sẽ có rủi ro bị tập trung bởi các quốc gia G-10, G-20 hiện tại hoặc các tổ chức như BlackRock hay không?", ông Connors nói. "Đây là mối lo ngại, đặc biệt là đối với những người theo chủ nghĩa thuần túy (purist: chỉ những người coi bitcoin như công cụ thay thế cho hệ thống tài chính truyền thống - PV)”.
Khi bitcoin tập trung vào tay một nhóm nhỏ, rủi ro sẽ nhân lên gấp nhiều lần, chẳng hạn như khi chính phủ Mỹ chuyển giao quyền lực mỗi 4 năm một lần hay khi nhà đầu tư ETF giao ngay tháo chạy khi giá bitcoin biến động.
Bà Noelle Acheson, tác giả của bản tin Crypto Is Macro Now, cảnh báo: “Thị trường sẽ dễ bị tổn thương hơn khi có sự thay đổi về chính quyền. Hoặc thậm chí là sự thay đổi quan điểm của chính phủ cũng có thể dẫn đến áp lực bán và tạo ra một vụ sụp đổ dây chuyền”.
Tất nhiên, nếu nhìn về mặt tích cực, nhu cầu ngày càng lớn của những “cá voi” trên có thể đẩy giá bitcoin lên tới mức không tưởng, đặc biệt trong bối cảnh nguồn cung đồng tiền này ngày càng bị thắt chặt sau sự kiện halving. Hiện nay, chỉ có 900 bitcoin được khai thác mỗi ngày, trong khi trung bình mỗi ngày các ETF giao ngay đang mua vào 1.500 bitcoin.