Xây dựng nông thôn mới chặng đường nước rút
BÀI 2
“ÐÒN BẨY” PHÁT TRIỂN KINH TẾ NÔNG THÔN
BPO - Từ các nguồn lực đầu tư, cơ sở hạ tầng nông thôn được xây dựng đồng bộ, không chỉ tạo nên diện mạo mới, bức tranh mới mà còn là “đòn bẩy” thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Đặc biệt, hệ thống giao thông nông thôn phát triển, thôn nối thôn, xã nối xã, huyện nối huyện và các vùng liên kết với nhau, từ đó khoảng cách giữa nông thôn với thành thị được rút ngắn.
Chuyển đổi cơ cấu kinh tế
Với trên 90% người dân làm nông nghiệp, nhưng vị trí địa lý, địa hình, hệ thống thủy lợi lại không ưu ái cho người dân xã Đăng Hà, huyện Bù Đăng. Đây là bài toán khó, là trăn trở bấy lâu của người dân cũng như lãnh đạo địa phương. Tuy nhiên, đến nay nhờ hạ tầng cơ sở được đầu tư đồng bộ, nhất là hệ thống giao thông được xây dựng xuyên suốt, đảm bảo đi lại thuận tiện nên tư duy làm kinh tế của người dân thay đổi, từ tự cung, tự cấp chuyển sang liên kết chuỗi giá trị, đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao thu nhập.
“Đăng Hà thay “áo mới” rồi, không còn tự cung, tự cấp mà sản xuất hàng hóa theo cơ chế thị trường. Địa bàn xã đã hình thành các tổ hợp tác lúa hữu cơ sản xuất theo chuỗi giá trị. Đồng thời, để tăng thu nhập cho người dân trên cùng đơn vị diện tích, xã đã và đang kết nối đưa giống ngô sinh khối về trồng xen vụ, sau vụ lúa. Đối với khu vực địa hình khuất ánh sáng, xã vận động người dân từng bước chuyển đổi từ cây điều già cỗi, kém năng suất sang cây cao su, cà phê, sầu riêng. Các loại cây này phù hợp thổ nhưỡng, địa hình Đăng Hà nên cho năng suất cao, chất lượng tốt”
Chủ tịch UBND xã Đăng Hà Lê Bá Dung
Đặc biệt, hiện nay nhiều khu đất trồng điều già cỗi, kém năng suất được người dân chuyển đổi sang trồng sầu riêng. Từ trồng thử nghiệm một vài héc-ta ban đầu, đến nay loại cây trồng “khó tính” này đã bén duyên nơi đây. Hiện Đăng Hà có 103 ha sầu riêng phát triển xanh tốt, trong đó hàng chục héc-ta đã cho thu hoạch, đem lại nguồn thu lớn cho các nông hộ.
Từ chỗ hoạt động thương mại, dịch vụ kém phát triển, người dân phải sang tận thị trấn Phước Cát, huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng để mua bán, trao đổi hàng hóa, hiện nay trên địa bàn Đăng Hà đã hình thành hơn 80 cửa hàng kinh doanh, dịch vụ buôn bán và thu hút 30 doanh nghiệp đến đầu tư phát triển sản xuất. Từ đó, đã tạo việc làm cho hàng ngàn lao động, nâng cao thu nhập cho người dân và giảm nghèo hiệu quả. Đến nay, thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 70 triệu đồng/năm, xã chỉ còn 2 hộ nghèo, 1 hộ cận nghèo. Đây là kết quả từ việc đầu tư xây dựng nông thôn mới (NTM) ở địa bàn vùng sâu, vùng xa này.
Xã hội hóa cơ sở vật chất
Trước đây, 9km đường giao thông trên địa bàn thôn 1, xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập được đổ bê tông xi măng nhưng chỉ rộng 3m khiến việc đi lại gặp khó khăn, nhất là khi có ôtô đi qua. Khi được đầu tư xây dựng NTM, Chi bộ, Ban điều hành thôn đã vận động nhân dân hiến đất giải phóng mặt bằng để Nhà nước đầu tư nâng cấp, mở rộng đường từ 3 lên 5m kết hợp hệ thống mương thoát nước.

Nhiều tuyến đường trên địa bàn xã Phú Văn được mở rộng từ 3 lên 5m kết hợp hệ thống mương thoát nước và đèn đường, camera an ninh giúp người dân đi lại thuận lợi, tạo đà phát triển kinh tế - xã hội
Giao thông phát triển thông suốt, đi lại thuận tiện nên từ chỗ chỉ trồng các loại cây truyền thống như điều, tiêu, cao su, nay bà con chuyển đổi sang trồng sầu riêng, cà phê và nhiều loại cây ăn trái chất lượng khác. Có 4 ha đất trồng điều, tiêu nhưng không hiệu quả, nhận thấy giao thông phát triển, nguồn nước tưới dồi dào, gia đình ông Phạm Minh Phan ở thôn 1, xã Phú Văn đã chuyển đổi một phần diện tích sang trồng sầu riêng. Đến nay, hộ ông có 4 ha sầu riêng cho thu hoạch, mỗi năm thu về 1,5 tỷ đồng sau khi trừ chi phí. Kinh tế phát triển, ngoài nuôi các con học đại học và có việc làm ổn định, gia đình ông còn mua thêm 2 ha đất trồng cà phê và sẽ cho thu bói vào mùa tới.

