Xuất khẩu gạo: Lo ngại gặp khó tại thị trường trọng điểm

Theo thống kê sơ bộ mới nhất của Tổng cục Hải quan, tính đến hết ngày 15/11, xuất khẩu gạo Việt Nam đạt hơn 8 triệu tấn, thu về gần 5,05 tỷ USD, tăng 9,16% so với cùng kỳ về lượng nhưng tăng đến 21,49% về kim ngạch xuất khẩu.

Indonesia là thị trường lớn thứ 2 của gạo Việt Nam với 655 triệu USD, tăng 20,24% so với cùng kỳ năm trước (Ảnh: TTXVN)

Đặc biệt, đây là lần đầu tiên trong lịch sử kim ngạch xuất khẩu của mặt hàng này vượt 5 tỷ USD nhờ giá gạo xuất khẩu đạt mức cao ngay từ đầu năm, giá bình quân 626 USD/tấn, tăng khoảng 12% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xét về thị trường xuất khẩu, Philippines hiện là nước nhập khẩu gạo Việt Nam lớn nhất trong 10 tháng đầu năm 2024, chiếm 46,93% trong tổng lượng và chiếm 46,05% trong tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của cả nước. Xuất khẩu sang thị trường này đã đạt gần 3,64 triệu tấn, tương đương gần 2,24 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm, tăng 38,38% về lượng, tăng 59,14% về kim ngạch và tăng 15% về giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Vị trí thứ 2 thuộc về Indonesia với gần 1,09 triệu tấn, tương đương 655,21 triệu USD; chiếm 14,02% trong tổng lượng và chiếm 13,48% trong tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của cả nước.

Malaysia đứng thứ 3 với 674.735 tấn, tương đương 399,88 triệu USD, chiếm 8,7% trong tổng lượng và chiếm 8,22% trong tổng kim ngạch.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo thế giới đang tăng trở lại trong tuần qua và gạo Việt Nam vẫn duy trì mức cao nhất thế giới. Cụ thể, gạo 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức 520 USD/tấn, trong khi đó, gạo cùng phẩm cấp của Thái Lan là 493 USD/tấn, gạo Pakistan là 455 USD/tấn và Ấn Độ là 453 USD/tấn.

Tuy nhiên, mới đây, chia sẻ với báo chí, ông Zulkifli Hasan - Bộ trưởng Điều phối các vấn đề Lương thực Indonesia - lại cho biết, quốc gia này có thể không nhập khẩu gạo vào năm 2025 (theo trang Reuters).

Số liệu từ Cục Thống kê Indonesia cho biết, sản lượng gạo của nước này ước tính giảm 2,43% trong năm nay xuống 30,34 triệu tấn do thời tiết khô hạn trong năm 2023 khiến việc trồng trọt và thu hoạch chậm lại.

Lượng gạo nhập khẩu của Indonesia đã tăng vọt trong 2 năm qua, đạt hơn 3 triệu tấn/năm. Và năm nay nước này đặt mục tiêu nhập khẩu 3,6 triệu tấn gạo. Song song với đó, Indonesia cũng có kế hoạch mở rộng từ 750.000 đến 1 triệu ha đất trồng lúa vào năm 2025 nhằm đạt mục tiêu tự chủ lương thực mà Tổng thống Prabowo Subianto đề ra.

Qua đó, ông Zulkifli Hasan nhận định, năm sau nếu cần nhập khẩu thì có thể Indonesia sẽ chỉ một lượng nhỏ gạo tùy thuộc vào nguồn cung. Đồng thời, số lượng gạo phân bổ của năm nay chưa thực hiện xong sẽ được chuyển vào năm sau. Là thị trường nhập khẩu gạo lớn thứ hai của Việt Nam, việc Indonesia có thể không nhập khẩu gạo vào năm 2025 được cho là tin xấu với gạo Việt Nam.

Nguyễn Hạnh - Trung Thiện