Xây dựng hình ảnh người nông dân chuyên nghiệp

Ảnh minh họa: TTXVN

Muốn đi xa, trước hết phải có định nghĩa rõ ràng. Nông dân, trước hết, phải là những người trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp, lấy hoạt động này làm sinh kế chính và làm chủ toàn bộ quá trình sản xuất. Họ không chỉ gieo hạt và thu hoạch, mà còn là những “doanh nhân nông nghiệp” hiểu biết về thị trường, biết tính toán đầu ra, biết tận dụng khoa học công nghệ và biết liên kết để tạo sức mạnh. Khi đặt họ vào đúng vị trí trung tâm, chúng ta mới có thể xây dựng những chính sách thiết thực, trao cho họ công cụ để chủ động kiến tạo giá trị, thay vì chỉ làm theo quán tính và lệ thuộc vào thương lái.

Hình mẫu người nông dân chuyên nghiệp cần được phác thảo trên ba trụ cột. Trước hết, họ phải có nghề, tức là nắm chắc kiến thức sản xuất, kỹ năng vận hành công nghệ, am hiểu quy luật thị trường. Thứ hai, họ phải hành nghề với tư cách sinh kế chính, gắn bó, dồn tâm sức và đầu tư trí tuệ vào nông nghiệp như một sự nghiệp lâu dài, chứ không coi đó là công việc tạm bợ. Và thứ ba, họ cần có đạo đức nghề, giữ chữ tín với người tiêu dùng, bảo vệ môi trường, tuân thủ chuẩn mực sản xuất an toàn, sạch và bền vững. Ba trụ cột ấy tạo nên “chân kiềng” vững chắc, giúp người nông dân đứng thẳng trên thương trường quốc tế.

Để đạt được hình mẫu này, điều kiện tiên quyết là phải xây dựng một khung khái niệm chuẩn về “nông dân chuyên nghiệp”. Đây không chỉ là câu chuyện ngôn từ, mà còn là cơ sở để hoạch định chính sách, để phân bổ nguồn lực đào tạo, hỗ trợ tín dụng và khuyến khích liên kết. Một khi đã định danh rõ, thì công tác đào tạo nghề nông phải được đặt ở vị trí trung tâm. Người nông dân phải được học cách vận hành máy móc hiện đại, cách tiếp cận công nghệ số, cách quản lý tài chính, thậm chí cả cách làm thương mại điện tử. Họ cần những “trường học trên đồng ruộng”, nơi lý thuyết và thực tiễn gắn chặt, để không còn cảnh “tay không bắt giặc” trong cuộc chơi toàn cầu hóa.

Xây dựng hình ảnh người nông dân chuyên nghiệp không chỉ là việc nâng cấp một nghề truyền thống, mà còn là cách tạo ra sức cạnh tranh mới cho nông nghiệp Việt Nam. Thế giới đang thay đổi nhanh chóng, thị trường đòi hỏi sản phẩm phải sạch, phải an toàn, phải truy xuất nguồn gốc và phải có giá thành hợp lý. Tất cả những yêu cầu ấy đều quy tụ về bàn tay và khối óc của người nông dân. Khi họ đủ năng lực để trở thành những “doanh nhân nông nghiệp”, nông sản Việt Nam mới đủ sức đi xa, đủ uy tín để đứng vững trên thị trường quốc tế.

Người nông dân Việt Nam xứng đáng được tôn vinh như những “chiến sĩ trên mặt trận kinh tế nông nghiệp”. Nhưng sự tôn vinh không thể chỉ dừng ở những lời ca ngợi; nó phải hiện diện trong hệ thống chính sách, trong đào tạo nghề, trong cơ chế tín dụng và trong cách xã hội nhìn nhận họ như lực lượng trí tuệ, không chỉ là lao động giản đơn. Khi người nông dân bước lên tầm cao mới, cả nền nông nghiệp Việt Nam sẽ vươn mình mạnh mẽ, đủ sức cạnh tranh và đủ sức hội nhập.

Người nông dân chuyên nghiệp chính là chìa khóa để mở cánh cửa tương lai ấy. Và hôm nay, chính là lúc chúng ta cần trao cho họ niềm tin, tri thức và công cụ để trở thành những “chủ thể trung tâm” thực sự của nền nông nghiệp hiện đại.

Xây Dựng