1 bản án của TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu bị hủy vì tính thời hiệu khởi kiện không đúng
Bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhận định thời hiệu khởi kiện của người dân còn nhưng tòa phúc thẩm cho rằng nhận định trên không chính xác nên đã hủy án.
Vừa qua, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã tuyên chấp nhận kháng cáo của UBND TP Vũng Tàu, hủy án sơ thẩm vụ một người dân khởi kiện, yêu cầu ban hành quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ mới sau 14 năm TP này thu hồi đất để làm dự án.
Khởi kiện vì nhiều năm không được giải quyết khiếu nại
Theo đó, năm 2011, TP Vũng Tàu có quyết định thu hồi 2,38 ha đất tại phường 10 do bà Nguyễn Thị Hoàng (ngụ TP Vũng Tàu) đang sử dụng để giao cho doanh nghiệp làm một dự án du lịch.
Ngày 1-11-2011, thành phố có quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ cho bà Hoàng số tiền hơn 63 triệu đồng (không bồi thường về đất). Cùng ngày, bà Hoàng gửi đơn khiếu nại Chủ tịch TP Vũng Tàu. Sau đó bà tiếp tục khiếu nại UBND TP Vũng Tàu, yêu cầu giải quyết, buộc phải bồi thường, hỗ trợ toàn bộ giá trị đất bị thu hồi.
Từ đó đến nay, TP Vũng Tàu tiến hành xác minh về nguồn gốc đất và các tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc sử dụng đất hợp pháp của bà Hoàng, nhưng không ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu…
Bà Hoàng liên tục làm đơn nhưng Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu vẫn không ban hành quyết định giải quyết. Từ tháng 4-2023, bà Hoàng khởi kiện hành chính yêu cầu tòa án tuyên hành vi không ban hành quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu là trái pháp luật.
Sau đó, bà khởi kiện bổ sung, yêu cầu hủy một phần quyết định phê duyệt phương án bồi thường kinh phí năm 2011; buộc TP Vũng Tàu ban hành quyết định mới, phê duyệt kinh phí bồi thường giá trị quyền sử dụng đất đã thu hồi.

TP Vũng Tàu thu hồi khu đất từ năm 2011 và không phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ về giá trị quyền sử dụng hơn 2,3 đất cho người dân. Ảnh: TK
TP Vũng Tàu khẳng định đây là vụ việc phức tạp. Từ khi bà Hoàng có khiếu nại, thành phố vẫn đang giao các phòng chuyên môn giải quyết vụ việc đúng quy định. Thời hiệu khởi kiện của bà Hoàng với quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đã hết. Do đó, việc bà Hoàng khởi kiện là không có cơ sở. Bên cạnh đó cũng chỉ ra nhiều điểm mâu thuẫn, chưa hợp lý về một số giấy tờ liên quan nguồn gốc, kê khai đăng ký đất của bà Hoàng.
Trong đó, chủ đất bán đất cho bà Hoàng được phòng Quản lý nhà đất thị xã Vũng Tàu xác nhận đã đăng ký đất năm 1976, với diện tích 1,1 ha. Năm 1978, người này bán cho bà Hoàng 2,6 ha đất (gồm 1,1 ha đã được xác nhận, còn lại do khai phá thêm). Sau đó, bà Hoàng đăng ký kê khai, đóng thuế và là người trực tiếp sử dụng đất từ đó đến thời điểm thu hồi đất.
Nhưng theo TP Vũng Tàu, giấy xác nhận đất được phòng Quản lý nhà đất thị xã Vũng Tàu năm 1976 ký, nhưng con dấu đóng lại của Ban Quản lý nhà cửa TP Vũng Tàu. Vấn đề này chưa hợp lý vì TP Vũng Tàu mới được thành lập từ năm 1991. Mặt khác, một số diện tích đất này nằm chồng lấn với đất trồng rừng theo bản đồ năm 1985.
Tòa phúc thẩm hủy án vì thời hiệu khởi kiện đã hết
Tại bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tháng 5-2024, HĐXX nhận định bà Hoàng còn thời hiệu khởi kiện, chấp nhận các yêu cầu khởi kiện của bà Hoàng. Đồng thời tuyên hủy một phần trong quyết định năm 2011, buộc TP Vũng Tàu phải ban hành quyết định bồi thường, hỗ trợ toàn bộ giá trị đất đã thu hồi cho bà Hoàng…
Tuy nhiên, theo TAND Cấp cao, sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra tại tòa, căn cứ kết quả tranh tụng tại phiên tòa, HĐXX xét thấy việc tòa cấp sơ thẩm cho rằng còn thời hiệu khởi kiện là không đúng.

Giấy xác nhận đăng ký đất lập năm 1976 ghi phòng Quản lý nhà đất thị xã Vũng Tàu nhưng con dấu lại của Ban Quản lý Nhà cửa TP Vũng Tàu
Theo quy định của Luật Tố tụng Hành chính thì thời hiệu để bà Hoàng khởi kiện về hành vi hành chính và quyết định hành chính nêu trên là đến hết ngày 6-2-2013. Nhưng đến năm 2023, bà Hoàng mới khởi kiện thì thời hiệu khởi kiện đã hết, bà mất quyền khởi kiện...
Vì thời hiệu khởi kiện đã hết nên bà Hoàng không có quyền khởi kiện yêu cầu hủy quyết định của UBND TP Vũng Tàu năm 2011.
Đáng lẽ, tòa án cấp sơ thẩm phải trả lại đơn cho bà Hoàng hoặc đã thụ lý thì căn cứ Luật Tố tụng hành chính ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án; trả lại đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ cho đương sự nếu có yêu cầu.
Vì vậy, HĐXX chấp nhận kháng cáo của TP Vũng Tàu yêu cầu áp dụng thời hiệu khởi kiện đối với vụ án này. HĐXX cũng không xem xét nội dung các quyết định đã ban hành của TP Vũng Tàu đối với bà Hoàng.