Ý tưởng sáng tạo biến rác nhựa thành tài nguyên

Mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa ra môi trường, trong đó 0,28 – 0,73 triệu tấn trôi ra biển, nhưng chỉ 27% được tái chế.

Một trong những giải pháp sáng tạo là trang web Loopnet, nơi các bên thu gom và đơn vị tái chế có thể kết nối, biến rác thải nhựa thành vật dụng hữu ích. Bà Nguyễn Dạ Quyên, Chủ dự án Loopnet, cho biết: “Mỗi 1 kg nhựa tái chế có thể giúp giảm được khoảng 1–2 kg CO₂ phát thải, vừa có giá trị kinh tế, vừa góp phần bảo vệ môi trường. Việt Nam hiện có hơn 1 triệu tấn phế nhựa mỗi năm từ các nhà máy, nếu tận dụng được, sẽ giảm đáng kể việc nhập khẩu phế nhựa”.

Không chỉ là kết nối, nhiều ý tưởng khác như sản xuất túi rác phân hủy sinh học, đồ nhựa tái chế… cũng đang trở thành xu hướng. Ông Hoàng Thành Vĩnh, Cán bộ quản lý Chương trình Kinh tế tuần hoàn và Chất thải, UNDP Việt Nam, nhận định: “Đây là những giải pháp tích cực, thể hiện sự năng động và đổi mới, mang đến yếu tố mới cho công tác bảo vệ môi trường”.

Theo các chuyên gia, để giảm rác thải nhựa, ngoài việc tuyên truyền phân loại rác, doanh nghiệp cần xây dựng thói quen sản xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn, phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, tổ chức trung gian, đơn vị thu gom và tái chế. Ông Nguyễn Đức Toàn – Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam (VASI) nhấn mạnh: “Cần có chính sách cứng rắn hơn, phát triển kinh doanh dựa trên kinh tế tuần hoàn và quản lý trên nền tảng số, từ đó kiểm soát được vòng đời của sản phẩm nhựa, bao bì”.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các chính sách như “Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất” và mô hình “đặt cọc hoàn trả” đã giúp nhiều nước giảm thiểu rác thải nhựa hiệu quả. Ông Erlend Skutlaber, Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Na Uy tại Việt Nam, cho biết: “Tại Na Uy, các nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm toàn bộ vòng đời sản phẩm, đặc biệt bao bì, từ đó buộc họ sáng tạo hơn và nâng cao hiệu quả tái chế”.

Hành trình vạn dặm bắt đầu từ những bước đi nhỏ. Những ý tưởng sáng tạo trong giảm thiểu rác thải nhựa, dù khởi đầu từ từng cá nhân hay doanh nghiệp, đều góp phần hình thành nền tảng cho một chiến dịch quốc gia bền vững, hướng tới mục tiêu giảm ô nhiễm nhựa và bảo vệ môi trường sống.

Thu Hòa