10 sự kiện khoa học và công nghệ Việt Nam nổi bật năm 2024

10 sự kiện khoa học công nghệ nổi bật được chia thành các nhóm về chính sách khoa học công nghệ, khoa học ứng dụng, khoa học nhân văn và tôn vinh nhà khoa học. Cuộc bình chọn này do Câu lạc bộ nhà báo khoa học và công nghệ Việt Nam thực hiện và công bố chiều 23/12.

VỀ CƠ CHẾ CHÍNH SÁCH

Thống nhất chủ trương tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XV, Quốc hội ra Nghị quyết tiếp tục thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, đồng thời giao Chính phủ khẩn trương chỉ đạo bố trí nguồn lực thực hiện theo kết luận của cấp có thẩm quyền, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các luật có liên quan, trong đó có Luật Năng lượng nguyên tử. Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận gồm nhà máy 1 và 2, với tổng công suất 4.000 MW được Quốc hội Khóa XII thông qua cuối năm 2009.

Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050

Ngày 21/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 1018/QĐ-TTg ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050.

Mục tiêu của chiến lược, đến năm 2030 Việt Nam hình thành ít nhất 100 doanh nghiệp thiết kế, một nhà máy chế tạo chip bán dẫn quy mô nhỏ và 10 nhà máy đóng gói, kiểm thử sản phẩm bán dẫn. Ảnh minh họa: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Mục tiêu của chiến lược, đến năm 2030 Việt Nam hình thành ít nhất 100 doanh nghiệp thiết kế, một nhà máy chế tạo chip bán dẫn quy mô nhỏ và 10 nhà máy đóng gói, kiểm thử sản phẩm bán dẫn. Đến năm 2050, Việt Nam đạt 50.000 kỹ sư, đáp ứng nhu cầu phát triển.

Hợp nhất Bộ Khoa học và công nghệ với Bộ Thông tin và truyền thông

Ngày 6/12, Chính phủ ban hành kế hoạch định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ. Trong đó, hợp nhất Bộ Khoa học và Công nghệ với Bộ Thông tin và Truyền thông. Việc hợp nhất hai Bộ để tối ưu hóa nguồn lực, tránh chồng chéo, trùng lặp nhiệm vụ, đồng bộ về mặt chính sách, thuận lợi cho việc phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khuyến khích các giải pháp công nghệ.

Công bố Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương

Ngày 12/3, Bộ Khoa học và công nghệ công bố Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII), đồng thời công bố bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2023 của 63 tỉnh/thành phố. Trong đó, Hà Nội đạt điểm số cao nhất, tiếp theo là TP HCM và Hải Phòng.

Bộ chỉ số nhằm cung cấp bức tranh thực tế, tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương. Qua đó, cung cấp căn cứ và bằng chứng về điểm mạnh, điểm yếu, các yếu tố tiềm năng, các điều kiện cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương.

VỀ KHOA HỌC, CÔNG NGHỆ ỨNG DỤNG

Viện Vật lý Địa cầu làm chủ công nghệ quan trắc, báo tin động đất

Viện Vật lý Địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) là cơ quan đầu mối được giao thực hiện nhiệm vụ báo tin động đất và cảnh báo sóng thần ở Việt Nam.

Đến nay, Viện Vật lý Địa cầu đang vận hành gần 100 trạm quan trắc động đất trên lãnh thổ, lãnh hải Việt Nam. Năm 2024 ghi nhận 463 trận động đất có độ lớn dao động trong khoảng từ 2,4 đến 5,0 độ theo thang Mô men trên lãnh thổ và vùng biển Việt Nam. Trong số này có 59 trận động đất có độ lớn M ≥ 3.5 đã được thông báo đầy đủ trên các phương tiện thông tin đại chúng theo quy định.

Viettel vận hành trung tâm dữ liệu lớn nhất Việt Nam

Tháng 4, Tập đoàn công nghiệp - viễn thông quân đội (Viettel) đưa vào hoạt động Trung tâm dữ liệu Viettel Hòa Lạc với công suất 30MW, lớn nhất Việt Nam.

Viettel vận hành trung tâm dữ liệu lớn nhất Việt Nam. Ảnh: Viettel.

