Xóa điểm trường lẻ, nâng cao chất lượng giáo dục

Một tiết học của các em Trường Tiểu học Phố Cáo, xã Phố Bảng.

Đáp ứng yêu cầu dạy và học

Nằm ở khu vực còn nhiều khó khăn, trước đây Trường Tiểu học Phố Cáo, xã Phố Bảng có 1 trường chính, 7 điểm trường lẻ. Nay nhờ giao thông thuận lợi, điểm trường cơ sở 2 được đầu tư xây dựng mới khang trang, nhà trường chỉ còn 1 trường chính, 1 cơ sở 2 và 3 điểm trường lẻ cách điểm chính khoảng 7 km. Các điểm lẻ này cũng chỉ còn khối lớp 1 và lớp 2. Các khối lớp còn lại đều đã được dồn về điểm chính và cơ sở 2 để đảm bảo cơ sở vật chất, đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục hiện hành.

Thầy giáo Nguyễn Hữu Trọng, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Thực hiện chủ trương dồn điểm trường lẻ, nhà trường liên tục được đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy và học. Bước tiến rõ rệt về chất lượng giáo dục của nhà trường là đã có nhiều gia đình đang sống ở gần điểm lẻ nhưng vẫn đưa con ra điểm trường chính học tập với mong muốn con em học hành tiến bộ hơn”.

Hưởng lợi từ chương trình nông thôn mới, hệ thống giao thông liên xã, liên thôn trên địa bàn tỉnh được nâng cấp, mở rộng, việc đến trường của các em thuận lợi hơn. Nhiều trường học phối hợp với địa phương làm tốt công tác vận động, tuyên truyền tạo đồng thuận cao trong phụ huynh khi đưa con em về điểm trường chính học tập. Bước đầu học sinh còn bỡ ngỡ nhưng được sự giúp đỡ của thầy cô, bạn bè, các em đã nhanh chóng hòa nhập.

Giờ học môn Tiếng Việt của lớp 3A, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Xuân Lập, xã Lâm Bình rất sôi nổi. Không còn sự rụt rè, e ngại trước đám đông, học sinh người dân tộc Mông, Dao hòa nhập với các bạn trong lớp với nét mặt tươi vui và tự tin. Đây là lớp học vừa có nhiều em ở điểm trường lẻ chuyển về trường chính gần trung tâm xã để học tập. Em Giàng Thị Xuân Chiều, lớp 3A cho biết: Em rất vui khi được về trường chính học tập, ở đây sinh hoạt, ăn uống đầy đủ và học tập nền nếp hơn, được giao lưu với nhiều bạn bè nên học hỏi thêm được nhiều điều thiết thực và bổ ích”. Hầu hết phụ huynh đều phấn khởi, yên tâm vì con em được ở bán trú, điều kiện chăm sóc và học tập tốt hơn. Ông Giàng Seo Hầu, thôn Khuổi Củng, xã Lâm Bình cho biết: Từ năm học 2024 - 2025, con ông chuyển điểm trường lẻ ra học trường chính. Ra học tập ở trường chính con được ở nhà xây, ngủ giường tầng, có thầy cô quản lý học tập và sinh hoạt cho nên tiến bộ rất nhanh.

Nâng chất lượng giáo dục

Năm học 2025 - 2026, toàn tỉnh còn 1.803 điểm trường lẻ của cấp học tiểu học và mầm non. Các cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông không còn điểm trường lẻ.

Thực hiện công tác sắp xếp lại mạng lưới trường, xóa điểm trường lẻ, chất lượng giáo dục, nhất là ở khu vực miền núi, vùng khó khăn được cải thiện rõ rệt. Một số trường đã bứt phá vươn lên xếp thứ hạng cao về chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn. Đây cũng là điều kiện để toàn tỉnh tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học theo hướng trọng tâm, trọng điểm, không bị dàn trải nguồn lực.

Để từng bước xóa điểm trường lẻ, tỉnh Tuyên Quang từng bước đầu tư xây dựng cơ sở vật chất đảm bảo công tác dạy và học. Tính đến nay, toàn tỉnh có 17.231 phòng, trong đó kiên cố 12.185/17.231 phòng, đạt 70,7%; bán kiên cố 4.492 phòng, đạt 26,1%; phòng học tạm, nhờ 555 phòng, chiếm 3,2%. Đồng thời, xây dựng phương án để xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS ở 17 xã biên giới, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, việc xóa các điểm trường lẻ, đưa học sinh về trường chính có nhiều lợi ích. Trước hết, khắc phục tình trạng học sinh bỏ học, đến lớp thất thường vốn tồn tại dai dẳng ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; duy trì được sĩ số học sinh, tỷ lệ chuyên cần đạt hơn 90%. Điều quan trọng nhất là có điều kiện để nâng cao chất lượng dạy và học, vì các em được học đầy đủ các môn chuyên biệt, được giao lưu, học hỏi với nhiều bạn bè và thầy giáo, cô giáo nên tiến bộ nhanh hơn, nhất là về khả năng tiếng Việt. Trước đó, gần như 100% số học sinh ở các điểm trường lẻ (thôn, bản vùng cao, biên giới) là người dân tộc thiểu số khả năng nói và viết tiếng Việt rất hạn chế. Về trường chính, các em còn được tham gia mô hình dạy và học trong nhà trường cùng nhiều hoạt động ngoại khóa khác nên được trang bị và khá thành thạo kỹ năng lao động, sản xuất, sinh hoạt hằng ngày.

Thực hiện thành công việc xóa điểm trường lẻ không chỉ là sắp xếp lại về mặt hành chính mà còn là bước đi quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và bền vững ở vùng sâu, vùng xa. Điều này đòi hỏi sự đồng lòng, vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, ngành Giáo dục; sự đồng thuận, hỗ trợ từ phía phụ huynh và cộng đồng. Khi việc sáp nhập hoàn tất, trọng tâm cần chuyển sang quản lý và phát huy tối đa các trường học tập trung, đảm bảo mọi học sinh dù ở đâu cũng đều được thụ hưởng một nền giáo dục công bằng, chất lượng cao, chuẩn bị tốt nhất cho tương lai.

Bài, ảnh: Minh Hoa