Hộ nông Phạm Minh Phan ở thôn 1, xã Phú Văn phấn khởi vì vườn sầu riêng đạt năng suất cao và dễ tiêu thụ
“Phú Văn là xã vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn của huyện Bù Gia Mập nhưng được chính quyền các cấp, Nhà nước quan tâm đầu tư mở rộng đường đi lại thuận tiện hơn trước rất nhiều. Giao thông phát triển nên các loại hàng hóa, nông sản như cà phê, tiêu, sầu riêng được thương lái đưa xe tải đến tận vườn mua. Từ chỗ phải vất vả tìm đầu ra hoặc bị ép giá, hiện nông dân không còn lo vấn đề này nữa, thậm chí chưa đến vụ thương lái đã đặt cọc mua cả vườn. Kết quả đó phần lớn là nhờ hạ tầng giao thông phát triển, kết nối liên xã, liên vùng” - ông Phan bày tỏ.
Kinh tế phát triển, người dân, doanh nghiệp không ngần ngại khi bỏ hàng chục triệu, thậm chí cả tỷ đồng cùng với Nhà nước đầu tư, mua sắm nâng chất hạ tầng cơ sở nông thôn. Khu dân cư thôn 1, xã Phú Văn là minh chứng rõ nét. Ngoài hội trường thôn được đầu tư xây dựng khang trang, rộng rãi với hơn 100 chỗ ngồi, mua sắm đầy đủ trang thiết bị phục vụ hội họp và các hoạt động với tổng kinh phí 2 tỷ đồng thì khuôn viên nhà văn hóa như một công viên thu nhỏ. Đó là kết quả của việc thôn vận động xã hội hóa 500 triệu đồng để trồng nhiều loại cây xanh, tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp, thân thiện với môi trường. Cùng với đó, khi các tuyến đường được bê tông xi măng, thảm nhựa nóng, thôn vận động nhà hảo tâm, doanh nghiệp hỗ trợ hơn 1 tỷ đồng lắp hệ thống đèn thắp sáng kết hợp camera giám sát an ninh.

Không chỉ trong khuôn viên mà bên hông nhà văn hóa thôn 1, xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập được trồng nhiều loại cây xanh, cây cảnh giống như một công viên thu nhỏ
Ông Nguyễn Đăng Tý, Trưởng thôn 1, xã Phú Văn cho biết: Được hưởng lợi lớn từ cơ sở hạ tầng nên khi xây dựng NTM, làm đường giao thông, xây dựng các công trình phúc lợi là dân ủng hộ 100%. Bất cứ việc gì UBND xã giao thôn đều hoàn thành và hoàn thành sớm hơn kế hoạch. Không chỉ xã hội hóa cơ sở vật chất, các phong trào, hoạt động thể dục thể thao, văn hóa, văn nghệ… nhân dân đều tích cực hưởng ứng và luôn dẫn đầu phong trào thi đua toàn xã.
Thích ứng với thổ nhưỡng
Địa bàn tỉnh Bình Phước phần lớn là đất đỏ bazan thích hợp với nhiều loại cây trồng, tuy nhiên không phải khu vực nào thổ nhưỡng cũng tốt tươi, nhất là vùng biên giới giáp nước bạn Campuchia. Cùng với cơ sở hạ tầng được đầu tư, trình độ dân trí của người dân xã NTM cũng được nâng cao, đổi mới tư duy làm nông nghiệp, không để đất bị bỏ hoang.
Khu vực biên giới xã Lộc Thạnh, huyện Lộc Ninh có diện tích đất nông nghiệp khá lớn nhưng phần lớn là đất khô cằn, sỏi đá nên để trồng được hoa màu ngắn ngày cũng như các loại cây lâu năm như cao su, tiêu, điều là bài toán khó. Thế nhưng, khi hệ thống giao thông được đầu tư xây dựng, kết nối liên vùng, đi lại thuận tiện, người dân đã đưa cây xoài keo từ Campuchia về trồng. Từ vài héc-ta ban đầu, đến nay khu vực này có hơn 30 ha cây xoài keo đang cho thu hoạch. Để đưa loại cây trồng này phát triển bền vững, phát huy hiệu quả, các hộ dân đã nhóm họp thành lập Hợp tác xã cây ăn trái Lộc Thạnh thu hút 21 thành viên tham gia.
Giám đốc Hợp tác xã cây ăn trái Lộc Thạnh Nguyễn Thị Kim Chi cho biết: Chất đất ở vùng biên giới Lộc Thạnh rất xấu, khô cằn, sỏi đá nên chỉ thích hợp với cây xoài keo có nguồn gốc từ Campuchia. Bởi loại cây này không kén đất, dễ trồng, mùa khô hạn không có nước tưới nhưng xoài vẫn sống, sum suê trái. Ngoài chịu hạn tốt, xoài keo không dùng phân hóa học, thuốc trừ sâu nên sạch, an toàn. Bên cạnh đó, giá bán rất rẻ nên được thị trường ưa chuộng, chiếm từ 70-80% hàng hóa xoài ngoài chợ, cửa hàng. “Đây là loại cây trồng giảm nghèo, nếu giá tại vườn chỉ 4.000 đồng/kg người trồng vẫn có lời, nhưng hiện giá bán 6.000 đồng/kg nên lãi khá cao. Đặc biệt, đây là xoài sạch, ăn sống hay chín đều được, ngoài ra, có thể gọt sấy khô xuất khẩu nên không lo đầu ra. Cùng với đó, mức đầu tư không nhiều nên dễ cạnh tranh với các loại xoài khác” - bà Chi chia sẻ.