Xuất khẩu Việt Nam 2025 sắp cán đích: Nhiều mặt hàng chạm mốc 10 tỷ USD

Bước sang quý 4/2025, bức tranh xuất khẩu của Việt Nam đang cho thấy nhiều gam màu tươi sáng. Các số liệu thống kê sơ bộ từ cơ quan chức năng cho thấy, kim ngạch xuất khẩu cả nước đã và đang tiến gần mục tiêu tăng trưởng, với nhiều nhóm hàng chủ lực vượt ngưỡng 10 tỷ USD, khẳng định sức bật của nền kinh tế trong bối cảnh thương mại toàn cầu còn nhiều biến động.

NHỮNG “CỘT MỐC 10 TỶ USD” ẤN TƯỢNG

Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, trong 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu Việt Nam ghi nhận dấu ấn đặc biệt khi có tới 7 nhóm hàng hóa vượt ngưỡng 10 tỷ USD, chiếm gần 68% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Dẫn đầu là điện tử, máy tính và linh kiện với kim ngạch xấp xỉ 66,9 tỷ USD, tăng hơn 43% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục khẳng định vị thế là động lực chính của tăng trưởng xuất khẩu. Kế đến là điện thoại và linh kiện đạt khoảng 38,2 tỷ USD, cùng với máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác hơn 37 tỷ USD, tạo nên “bộ ba” công nghiệp chế biến chế tạo, đóng góp hơn một nửa giá trị xuất khẩu của Việt Nam.

Ở nhóm công nghiệp nhẹ, dệt may và giày dép lần lượt đạt 26,5 tỷ USD và 16,1 tỷ USD, phản ánh sự ổn định của các ngành hàng thâm dụng lao động vốn là thế mạnh truyền thống. Đáng chú ý, gỗ và sản phẩm gỗ đạt 11,1 tỷ USD cùng phương tiện vận tải và phụ tùng đạt 11,4 tỷ USD tiếp tục duy trì sức tăng trưởng tích cực, cho thấy khả năng Việt Nam không chỉ xuất khẩu hàng tiêu dùng mà còn từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng công nghiệp toàn cầu.

Nhìn từ cơ cấu, các nhóm hàng vượt mốc 10 tỷ USD đều mang hai giá trị nổi bật. Thứ nhất, chúng phản ánh sự dịch chuyển của nền kinh tế sang công nghiệp chế biến, chế tạo và xuất khẩu công nghệ cao, giảm dần sự phụ thuộc vào xuất khẩu thô.

Thứ hai, ở khía cạnh nông – lâm sản, những ngành hàng như gỗ đã chứng minh rằng giá trị gia tăng từ chế biến sâu và đáp ứng tiêu chuẩn xanh đang mở ra cánh cửa lớn tại các thị trường phát triển. Đây chính là nền tảng để Việt Nam hướng tới mục tiêu xuất khẩu bền vững, không chỉ tăng về lượng mà còn khẳng định về chất.

Xuất khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện của Việt Nam tăng trưởng mạnh

Cũng theo số liệu thống kê của Cục Hải quan cũng cho thấy, trị giá xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong kỳ 1 tháng 9/2025 đạt 15,21 tỷ USD, giảm 17,3% tương ứng giảm 3,17 tỷ USD so với kỳ 2 tháng 8/2025. Tính đến hết ngày 15/9/2025, tổng trị giá xuất khẩu hàng hóa của nhóm các doanh nghiệp này đạt 243,64 tỷ USD, tăng 21,1%, tương ứng tăng 42,43 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước, chiếm 74,9% tổng trị giá xuất khẩu của cả nước.

Trong bối cảnh thế giới biến động mạnh mẽ bởi các yếu tố địa chính trị và sự bùng nổ của công nghệ, Việt Nam đang từng bước chuyển dịch từ vai trò “công xưởng sản xuất” sang trung tâm sáng tạo công nghệ cao trong khu vực.

Ngành điện tử Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế phát triển: vị trí địa lý chiến lược trong khu vực công nghiệp năng động bậc nhất thế giới, thị trường nội địa hơn 100 triệu dân, cùng khả năng kết nối trực tiếp với cộng đồng ASEAN gần 600 triệu dân. Đây là nền tảng vững chắc để thu hút các dòng vốn đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng dài hạn.

Mặc dù những bất ổn kinh tế, thương mại và xung đột toàn cầu tiếp tục ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, triển vọng của lĩnh vực điện tử tại Việt Nam vẫn được đánh giá rất lớn. Hàng loạt dự án sản xuất điện tử quy mô lớn đã và đang được triển khai, từ các nhà máy chuẩn bị vận hành cho tới những kế hoạch đầu tư mới.

