Xuất nhập khẩu duy trì đà tăng trưởng tích cực

Sản xuất và xuất khẩu phục hồi rõ nét

Thông tin từ Bộ Công Thương, 7 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ước đạt 261,8 tỷ USD, tăng 14,6% so với cùng kỳ năm 2024 và vượt chỉ tiêu tăng trưởng đã đề ra. Bình quân mỗi tháng xuất khẩu đạt 37,4 tỷ USD; riêng tháng 5 và tháng 6 đều vượt 39,5 tỷ USD, trong khi tháng 7 ước tính đạt mức cao nhất, hơn 41,6 tỷ USD.

Đóng gói, dán tem nhãn cho sản phẩm bưởi da xanh xuất khẩu. Ảnh minh họa

Ở chiều nhập khẩu, 7 tháng qua, kim ngạch đạt 252,1 tỷ USD, tăng 17,9% so với cùng kỳ. Sự phục hồi của sản xuất và xuất khẩu đã kéo theo nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu, linh kiện phục vụ đơn hàng xuất khẩu.

Đánh giá về tình hình xuất nhập khẩu 7 tháng qua, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải nhận định, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đáng chú ý, một số mặt hàng được hưởng lợi từ việc cắt giảm thuế, các hiệp định thương mại được triển khai hiệu quả, thị trường mở rộng hơn. Nhờ vậy, kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu đều tăng, góp phần cải thiện cán cân thương mại và làm “ấm” lên bức tranh kinh tế chung.

Tăng trưởng xuất khẩu 14,8% trong 7 tháng năm 2025 được coi là một tín hiệu rõ rệt về sự cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Theo đó, nhiều ngành hàng duy trì được đà tăng trưởng tốt, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Mặc dù vẫn có một số lĩnh vực chững lại do nhu cầu giảm hoặc chịu tác động từ biến động thương mại toàn cầu, nhưng nhìn chung xu hướng là tích cực.

Tuy nhiên, không thể bỏ qua những thách thức đang hiện hữu, đó là: xu hướng bảo hộ thương mại tại nhiều quốc gia lớn vẫn diễn biến phức tạp; biến động lãi suất, tỷ giá và giá nguyên liệu đầu vào. Ngoài ra, rào cản kỹ thuật tại các thị trường nhập khẩu ngày càng gia tăng, đặc biệt đối với hàng nông sản và thực phẩm chế biến.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh – Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính nhìn nhận, điểm đáng chú ý là trong khi kim ngạch xuất khẩu của khu vực FDI tăng mạnh, khu vực kinh tế trong nước lại giảm sút trong tháng 7 so với cùng kỳ năm 2024. Điều này cho thấy sự phụ thuộc lớn vào khối FDI vẫn là một vấn đề cần quan tâm nếu Việt Nam muốn nâng cao tính tự chủ trong thương mại quốc tế.

“Các tháng cuối năm 2025 vẫn còn nhiều ẩn số, triển vọng vẫn khả quan nếu Việt Nam duy trì tốt các thị trường hiện có, tận dụng ưu đãi từ các FTA và đẩy mạnh khai thác thị trường mới. Nhiều khả năng tăng trưởng xuất khẩu sẽ tiếp tục nhưng với tốc độ chậm hơn so với giai đoạn đầu năm 2025, trước khi phục hồi mạnh hơn vào năm sau” - PGS.TS Đinh Trọng Thịnh dự báo.

Tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu

Để duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu, nhiều chuyên gia đồng quan điểm, Việt Nam cần tập trung vào 3 nhóm giải pháp chính. Thứ nhất, nâng cao chất lượng hàng hóa để đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định ngày càng khắt khe của các thị trường nhập khẩu. Thứ hai, tăng cường đàm phán, tháo gỡ rào cản thương mại và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Thứ ba, hỗ trợ DN nâng cao năng lực cạnh tranh, đặc biệt là DN nhỏ và vừa, giúp họ tiếp cận thông tin thị trường và nguồn vốn ưu đãi.

Ngành hàng da giày xuất khẩu duy trì tăng trưởng ổn định trong 7 tháng năm 2025. Ảnh minh họa

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, các DN cần đóng vai trò tiên phong, chủ động chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để đáp ứng yêu cầu phát triển của giai đoạn mới. Song song đó, Bộ Công Thương phải sẵn sàng tinh thần hỗ trợ, hoàn thiện cơ chế và chính sách theo hướng tạo thuận lợi, giúp DN linh hoạt trong sản xuất, kinh doanh, mở rộng thị trường, đồng thời duy trì đà tăng trưởng và hướng tới phát triển bền vững”.

Bên cạnh đó, việc theo sát diễn biến thị trường thế giới để điều chỉnh kịp thời chiến lược xuất khẩu là yếu tố then chốt. Các hiệp hội ngành hàng được khuyến nghị đóng vai trò cầu nối, cung cấp thông tin và hỗ trợ DN cập nhật quy định mới của từng thị trường.

Lưu ý về giải pháp tận dụng lợi thế của hiệp định thương mại, TS Lê Quốc Phương - nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin công nghiệp và thương mại (Bộ Công Thương) phân tích: với 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, Việt Nam đang có lợi thế đặc biệt trong mở rộng thị trường. Việc tận dụng hiệu quả các FTA không chỉ giúp hàng hóa Việt Nam giảm thuế, mà còn tạo điều kiện nâng cấp chất lượng sản xuất, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Tuy nhiên, việc tận dụng FTA không chỉ dừng lại ở DN xuất khẩu trực tiếp. Ngay cả DN cung ứng nguyên liệu, dịch vụ hỗ trợ xuất khẩu cũng cần nắm rõ cam kết, yêu cầu và tiêu chuẩn để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Với sự chủ động từ DN, cùng chính sách hỗ trợ linh hoạt và kịp thời từ Nhà nước, đặc biệt là Bộ Công Thương, Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để kỳ vọng duy trì nhịp tăng trưởng ổn định, hướng tới một nền thương mại bền vững và tự chủ hơn trong tương lai.” – TS Lê Quốc Phương nhấn mạnh.

Ánh Ngọc