13 lợi ích sức khỏe của càphê có thể khiến bạn ngạc nhiên

Càphê mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. (Ảnh: iStock)

Càphê từ lâu đã trở thành “nghi thức” buổi sáng của hàng triệu người. Thế nhưng, đằng sau mùi thơm quyến rũ và vị đắng đặc trưng ấy là cả một “kho báu” lợi ích cho sức khỏe mà nhiều người chưa biết hết.

Theo nghiên cứu của Trường Y Harvard (Mỹ), uống càphê điều độ không chỉ giúp tỉnh táo hơn mà còn có thể giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh mạn tính, từ tiểu đường đến Alzheimer.

13 lợi ích hàng đầu của càphê

1. Giàu chất chống oxy hóa

Ít ai ngờ rằng càphê là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa hàng đầu trong khẩu phần của người Mỹ, thậm chí vượt cả trái cây và rau củ, theo Viện Dinh dưỡng Mỹ (2023).

Các hợp chất polyphenol và hydrocinnamic trong càphê giúp trung hòa các gốc tự do, làm giảm stress oxy hóa - nguyên nhân gây tổn thương tế bào và lão hóa sớm.

(Ảnh: iStock)

Dù quá trình rang có làm mất một phần chất chống oxy hóa, tuy nhiên nó cũng đồng thời cũng tạo ra các hợp chất mới như melanoidin, có thể hoạt động như chất chống oxy hóa, giúp cân bằng lượng chất này bị mất đi.

2. Giảm nguy cơ tử vong nói chung

Càphê có thể giúp bạn sống lâu hơn. Một phân tích trên hơn 400.000 người do Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) thực hiện, công bố trên Annals of Internal Medicine (2022), cho thấy những người uống 2-4 tách càphê mỗi ngày có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 14-20% so với người không uống.

Lợi ích này được ghi nhận ở cả càphê thường và càphê decaf (không caffeine).

3. Tốt cho tâm trạng và sức khỏe tinh thần

Caffeine kích thích sản sinh dopamine - chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác vui vẻ và hưng phấn.

Một nghiên cứu của Đại học Harvard (2020) chỉ ra rằng phụ nữ uống 2-3 tách càphê mỗi ngày có nguy cơ trầm cảm thấp hơn 15%.

(Ảnh: iStock)

Càphê cũng liên quan đến giảm nguy cơ lo âu nhẹ và tăng cảm giác hứng khởi, đặc biệt khi tiêu thụ ở mức dưới 400 mg caffeine/ngày.

4. Tăng năng lượng và hiệu suất

Không chỉ giúp tỉnh táo, caffeine còn tăng khả năng tập trung, phản xạ và sức bền thể lực.

Nghiên cứu của Journal of Applied Physiology (2021) cho thấy vận động viên uống càphê trước khi tập có thể kéo dài thời gian vận động thêm 12% so với nhóm không uống.

Caffeine hoạt động bằng cách ức chế adenosine - chất gây buồn ngủ, đồng thời kích thích giải phóng adrenaline.

5. Bảo vệ gan

Theo nghiên cứu của Quỹ cải thiện sức khỏe gan British Liver Trust (Anh, 2023), những người uống từ 2 cốc càphê mỗi ngày trở lên có nguy cơ xơ gan thấp hơn tới 40%.

Nhiều nghiên cứu khác, trong đó có của Đại học Johns Hopkins (Mỹ), cho thấy càphê giúp giảm tích tụ mỡ trong gan, cải thiện men gan và giảm nguy cơ ung thư gan. Đáng chú ý, hiệu quả này ghi nhận ở cả càphê có và không có caffeine.

6. Giúp thận khỏe mạnh hơn

Một nghiên cứu đăng trên Kidney International Reports (Tạp chí của Hiệp hội Thận học Quốc tế, 2022) phát hiện những người uống càphê hàng ngày có nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính thấp hơn 23%.

Theo nghiên cứu, những người uống càphê hàng ngày có nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính thấp hơn 23%. (Ảnh: iStock)

Các chất chống oxy hóa trong càphê được cho là giúp giảm viêm và tăng lưu thông máu đến thận, hỗ trợ chức năng lọc tốt hơn.

7. Giảm nguy cơ Alzheimer và Parkinson

Bệnh Alzheimer và Parkinson đều có liên quan đến thoái hóa tế bào thần kinh. Một nghiên cứu dài hạn của Đại học Nam Australia (2021) cho thấy uống 3 tách càphê mỗi ngày giúp giảm nguy cơ Alzheimer tới 17%.

