Xe tăng hạng nhẹ M10 Booker 'dư thừa' sẽ tăng cường sức mạnh cho Quân đội Ukraine?

Lục quân Mỹ đã loại bỏ việc tiếp tục trang bị xe tăng hạng nhẹ M10 Booker, tức là 80 chiến xa được General Dynamics sản xuất trong 2 năm qua sẽ phải đưa đi nơi khác nhằm tránh việc bị tháo dỡ và giảm chi phí bảo quản.

Mặc dù vậy, hiện tại không có nhiều lựa chọn để tái sử dụng xe tăng M10, một số có thể được gửi đến bãi thử nghiệm, 1 - 2 chiếc đến viện bảo tàng, trong khi số còn lại sẽ được cất giữ hoặc gửi ngay đi để tiêu hủy.

Đáng chú ý là hiện không có quốc gia nào muốn mua lại 80 xe tăng hạng nhẹ đã bị từ chối bởi chính người khởi xướng dự án này, khi Mỹ đã đầu tư 10 năm và 1,8 tỷ USD cho chương trình mà chẳng đi tới đâu.

Cũng khó có khả năng những cỗ chiến xa nói trên bị tháo dỡ, bởi vì Lục quân Mỹ không cần đến phụ tùng thay thế từ chúng, bởi đây là phương tiện chiến đấu tương đối khác biệt.

Để hiểu điều này cần nhìn lại thiết kế, xe tăng M10 Booker sử dụng khung gầm ASCOD sửa đổi dành cho Lục quân Mỹ, bao gồm động cơ, pháo 105 mm, hệ thống ngắm và một số thành phần, cụm lắp ráp và chi tiết khác.

Có lẽ do hệ thống kiểm soát hỏa lực được thống nhất với xe tăng M1A2 SEPv3 Abrams nên có thể tận dụng chút ít hệ thống điện tử, thiết bị liên lạc và các cảm biến bổ sung từ M10 Booker.

Trong lúc này, một giả thuyết được nhắc tới là mối quan tâm của Quân đội Ukraine đối với xe tăng hạng nhẹ M10. Tuy nhiên có thể ngay lập tức bác bỏ viễn cảnh những chiếc Booker sẽ xuất hiện tại chiến trường Đông Âu.

Khi thiết kế xe tăng M10 Booker, Lục quân Mỹ giao cho nó nhiệm vụ yểm trợ hỏa lực cho bộ binh nhằm phá hủy các hỏa điểm, công sự và xe bọc thép hạng nhẹ của đối phương thay vì dẫn đầu mũi xung kích.

Trên thực tế, M10 Booker có vai trò gần giống pháo xung kích thời chiến tranh thế giới thứ hai hơn, ngoại trừ việc nó có lớp giáp của xe chiến đấu bộ binh bao phủ kín xung quanh.

Xét về thực tế hiện tại của chiến trường Ukraine, nếu xuất hiện, vai trò của M10 Booker sẽ là tiến ra ngoài và đẩy lui cuộc tấn công của đối phương nhờ vào khí tài tiên tiến, việc này tốt nhất là được thực hiện vào ban đêm.

Ngoài ra có thể sử dụng M10 như một loại pháo tự hành để bắn từ các vị trí khép kín. Nghĩa là xét về hiệu quả hoạt động như một xe yểm trợ hỏa lực ban đêm, Booker sẽ tốt hơn so với M2 Bradley, còn về hỏa lực và mức độ giáp bảo vệ, nó chỉ gần bằng Leopard 1.

Tuy vậy cần nhấn mạnh, hoạt động tác chiến thực tế xe tăng hạng nhẹ M10 Booker sẽ vô cũng phức tạp, nhất là trong công tác đảm bảo hậu cần - kỹ thuật.

Hư hỏng của khung gầm chỉ có thể được sửa chữa tại nhà máy của General Dynamics European Land Systems ở Tây Ban Nha, nơi sản xuất ASCOD. Việc sửa chữa hệ thống chiến đấu và tháp pháo sẽ tốn kém vô cùng vì cần phải có từng bộ phận thay thế riêng lẻ.

Do vậy cách duy nhất để duy trì khả năng chiến đấu của chúng sẽ là tháo dỡ phụ tùng, lựa chọn này cũng có thể chấp nhận được và dễ hiểu trong điều kiện hiện tại của Ukraine.

Nhưng vấn đề quan trọng tiếp theo lại là giá thành: Lầu Năm Góc đã đặt hàng 96 chiếc xe tăng hạng nhẹ đầu tiên từ General Dynamics với giá 1,14 tỷ USD, nghĩa là chi phí một chiếc M10 Booker cho Lục quân Mỹ lên tới 11,87 triệu USD.

Theo giới phân tích, việc cân nhắc khả năng của những chiếc xe tăng hạng nhẹ nói trên nếu chúng đến được Ukraine là điều khá vô nghĩa, bởi vì khả năng hạn chế của M10 trên chiến trường và tình trạng thiếu phụ tùng thay thế.

Vậy còn khả năng để M10 Booker vào Ukraine dựa trên hợp đồng thương mại. Điều này cũng rất khó khăn bởi đây là lúc chi phí đào tạo, hậu cần, đạn dược... được cộng vào số tiền gần 12 triệu USD cho mỗi phương tiện nói trên.

Kịch bản duy nhất còn lại để M10 Booker tới tay binh sĩ Ukraine chính là được cung cấp dưới hình thức viện trợ quân sự hoặc thông qua một cơ chế rất gần, nhưng viễn cảnh trên rất đáng ngờ khi xét theo quan điểm hiện tại của Nhà Trắng.

Việt Dũng

Theo Defense News