Xem xét bỏ cấp phép xây dựng nhà dân: Tạo thuận lợi nhưng không buông lỏng quản lý
Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5 diễn ra chiều 4/6, trước câu hỏi về khả năng bỏ quy định cấp giấy phép xây dựng đối với nhà ở của người dân – một đề xuất đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy đã có những trao đổi chính thức, hé lộ lộ trình cải cách mang tính bước ngoặt trong quản lý trật tự xây dựng.
Theo Thứ trưởng, tinh thần chung của Đảng, Chính phủ và Bộ Xây dựng là tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy: "Đối với giấy phép xây dựng, tại Công điện số 78/CĐ-TTg ngày 29/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng.
Trước hết, đối với những văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực xây dựng, quy định cấp phép, Bộ Xây dựng rà soát lại, từ các nghị định, thông tư do Bộ Xây dựng ban hành.
Thứ hai, Bộ Xây dựng tiến hành đánh giá, tổng kết, vì toàn bộ thủ tục cấp phép xây dựng cho người dân đều xuất cấp cho tất cả các địa phương. Chúng ta tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp nhưng cũng phải đánh giá tác động nếu có việc bỏ cấp phép đi, việc người dân được tự quyền xây dựng có ảnh hưởng gì đến quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp khác không. Bộ Xây dựng sẽ triển khai ngay việc tổng kết, đánh giá, từ các địa phương đánh giá lại.
Thứ ba, Bộ Xây dựng sẽ hiệu chỉnh, sửa đổi, cắt giảm các thủ tục từ Luật Xây dựng, toàn bộ các nội dung này sẽ hoàn thiện trong năm 2025. Trước mắt, đối với khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt thì có thể sửa đổi ngay, miễn cấp phép ngay, không còn việc cấp phép cho người dân xây dựng. Hay những khu vực đã có thiết kế đô thị theo Luật quy định chung thì sử dụng thiết kế đô thị đó. Chúng ta có thể quản lý nhà nước, thấy vai trò quản lý của nhà nước rồi, thì cũng bỏ ngay cấp phép cho người dân. Hiện nay, chúng tôi đang thực hiện như thế, tiến độ và kế hoạch như thế."

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy thông tin tới báo chí về phương án bỏ giấy phép xây dựng đối với các công trình, nhà ở của người dân.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy, lợi ích trước mắt là rõ ràng: người dân không phải đi xin phép, tiết kiệm chi phí và thời gian; còn cơ quan nhà nước cũng giảm được gánh nặng về nhân lực và thủ tục hành chính. Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng nhấn mạnh, việc cắt bỏ một thủ tục cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh hệ lụy phát sinh.
Bài toán đặt ra là làm sao bảo đảm quyền lợi hợp pháp giữa các hộ dân, đặc biệt tại những khu vực đô thị đông đúc, nơi tình trạng hợp thửa, chia lô tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn, kiến trúc cảnh quan và hạ tầng đô thị. Đây sẽ là nội dung được Bộ tiếp tục đánh giá kỹ, đồng thời đề xuất các giải pháp pháp lý, kỹ thuật và quản lý phù hợp.