Xét xử 6.775 vụ án kinh tế, tham nhũng, tuyên thu hồi trên 35.500 tỷ đồng

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra.

Trong kỳ báo cáo, các Tòa án đã phối hợp với VKS đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ (đã xét xử 6.775 vụ, 16.246 bị cáo), áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với các bị cáo, nhất là đối với những người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước; chú trọng việc thu hồi tài sản theo quy định.

Các Tòa án đã tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với 182 vụ/612 bị cáo với tổng số tiền và tài sản trên 35.500 tỷ đồng (trong đó 119 vụ/414 bị cáo đã khắc phục hậu quả nộp lại tài sản đã chiếm đoạt trên 30.400 tỷ đồng).

Thông tin trên được nêu tại báo cáo thẩm tra báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về công tác của các Tòa án, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày tóm tắt trước khi Quốc hội thảo luận sáng 9/12.

Tại báo cáo của ngành tòa án, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Văn Quảng cho biết, các Tòa án đã thụ lý 683.341 vụ việc, đã giải quyết, xét xử được 618.341 vụ việc, đạt tỷ lệ 90,49%, cao hơn năm trước 0,77%. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan là 0,69%, thấp hơn năm trước 0,08% và đáp ứng yêu cầu mà Nghị quyết Quốc hội đề ra.

Về giải quyết, xét xử các vụ án hình sự, các Tòa án đã giải quyết, xét xử đạt tỷ lệ 98,63% về số vụ và 97,38% về số bị cáo, cao hơn năm trước 0,45% về số vụ và 0,56% về số bị cáo, vượt 10,63% so với chỉ tiêu Nghị quyết Quốc hội.

“Việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Đã xử lý nghiêm nhiều vụ án thuộc Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo được dư luận đánh giá cao", Chánh án khẳng định.

Thẩm tra, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đánh giá, về cơ bản, các vụ án hình sự được đưa ra xét xử trong thời hạn luật định, việc xét xử cơ bản bảo đảm nghiêm minh, chất lượng xét xử tiếp tục được bảo đảm, chưa phát hiện được trường hợp nào kết án oan người vô tội. Đã hạn chế đến mức thấp việc hủy, sửa án do nguyên nhân chủ quan.

Quốc hội nghe Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao báo cáo.

Tỷ lệ bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan là 0,73% (không vượt quá 1,5%), đáp ứng yêu cầu của Quốc hội. Tranh tụng tại phiên tòa được bảo đảm. Các Tòa án đã phối hợp với VKS tổ chức 6.830 phiên tòa rút kinh nghiệm, góp phần nâng cao kỹ năng, kinh nghiệm tổ chức phiên tòa. Số vụ án mà Tòa án trả hồ sơ cho VKS yêu cầu điều tra bổ sung được VKS chấp nhận đạt cao (2.128 vụ án). Công tác xét xử, giải quyết án hình sự về cơ bản đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay.

Các Tòa án đã phối hợp với VKS đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ (đã xét xử 6.775 vụ, 16.246 bị cáo); áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với các bị cáo, nhất là đối với những người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản lớn của Nhà nước; chú trọng việc thu hồi tài sản theo quy định. Các Tòa án đã tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với 182 vụ/612 bị cáo với tổng số tiền và tài sản trên 35.500 tỷ đồng (trong đó 119 vụ/414 bị cáo đã khắc phục hậu quả nộp lại tài sản đã chiếm đoạt trên 30.400 tỷ đồng).

Cơ quan thẩm tra cũng đánh giá, các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo và Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo được đưa ra xét xử kịp thời, áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với người phạm tội, chú trọng các biện pháp thu hồi tài sản của Nhà nước bị chiếm đoạt, thất thoát, thiệt hại, được đông đảo dư luận, Nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.

Các vụ án về ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả; vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy, trốn thuế, xâm phạm tình dục trẻ em, tội phạm mạng, xâm phạm sở hữu,... đã được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh.

Tuy nhiên, công tác xét xử các vụ án hình sự vẫn còn một số hạn chế, như: còn một số bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan (trong đó, tỷ lệ kháng nghị của VKS theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm được Tòa án chấp nhận cao hơn so với năm 2024). Qua công tác kiểm sát, VKS các cấp đã ban hành 1.065 kiến nghị yêu cầu Tòa án chấn chỉnh, khắc phục thiếu sót, vi phạm trong công tác giải quyết án và cơ bản được các Tòa án tiếp thu, thực hiện, báo cáo thẩm tra nêu.

Nguyễn Lê