Xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ

Qua quá trình hỗ trợ ấy, theo ông, những thách thức mà các DN khởi nghiệp công nghệ đang gặp phải, nhất là trong thương mại hóa sản phẩm là gì?

Hiện nay, chuyển đổi số cũng như chuyển đổi công nghệ, tăng năng lực cạnh tranh đang trở thành xu hướng buộc các DN, tổ chức, chính quyền đều phải nhập cuộc. Nhờ đó, các DN khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ ở Huế đã có thị trường mở hơn. Lĩnh vực này cũng thu hút ngày càng nhiều nhóm phát triển sản phẩm và hình thành công ty công nghệ. Tuy nhiên, với các DN khởi nghiệp nói chung và DN khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ nói riêng sẽ có nhiều rào cản, nhất là thị trường. Thị trường công nghệ có nhiều đòi hỏi từ khả năng thích nghi, chuyển đổi nhanh… Vì thế, khả năng đào thải một sản phẩm công nghệ cũng sẽ nhanh không kém và sự cạnh tranh này cũng ngày càng khốc liệt.

Ngoài yếu tố thị trường, những vấn đề nội tại của DN công nghệ, như: nguồn nhân lực, hệ sinh thái công nghệ ở Huế cũng tác động không nhỏ trong việc phát triển và thương mại hóa các sản phẩm. Trong đó, hệ sinh thái công nghệ là yếu tố quan trọng vừa giúp các công ty khởi nghiệp có thể có môi trường kết nối với mentor (người cố vấn, hướng dẫn...), các công ty công nghệ lớn tại địa bàn và các nhà đầu tư. Đây cũng là môi trường để các công ty khởi nghiệp giải quyết hoặc có thể hình thành công ty khởi nghiệp, hệ sinh thái hay môi trường không gian làm việc, kết nối để cung cấp các Fablab (phòng thí nghiệm chế tạo), môi trường thử nghiệm và các hỗ trợ pháp lý khác...

Ông đánh giá như thế nào về vai trò của hệ sinh thái hỗ trợ DN khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ?

Việc xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ DN khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ rất cần thiết. Trên cơ sở nắm bắt những khó khăn của DN, nhất là các DN khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, Trung tâm đang hình thành từng thành phần của hệ sinh thái để hỗ trợ cho nhóm các công ty khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ.

Thực tế, để thúc đẩy sự phát triển bền vững của DN khởi nghiệp công nghệ, việc xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện chính là giải pháp then chốt. Một hệ sinh thái hiệu quả không chỉ dừng lại ở việc cung cấp vốn, mà còn bao gồm hạ tầng số, chính sách pháp lý thông thoáng, các chương trình ươm tạo - tăng tốc khởi nghiệp, cùng mạng lưới kết nối giữa DN, viện nghiên cứu, trường đại học và quỹ đầu tư. Đặc biệt, cần chú trọng đến việc tạo môi trường thử nghiệm cho sản phẩm công nghệ mới, hỗ trợ đào tạo nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy đổi mới sáng tạo mở. Khi các yếu tố này được gắn kết chặt chẽ, DN khởi nghiệp công nghệ sẽ có nền tảng vững chắc để rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh và vươn tầm quốc tế.

Với tốc độ thay đổi nhanh của công nghệ, theo ông làm thế nào để các chương trình hỗ trợ startup đảm bảo tính cập nhật và bám sát nhu cầu thực tế của DN?

Chúng ta phải phân biệt giữa chính sách hỗ trợ DN và định hướng chiến lược phát triển sản phẩm của công ty. Thường các chương trình hỗ trợ tập trung vào chính sách phát triển DN, kết nối thị trường, hỗ trợ môi trường phát triển và thúc đẩy hình thành thị trường sản phẩm. Các chính sách hỗ trợ cần có quy định rõ và minh bạch trong khuôn khổ cơ chế hỗ trợ của địa phương, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sanbox)hoặc thử nghiệm sản phẩm, tham gia giải quyết các bài toán của chính quyền hoặc của địa phương.

Để các chương trình hỗ trợ startup công nghệ luôn đảm bảo tính cập nhật và sát với nhu cầu thực tế, cần xây dựng cơ chế đối thoại thường xuyên giữa cơ quan quản lý, đơn vị hỗ trợ và chính các startup nhằm lắng nghe và nắm bắt kịp thời những vướng mắc, nhu cầu mới phát sinh. Đồng thời, thúc đẩy hợp tác công - tư và kết nối quốc tế mang đến cho DN khởi nghiệp công nghệ cơ hội tiếp cận tri thức mới, xu hướng toàn cầu và những mô hình thành công từ các hệ sinh thái tiên tiến.

Theo ông, sự phối hợp giữa các thành phần trong hệ sinh thái như cơ quan Nhà nước, vườn ươm, quỹ đầu tư, viện/trường cần được triển khai như thế nào để hỗ trợ tốt hơn cho quá trình thương mại hóa của startup công nghệ?

Sự phát triển các công ty khởi nghiệp công nghệ hay các công ty khởi nghiệp nói chung ảnh hưởng nhiều thông qua sự phát triển của thị trường địa phương và sự phát triển của trường đại học của địa phương đó. Do đó, việc hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thành phần trong hệ sinh thái, đặc biệt là sự điều phối cơ quan Nhà nước để các thành phần của hệ sinh thái khác thực hiện đúng chức năng của mình, hỗ trợ tốt nhất cho các DN khởi nghiệp là điều cần thiết. Vì họ là trung tâm của hệ sinh thái và nếu các thành phần hỗ trợ tốt thì việc thúc đẩy phát triển thị trường, thương mại hóa của DN mới có tính khả thi, tăng khả năng tồn tại và phát triển của các DN khởi nghiệp công nghệ trong vòng 3 năm (thời gian tối thiểu hình thành và định hình sản phẩm của công ty khởi nghiệp nói chung). Đây cũng là vấn đề phải có sự quan tâm hỗ trợ của quản lý Nhà nước và đầu tư lâu dài để hình thành hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp bền vững.

Thông qua các hoạt động hỗ trợ, thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ DN khởi nghiệp nói chung và DN khởi nghiệp công nghệ nói riêng, thời gian tới, chúng tôi hy vọng sẽ hình thành được thị trường phát triển các sản phẩm khoa học công nghệ, hình thành và phát triển thêm một số DN công nghệ tại Huế. Bên cạnh đó, các startup công nghệ “made in Huế” sẽ không chỉ phát triển bền vững tại địa phương mà sẽ góp mặt trên bản đồ DN công nghệ của Việt Nam và vươn ra thế giới.

Xin cảm ơn ông!