Y tế cơ sở bứt phá từ chính sách mới

Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị vừa được ban hành đã tạo ra bước ngoặt quan trọng trong công tác chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Trong đó, điểm nhấn nổi bật là chính sách ưu đãi đặc thù về phụ cấp nghề dành cho đội ngũ y tế cơ sở và y tế dự phòng, những người đang trực tiếp làm việc ở tuyến đầu, giữ vai trò nền tảng trong hệ thống y tế quốc gia.

Từ chỗ tập trung vào điều trị, nay ngành y tế sẽ chuyển dần trọng tâm sang công tác phòng bệnh, lấy y tế dự phòng và y tế cơ sở làm trụ cột.

Theo nội dung của nghị quyết, người trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế xã và cơ sở y tế dự phòng sẽ được nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề lên tối thiểu 70%.

Đặc biệt, mức phụ cấp có thể lên tới 100% đối với nhân viên y tế công tác tại các địa bàn khó khăn như vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; hoặc làm việc trong các lĩnh vực đặc thù như tâm thần, pháp y, hồi sức cấp cứu, pháp y tâm thần, giải phẫu bệnh và các nhóm ngành khác theo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Cùng với đó, bác sỹ, bác sỹ y học dự phòng và dược sỹ khi mới được tuyển dụng sẽ được xếp lương từ bậc 2 thay vì bậc 1 như hiện nay. Đây là thay đổi mang tính đột phá, giúp cải thiện thu nhập, tăng động lực làm việc và thu hút sinh viên ngành y dược về công tác tại tuyến cơ sở, nơi vốn đang thiếu nhân lực trầm trọng.

Chính sách mới cũng cho thấy sự thay đổi trong tư duy phát triển hệ thống y tế. Từ chỗ tập trung vào điều trị, nay ngành y tế sẽ chuyển dần trọng tâm sang công tác phòng bệnh, lấy y tế dự phòng và y tế cơ sở làm trụ cột.

Bên cạnh ưu đãi về phụ cấp và lương, Nghị quyết 72 còn đề ra hàng loạt giải pháp để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại tuyến cơ sở như tăng cường đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng, đào tạo cán bộ, chuyển giao kỹ thuật và hợp tác quốc tế.

Bộ Y tế cũng sẽ phối hợp với các đối tác để đưa cán bộ đi đào tạo chuyên sâu tại các quốc gia có nền y học tiên tiến thông qua các chương trình học bổng, nhằm từng bước nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ y tế tuyến dưới.

Một nội dung quan trọng khác trong chính sách lần này là kế hoạch khám sức khỏe định kỳ cho toàn dân bắt đầu từ năm 2026.

Theo tính toán, với chi phí trung bình khoảng 300.000 đồng/người/lần khám, tổng kinh phí dự kiến sẽ vào khoảng 30.000 tỷ đồng mỗi năm cho quy mô dân số 100 triệu người.

Trong đó, ngân sách Nhà nước sẽ chi khoảng 25.000 tỷ đồng, phần còn lại do người sử dụng lao động và các nguồn xã hội hóa chi trả.

Các trạm y tế xã sẽ đảm nhận vai trò tổ chức khám sức khỏe ban đầu, đồng thời khởi tạo hồ sơ sức khỏe điện tử cho từng người dân để theo dõi và quản lý sức khỏe theo vòng đời. Điều này không chỉ giúp phát hiện sớm bệnh tật, giảm gánh nặng chi phí điều trị, mà còn thể hiện rõ định hướng y tế dự phòng đang ngày càng được ưu tiên.

Để đảm bảo nhân lực cho kế hoạch này, Bộ Y tế đặt mục tiêu từ nay đến năm 2030, mỗi trạm y tế xã sẽ có đủ bác sỹ theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Trong giai đoạn 2025-2030, mỗi năm các địa phương sẽ điều động ít nhất 1.000 bác sỹ về tuyến xã. Dự kiến đến năm 2027, mỗi trạm y tế sẽ có từ 4-5 bác sỹ, từng bước khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực kéo dài tại tuyến y tế cơ sở.

Giới chuyên môn nhận định, chính sách nâng phụ cấp ưu đãi nghề lên tới 100% tại các khu vực khó khăn hoặc trong các lĩnh vực đặc thù là giải pháp kịp thời trong bối cảnh nhiều nhân viên y tế nghỉ việc hoặc chuyển khỏi tuyến cơ sở do áp lực công việc lớn, thu nhập thấp, điều kiện làm việc khó khăn.

Khi đời sống của cán bộ y tế được cải thiện, môi trường làm việc ổn định và có cơ hội phát triển, họ sẽ an tâm gắn bó lâu dài với công việc, từ đó góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

Với Nghị quyết 72, hàng chục nghìn nhân viên y tế đang làm việc tại các trạm y tế xã và cơ sở y tế dự phòng trên cả nước sẽ được thụ hưởng chính sách đãi ngộ mới.

Đây là động lực lớn để hệ thống y tế cơ sở không chỉ tồn tại mà phát triển mạnh mẽ, trở thành "người gác cổng" vững chắc cho sức khỏe cộng đồng.

Đồng thời, các giải pháp đi kèm như khám sức khỏe định kỳ toàn dân, quản lý sức khỏe theo vòng đời, tăng cường hợp tác quốc tế và đầu tư cho nhân lực, vật lực sẽ tạo nên nền tảng y tế bền vững, phù hợp với yêu cầu chăm sóc sức khỏe toàn dân trong thời kỳ mới.

D.Ngân