Xung đột tại miền Nam Syria: Hơn 1.100 người thiệt mạng, trao đổi tù nhân thất bại, Israel phối hợp hành động với Mỹ

Xung đột tại tỉnh Sweida, miền Nam Syria đã khiến hơn 1.100 người thiệt mạng. (Nguồn: Syriahr)

Ngày 20/7, kênh truyền hình Sky News Arabia dẫn nguồn y tế địa phương cho biết, có 298 dân thường đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh và 427 tay súng thuộc lực lượng tự vệ của người Druze tử vong.

Trong khi đó, lực lượng đặc nhiệm thuộc Bộ Nội vụ và Bộ Quốc phòng Syria được điều từ Damascus đến khu vực để vãn hồi trật tự đã mất 354 binh sĩ. Ngoài ra, 21 thành viên của các nhóm dân quân thân chính phủ thuộc các bộ tộc Arab và 19 thành viên lực lượng an ninh nội địa cũng thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel.

Tình hình tại Sweida trở nên nghiêm trọng kể từ ngày 13/7, khi nổ ra các cuộc giao tranh giữa lực lượng tự vệ Druze và dân quân bộ tộc Arab tại khu vực có đông người Druze sinh sống.

Ngày 15/7, quân đội Syria tiến vào thành phố Sweida - trung tâm hành chính của tỉnh - nhằm lập lại trật tự.

Không lâu sau đó, Israel bắt đầu tiến hành các cuộc không kích vào các đoàn xe quân sự của Syria và một số mục tiêu tại Damascus. Israel tuyên bố, các hành động này nhằm bảo vệ cộng đồng Druze.

Ngày 19/7, Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa công bố lệnh ngừng bắn tại tỉnh Sweida, tuy nhiên, kế hoạch trao đổi tù nhân và con tin giữa cộng đồng Druze và các bộ tộc Arab, dự kiến diễn ra vào chiều 20/7, đã thất bại do lệnh ngừng bắn bị vi phạm.

Theo kênh truyền hình Sham TV, các nhóm Bedouin đã tấn công vị trí của lực lượng Druze gần các khu vực Arika và al-Majdal, vốn đã nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng tự vệ Druze từ sáng 20/7. Sau đó, những người ủng hộ giáo sĩ Sheikh Hikmat al-Hijri - một nhân vật Druze cực đoan kêu gọi tăng cường quan hệ với Israel và phản đối chính quyền Damascus - đã đẩy lùi cuộc tấn công.

Những người ủng hộ ông al-Hijri cũng đã ngăn cản một phái đoàn chính phủ vận chuyển hàng viện trợ nhân đạo tiến vào tỉnh. Chính quyền Syria đã lên án những hành động này.

Trước đó, hoạt động trao đổi tù nhân được lên kế hoạch diễn ra lúc 18h ngày 20/7 tại khu vực gần Umm Zeitun. Các giáo sĩ Druze đã kêu gọi các bên "hợp tác và thể hiện tinh thần trách nhiệm cao nhất để bảo đảm tiến trình này thành công", đồng thời yêu cầu chính quyền khôi phục dịch vụ liên lạc và internet tại địa phương.

Trong diễn biến liên quan, cũng ngày 20/7, đài truyền hình Kan của Israel đưa tin, nước này đã phối hợp với Mỹ chuyển giao viện trợ nhân đạo và thiết bị y tế cho tỉnh Sweida vào đêm trước đó, ngay khi được tất cả các cơ quan chức năng có thẩm quyền cho phép.

Hiện tại, việc thực hiện lệnh ngừng bắn tại Sweida gặp nhiều rào cản, cả do thiếu cơ chế giám sát lẫn xung đột lợi ích giữa các nhóm vũ trang và chính quyền trung ương. Nếu không có một sáng kiến hòa giải mang tính quốc tế và ràng buộc về pháp lý, nguy cơ bạo lực tái diễn vẫn rất cao.

Người Druze là một cộng đồng sắc tộc – tôn giáo nói tiếng Arab, sống chủ yếu tại Syria, Lebanon, Israel và Jordan. Cộng đồng người Druze tại Syria hiện có khoảng 700.000 người, là nhóm sắc tộc – tôn giáo thiểu số lớn thứ ba tại nước này sau người Kurd và người Alawite.

Trong khi đó, tại Israel, có khoảng 150.000 người Druze sinh sống chủ yếu ở vùng Galilee, phía Bắc nước này. Nhiều người Druze phục vụ trong quân đội và cảnh sát Israel, một số còn giữ cấp bậc cao… điều này khiến tiếng nói của họ không dễ bị giới lãnh đạo chính trị Israel phớt lờ.

Bảo Minh