Đây cũng là trung tâm dữ liệu đầu tiên của Việt Nam được thiết kế công suất cao, gấp 2 lần mức trung bình, nhằm đáp ứng xu thế phát triển của trí tuệ nhân tạo với yêu cầu về chip hiệu năng cao, gia tăng khả năng tính toán.

FPT xây dựng Trung tâm trí tuệ nhân tạo

Ngày 18/8, Liên danh FPT Quy Nhơn (thuộc Tập đoàn FPT) phối hợp với UBND tỉnh Bình Định khởi công Dự án Trung tâm trí tuệ nhân tạo tại thành phố Quy Nhơn, Bình Định.

Dự án có quy mô hơn 93,2 ha, tổng vốn đầu tư 4.362 tỷ đồng. Trung tâm trí tuệ nhân tạo được xác định là nơi nghiên cứu, đào tạo, sản xuất phần mềm, hỗ trợ chuyển đổi số, cung cấp giải pháp an ninh mạng, an ninh xã hội, AI phục vụ con người, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị dịch vụ.

Techfest 2024 và 10 năm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam

Ngày hội Khởi nghiệp sáng tạo quốc gia năm 2024 (Techfest 2024) được Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức vào cuối tháng 11 vừa qua. Trong lần tổ chức thứ 10, Techfest 2024 đánh dấu những thành tựu nổi bật với gần 10.000 lượt người tham dự; quy tụ hơn 1.100 diễn giả và chuyên gia hàng đầu, tạo cơ hội chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và kết nối với hơn 200 đại diện quốc tế. Gần 400 gian hàng triển lãm từ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạomang đến những sản phẩm và giải pháp công nghệ độc đáo.

VỀ KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

Phát hiện khu cư trú người tiền sử niên đại 8.000 năm ở Bắc Kạn

Tháng 8, Hội Khảo cổ học Việt Nam và Bảo tàng tỉnh Bắc Kạn phát hiện ra nhiều dấu vết người tiền sử tại 4 di tích thuộc hơn 20 hang tại 2 xã Quảng Khê và Đồng Phúc, huyện Ba Bể sau hơn một tháng thực địa.

Tại hang Kẹm Liềm ở thôn Chợ Lèng, xã Quảng Khê, đoàn khảo sát đã phát hiện tầng văn hóa dày 0,7m nằm ngay trên nền đá tảng và tìm ra nhiều di vật. Dựa vào nghiên cứu tổng thể các di vật, kết cấu trầm tích địa tầng văn hóa, bước đầu đoàn khảo sát nhận định hang Kẹm Liềm là một di tích cư trú của người tiền sử thuộc giai đoạn sớm của thời đại đá mới có niên đại khoảng 7.000 - 8.000 năm cách ngày nay.

Ở một số hang khác, các phát hiện có giá trị lớn về mặt lịch sử, văn hóa và khoa học, góp phần làm phong phú thêm nhận thức về văn hóa tiền sử ở Bắc Kạn nói riêng và ở Việt Nam nói chung.

VỀ TÔN VINH NHÀ KHOA HỌC

Người Việt đầu tiên đoạt giải thưởng thiên văn quốc tế Đài Loan (Trung Quốc)

PGS.TS Hoàng Chí Thiêm (45 tuổi, hiện làm việc tại Viện Nghiên cứu khoa học thiên văn vũ trụ Hàn Quốc và Đại học Khoa học công nghệ Hàn Quốc) đã đoạt Giải thưởng bài giảng cho nhà thiên văn học trẻ toàn thế giới năm 2024 do Đại học Ƭrung ương Đài Loan tặng.

PGS.TS Hoàng Chí Thiêm. Ảnh: NVCC.

Ông là người Việt Nam đầu tiên, đồng thời là người thứ tư đang làm việc ở châu Á đoạt giải thưởng nàу. Giải thưởng được tổ chức từ năm 2012, dành cho 1-2 nhà khoa học dưới 45 tuổi, không phân biệt quốc tịch, sắc tộc. Giải thưởng do Hội đồng quốc tế gồm các nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực thiên văn và vật lý thiên văn đề cử, đánh giá và lựa chọn trao tặng.

Hà Anh

Cổng TTĐT Chính phủ