Sự hiện diện của các tập đoàn hàng đầu thế giới như Samsung, LG, Foxconn, Intel, Canon, Compal, Pegatron, Luxshare… với những dự án trị giá hàng tỷ USD đã nhanh chóng nâng cao năng lực sản xuất, đưa Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp điện tử.

Nếu đơn hàng xuất khẩu tiếp tục duy trì ổn định, kim ngạch nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện của Việt Nam trong năm nay hoàn toàn có thể cán mốc 100 tỷ USD, củng cố thêm vị thế của ngành trong nền kinh tế quốc gia.

ĐỘNG LỰC TĂNG TRƯỞNG VÀ THÁCH THỨC SONG HÀNH

Tuy nhiên, năm 2025, bức tranh thương mại quốc tế vẫn phủ bóng bởi nhiều bất ổn: căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU gây sức ép lên nhu cầu tiêu dùng, trong khi xu hướng bảo hộ mậu dịch nổi lên ở nhiều khu vực. Điều này khiến chuỗi cung ứng toàn cầu liên tục chịu thử thách.

Trong bối cảnh ấy, xuất khẩu Việt Nam cho thấy khả năng thích ứng đáng ghi nhận. Nhờ tận dụng hiệu quả các FTA thế hệ mới (CPTPP, EVFTA, RCEP…), hàng hóa Việt Nam ngày càng có chỗ đứng vững chắc ở những thị trường lớn. Đặc biệt, sự dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc đã mang lại cho Việt Nam cơ hội trở thành điểm đến sản xuất – xuất khẩu mới của nhiều tập đoàn đa quốc gia.

Các mặt hàng chủ lực dần khẳng định sức cạnh tranh tại các thị trường trọng điểm: Mỹ tiếp tục là thị trường quan trọng bậc nhất, đặc biệt đối với dệt may, đồ gỗ, thủy sản và cà phê. Người tiêu dùng Mỹ ngày càng ưa chuộng các sản phẩm có chứng chỉ xanh, truy xuất nguồn gốc minh bạch, lợi thế mà nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã nhanh chóng nắm bắt.

EU với EVFTA mở ra ưu đãi thuế quan, giúp nông sản và hàng chế biến sâu của Việt Nam gia tăng khả năng cạnh tranh, từ gạo, cà phê cho tới hạt điều, thủy sản. Trong khi đó, thị trường Nhật Bản coi trọng sự an toàn, chuẩn mực khắt khe về vệ sinh thực phẩm. Việc cá tra, tôm hay trái cây Việt Nam liên tục có mặt tại hệ thống siêu thị Nhật cho thấy sự cải thiện rõ rệt về chất lượng.

Trung Quốc vẫn là thị trường lớn cho nông, thủy sản Việt Nam, song đang dịch chuyển mạnh sang yêu cầu tiêu chuẩn hóa, đóng gói hiện đại và giao dịch chính ngạch. Điều này buộc doanh nghiệp Việt Nam phải đầu tư nhiều hơn vào chế biến sâu và chuỗi lạnh logistics.

Dù triển vọng tích cực, xuất khẩu Việt Nam vẫn đối mặt với không ít rào cản: chi phí logistics và vận tải quốc tế duy trì ở mức cao, yêu cầu “xanh hóa” sản xuất từ năng lượng tái tạo đến giảm phát thải carbon ngày càng khắt khe tại EU và Bắc Mỹ, trong khi cạnh tranh từ các quốc gia cùng khu vực như Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ ngày càng gay gắt. Bên cạnh đó, việc thiếu chủ động nguồn nguyên liệu vẫn là hạn chế cố hữu của nhiều ngành.

Nhìn nhận khách quan, với quỹ đạo hiện tại, nhiều chuyên gia dự báo tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam năm 2025 có thể thiết lập một kỷ lục mới, vượt xa mức cùng kỳ những năm trước. Việc ngày càng nhiều nhóm hàng chủ lực đạt hoặc vượt mốc 10 tỷ USD không chỉ là thành tựu về kim ngạch, mà còn minh chứng cho sự dịch chuyển của Việt Nam từ một nền kinh tế xuất khẩu thô sang một quốc gia xuất khẩu chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao. Đây chính là nền tảng củng cố vị thế của Việt Nam trên bản đồ thương mại toàn cầu trong giai đoạn tới.

Hà Linh