Tương tự, phân tích hơn 900.000 người do Neurology Journal (các tạp chí khoa học chuyên ngành thần kinh học quốc tế) công bố khẳng định người uống càphê thường xuyên giảm 25% nguy cơ mắc Parkinson.

8. Cải thiện sức khỏe tim mạch

Theo Tạp chí Tim mạch Dự phòng Châu Âu (2022), uống 2-3 tách càphê mỗi ngày có thể giảm 15% nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Các hợp chất trong càphê giúp cải thiện độ đàn hồi thành mạch, hỗ trợ tuần hoàn máu và giảm nhẹ huyết áp.

(Ảnh: iStock)

Tuy nhiên, nên tránh uống càphê quá đặc hoặc pha với nhiều đường, sữa đặc - điều có thể làm mất đi lợi ích này.

9. Giảm nguy cơ tiểu đường type 2

Một phân tích của Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan (2018) trên hơn 1 triệu người cho thấy tăng thêm 1 tách càphê mỗi ngày có thể giảm 11% nguy cơ tiểu đường tuýp 2.

Càphê chứa acid chlorogenic giúp cải thiện độ nhạy insulin và kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn.

10. Hỗ trợ giảm đau đầu nhẹ

Caffeine trong càphê có thể làm co mạch máu não, giảm lưu lượng máu và giảm cảm giác đau. Chính vì vậy, nhiều loại thuốc trị đau đầu (như Excedrin) đều chứa caffeine như một thành phần hỗ trợ.

Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc ngừng đột ngột, bạn có thể gặp “đau đầu do cai caffeine”.

11. Giảm nguy cơ bệnh gút

Theo Tổ chức Arthritis Foundation (Mỹ, 2023), càphê giúp giảm nồng độ axit uric - yếu tố gây ra các cơn đau gút. Nghiên cứu chỉ ra phụ nữ uống 4-6 tách càphê mỗi ngày giảm 22% nguy cơ mắc bệnh gút so với người không uống.

12. Hỗ trợ hệ miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm COVID-19

Một nghiên cứu của Đại học Northwestern (Mỹ, 2022) cho thấy những người uống từ 1-2 tách càphê mỗi ngày có nguy cơ nhiễm COVID-19 thấp hơn 10%. Các hợp chất polyphenol trong càphê có khả năng tăng cường đáp ứng miễn dịch và giảm viêm.

13. Có thể kéo dài tuổi thọ tế bào

Theo Cleveland Clinic (2023), caffeine kích thích quá trình “tự thực bào” - cơ chế loại bỏ tế bào hư hại, từ đó làm chậm lão hóa tế bào.

Uống càphê đen mỗi sáng được xem như một “ritual” giúp khởi động quá trình trao đổi chất khỏe mạnh hơn.

Uống càphê như thế nào để tốt cho sức khỏe?

Theo khuyến nghị của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), lượng caffeine an toàn tối đa cho người trưởng thành là 400 mg/ngày - tương đương khoảng 3-4 tách càphê.

(Ảnh: iStock)

Tuy nhiên, cách bạn uống quan trọng không kém. Các chuyên gia từ Johns Hopkins Medicine gợi ý:

- Ưu tiên càphê đen hoặc pha với sữa tươi, sữa hạt không đường thay vì kem béo, sữa đặc.

- Hạn chế đường và siro hương liệu - những “thủ phạm” biến càphê thành món tráng miệng nhiều calo.

- Có thể thêm bột quế, vani hoặc cacao để tăng hương vị và bổ sung chất chống oxy hóa tự nhiên.

- Không nên uống sau 15h chiều, để tránh ảnh hưởng giấc ngủ.

Ai nên thận trọng khi uống càphê?

Một số nhóm người cần cân nhắc hoặc hạn chế caffeine gồm:

Người bị rối loạn lo âu, mất ngủ, tim mạch hoặc huyết áp cao.

Phụ nữ mang thai: WHO khuyến nghị không vượt quá 200 mg caffeine/ngày (khoảng 1-2 tách nhỏ).

Người bị trào ngược dạ dày nên chọn càphê ít acid hoặc càphê cold brew để giảm kích ứng.

Càphê không chỉ là nguồn năng lượng cho buổi sáng, mà còn là “liều thuốc” tự nhiên giúp bảo vệ tim, não, gan và tâm trạng của bạn. Nghiên cứu từ Harvard, Johns Hopkins và WHO đều thống nhất: uống càphê điều độ, không lạm dụng, là một phần của lối sống lành mạnh.

Một tách càphê buổi sáng, nếu được pha đúng cách, có thể là khởi đầu hoàn hảo - không chỉ cho ngày mới, mà còn cho sức khỏe lâu dài./.

(Vietnam+)